Τετάρτη 31 Μαρτίου 2021

APIACEAE (UMBELLIFERAE)

 

APIACEAE (UMBELLIFERAE)

Πόες, μονοετείς έως πολυετείς σπάνια αποξυλωμένες, με βλαστούς συχνά αυλακωτούς. Φύλλα κατ’εναλλαγήν, έλασμα συνήθως μεγάλο και πολυδιηρημένο συχνά με διευρυμένη και κολεόμορφη βάση, παράφυλλα απουσιάζουν (σπάνια υπάρχουν). Ταξιανθία συνήθως σύνθετο σκιάδιο, οι κύριες ακτίνες υποβαστάζονται από βράκτια και οι δευτερεύουσες από βρακτίδια, άνθη επιφυή μικρά, ερμαφρόδιτα ή μονόγυνα, φυτά σπάνια δίοικα. Σέπαλα μικρά ή απόντα, πέταλα 5, συνήθως ± τρίλοβα, με μεσαίο λοβό κυρτό, εξωτερικά πέταλα συνήθως μεγαλύτερα από τα εσωτερικά, στήμονες 5, στύλοι (1-)2, συχνά με παχιά βάση (στυλοπόδιο). Καρπός ξηρός από 2 μερικάρπια που είναι πιεσμένα νωτιαία ή πλάγια, με 5 διατρέχουσες συνήθως προεξέχουσες νευρώσεις που χωρίζονται με αύλακες ή 4 δευτερεύουσες νευρώσεις σε εναλλαγή με τις κύριες, σε τομή των μεριστοκαρπίων διακρίνονται ρητινοφόροι αγωγοί. Όπου τα φύλλα αναφέρονται ως πτερωτά σημαίνει ότι είναι διηρημένα έως το μεσαίο νεύρο. Η μορφή του στυλοποδίου αφορά μόνον τα ερμαφρόδιτα άνθη.

1.

Αστεροειδείς τρίχες υπάρχουν, τουλάχιστον στην κάτω πλευρά των φύλλων ή στον καρπό, καρπός χωρίς αγκάθια.....Opopanax

 

1α.

Φυτά λεία ή με απλές τρίχες ή καρπός με αγκάθια.....

2

2.

Άνθη σε σύνθετα ± κεφαλιόμορφα σκιάδια, άρρενα άνθη σε ομάδες γύρω από ένα θηλυκό ή ερμαφρόδιτο άνθος, μίσχοι ανθέων ± συνεστώτες ή προεκτεινόμενοι μέχρι την ωοθήκη.....Echinophora

 

2α.

Άνθη όχι σε σύνθετα κεφαλιόμορφα σκιάδια, άρρενα άνθη όχι σε ομάδες γύρω από ένα θηλυκό ή ερμαφρόδιτο άνθος, μίσχοι ανθέων ελεύθεροι.....

 

3

3.

Φύλλα, όλα, απλά, ακέραια ή οδοντωτά.....Bupleurum

 

3α.

Φύλλα πολλαπλώς πτεροσχιδή ή μερικές φορές πριονωτά ή οδοντωτά.....

4

4.

Άνθη επιφυή ή σχεδόν επιφυή, σε κεφάλιο.....

5

4α.

Άνθη με εμφανή ποδίσκο, σε σκιάδιο ή σπάνια σε σπονδύλους.....

6

5.

Φύλλα αγκαθωτώς οδοντωτά ή πτεροειδή με αγκαθωτούς λοβούς.....Eryngium

 

5α.

Φύλλα χωρίς αγκαθωτούς λοβούς, άνθη λευκά.....Sanicula europaea

 

6.

Όλα τα φύλλα ± κυκλοειδή, με αμβλείς οδόντες ή παλαμοειδείς λοβούς.....

7

6α.

Τα περισσότερα ή όλα τα φύλλα πτεροειδή ή τρίφυλλα συνήθως ευκρινώς μακρύτερα του πλάτους τους σπάνια τα ανώτερα του βλαστού ή τα εξωτερικά της βάσεως ακέραια.....

 

11

7.

Φύλλα ακέραια, αμβλέως οδοντωτά ή πριονωτά, όχι βαθειά λοβώδη.....

8

7α.

Φύλλα βαθειά λοβώδη, λοβοί με οδοντωτά χείλη.....

10

8.

Φύλλα όλα με μίσχο, άνθη σε απλά σκιάδια ή σπονδύλους.....Hydrocotyle vulgaris

 

8α.

Φύλλα βλαστού επιφυή ή σχεδόν επιφυή, άνθη σε σύνθετα σκιάδια.....

9

9.

Άνθη κίτρινα.....Smyrnium

 

9α.

Άνθη λευκά ή ρόδινα.....Heracleum

 

10.

Σκιάδια απλά, βρακτίδια εμφανή.....Astrantia major

 

10α.

Σκιάδια σύνθετα, βρακτίδια μικρά, σχεδόν αφανή.....Heracleum

 

11.

Σέπαλα σμηρριγγοειδή, τμήματα σκιαδίου με 1 άνθος......Lacoecia cuminoides

 

11α.

Σέπαλα ακέραια ή απόντα, τμήματα σκιαδίου με περισσότερα από 1 άνθη.....

12

12.

Ανθοφόρος βλαστός με ελικοειδή υπόγεια τμήματα, φύλλα βάσεωςμε μερικώς υπόγειους μίσχους.....

13

12α.

Ανθοφόρος βλαστός χωρίς ελικοειδή υπόγεια τμήματα, φύλλα που βγαίνουν πάνω από το έδαφος.....

15

13.

Στυλοπόδιο απότομα ενωμένο με τον στύλο.....Bumium

 

13α.

Στυλοπόδιο σταδιακά στενούμενο προς τον στύλο.....

14

14.

Καρπός γραμμοειδώς επιμήκης, πλευρές προεξέχουσες…..Geocaryum

 

14α.

Καρπός επιμήκως ωοειδής, πλευρές δυσδιάκριτες.....Conopodium capillifolium

 

15.

Ράμφος καρπού τουλάχιστον ίσο με τον καρπό.....Scandix

 

15α.

Ράμφος καρπού απουσιάζει ή πολύ βραχύτερο από τον καρπό.....

16

16.

Πλευρικές αυλακώσεις καρπού με ευκρινές, αλλά μερικές φορές στενό, ± μεμβρανώδες πτερύγιο ή με παχύ και κυρτό το εξωτερικό χείλος, νωτιαίες αυλακώσεις πτερυγιοφόρες ή μη.....

 

17

16α.

Καρπός χωρίς πτερύγια, αυλακώσεις χωρίς παχύ ή πτερυγιοφόρο χείλος.....

37

17.

Περιθώριο καρπού εμφανώς παχύ, τουλάχιστον στο εξωτερικό χείλος.....

18

17α.

Περιθώριο καρπού με πτερύγιο που είναι λεπτό τουλάχιστον στο εξωτερικό   χείλος.....

21

18.

Πέταλα κίτρινα.....

19

18α.

Πέταλα λευκά ή ροδίζοντα.....

20

19.

Φύλλα 1 φορά πτεροειδή ή 1 φορά πτεροσχιδή, τμήματα κατώτερων φύλλων      ωοειδή.....Malabaila

 

19α.

Φύλλα 2-3ίς πτεροσχιδή, λοβοί κατώτερων φύλλων γραμμοειδώς λογχοειδείς      έως σμηρριγγοειδείς.....Johrenia distans

 

20.

Φύλλα 1 φορά πτεροειδή ή φύλλα απλά.....Tordylium

 

20α.

Φύλλα 2-3-σχιδή.....Laser trilobum

 

21.

Πέταλα κίτρινα.....

22

21α.

Πέταλα λευκά, ρόδινα ή πρασινωπά.....

30

22.

Φύλλα τρίφυλλα.....Peucedanum

 

22α.

Φύλλα πτεροειδή.....

23

23.

Φύλλα 1 φορά πτεροειδή (πολύ σπάνια δις πτεροειδή).....

24

23α.

Φύλλα τουλάχιστον 2 φορές πτεροειδή.....

25

24.

Φυτά ± δασύτριχα, χωρίς λευκό επίχρισμα.....Pastinaca

 

24α.

Φυτά σχεδόν λεία, με λευκό επίχρισμα.....Thapsia garganica

 

25.

Βράκτια περιβλήματος πολυάριθμα.....Cachrys

 

25α.

Βράκτια περιβλήματος 0(-3.....

26

26.

Πλευρικά πτερύγια καρπού τουλάχιστον ίσου πλάτους με το υπόλοιπο μερικάρπιο, συνήθως στιλπνά.....

27

26α.

Πλευρικά πτερύγια καρπού στενά, όχι στιλπνά.....

29

27.

Νωτιαίες νευρώσεις καρπού μη προεξέχουσες, ποτέ με πτερύγιο.....Angelica sylvestris

 

27α.

Νωτιαίες νευρώσεις καρπού προεξέχουσες, συχνά με πτερύγιο.....

28

28.

Καρπός επίπεδος, δευτερεύουσες νευρώσεις χωρίς πτερύγιο.....Thapsia garganica

 

28α.

Καρπός κυρτός από πίσω, δευτερεύουσες νωτιαίες νευρώσεις ± με πτερύγιο.....Elaeoselinum asclepium

 

29.

Βρακτίδια απουσιάζουν, σπάνια 1-2, εύπτωτα, καρπός επίπεδος.....Ferula

 

29α.

Βρακτίδια (2-)αρκετά, μόνιμα, καρπός κυρτός από πίσω.....Peucedanum

 

30.

Νωτιαίες νευρώσεις καρπού με πτερύγιο.....

31

30α.

Νωτιαίες νευρώσεις καρπού χωρίς πτερύγιο.....

34

31.

Βράκτια περιβλήματος 5 ή περισσότερα, μόνιμα.....

32

31α.

Βράκτια περιβλήματος 0, σπάνια έως 7, εύπτωτα.....

33

32.

Νωτιαία πτερύγια καρπού τουλάχιστον το 1/2 του πλάτους των πλευρικών.....Laserpitium

 

32α.

Νωτιαία πτερύγια καρπού όχι μεγαλύτερα από το 1/4 του πλάτους των πλευρικών.....Elaeoselinum asclepium

 

33.

Λοβοί φύλλων ευρέως ωοειδείς έως υποκυκλοειδείς.....Laserpitium

 

33α.

Λοβοί φύλλων γραμμοειδείς έως επιμήκως λογχοειδείς.......Angelica sylvestris

 

34.

Καρπός όχι εμφανώς πιεσμένος.....Seseli

 

34α.

Καρπός έντονα πιεσμένος.....

35

35.

Καρπός στενώς πτερυγιοφόρος, συχνά τριχωτός.....Heracleum

 

35α.

Καρπός ευρέως πτερυγιοφόρος, λείος.....

36

36.

Ακτίνες σκιαδίου λείες.....Peucedanum

 

36α.

Ακτίνες σκιαδίου χνοώδεις στην εσωτερική πλευρά.....Angelica sylvestris

 

37.

Άνθη κίτρινα.....

38

37α.

Άνθη λευκά, ρόδινα, πρασινωπά ή λευκοκίτρινα.....

49

38.

Καρπός τουλάχιστον 3 φορές μεγαλύτερος του πλάτους του.....

39

38α.

Καρπός μικρότερος του 3-πλασίου του πλάτους του.....

40

39.

Λοβοί των κατώτερων φύλλων ευρέως ωοειδείς.....Kudmannia sicula

 

39α.

Λοβοί φύλλων γραμμοειδείς ή γραμμοειδώς επιμήκεις.....Chaerophyllum

 

40.

Βράκτια και βρακτίδια 0 ή λίγα.....

41

40α.

Βράκτια και βρακτίδια πολυάριθμα.....

44

41.

Λοβοί φύλλων νηματοειδείς.....

42

41α.

Λοβοί φύλλων ωοειδείς έως υποκυκλικοί.....

43

42.

Ακτίνες ισχυρές, περίπου 20, πολύ άνισες.....Foeniculum

 

42α.

Ακτίνες λεπτοφυείς, περίπου 40, σχεδόν ίσες.....Ridolfia segetum

 

43.

Βλαστός ισχυρός, μίσχοι φύλλων βλαστού ισχυρώς διογκωμένοι......Smyrnium

 

43α.

Βλαστός λεπτοφυής, μίσχοι φύλλων βλαστού όχι διογκωμένοι.....Pimpinella

 

44.

Λοβοί φύλλων λογχοειδείς έως ωοειδείς.....Bonannia graeca

 

44α.

Λοβοί φύλλων νηματοειδείς έως γραμμοειδώς επιμήκεις.....

45

45.

Καρπός σχεδόν ή εντελώς λείος.....Cachrys

 

45α.

Καρπός με ευκρινείς νευρώσεις.....

46

46.

Βράκτια περιβλήματος 0(-2.....Seseli

 

46α.

Βράκτια πολυάριθμα.....

47

47.

Λοβοί φύλλων σαρκώδεις.....Crithmum maritimum

 

47α.

Λοβοί φύλλων όχι σαρκώδεις.....

48

48.

Καρπός 5-25 χιλ.....Cachrys

 

48α.

Καρπός 3-5 χιλ.....Seseli

 

49.

Καρπός τουλάχιστον 3 φορές μακρύτερος του πλάτους του.....

50

49α.

Καρπός λιγότερο από 3 φορές μακρύτερος του πλάτους τους.....

55

50.

Καρπός χωρίς προεξέχουσες νευρώσεις εκτός από το καλώς ανεπτυγμένο ράμφος.....Anthriscus

 

50α.

Καρπός με προεξέχουσες νευρώσεις, ράμφος απουσιάζει ή είναι πολύ μικρό.....

51

51.

Βράκτια 4-15.....Falcaria vulgaris

 

51α.

Βράκτια 0(-5.....

52

52.

Καρπός και ωοθήκη χνοώδεις.....

53

52α.

Καρπός και ωοθήκη λείες, ακτίνες 4-24.....

54

53.

Ακτίνες σκιαδίου 1-3, γόνατα βλαστού διογκωμένα.....Myrrhoides nodosa

 

53α.

Ακτίνες σκιαδίου 5 ή περισσότερες, γόνατα όχι διογκωμένα.....Athamanta

 

54.

Βρακτίδια πολυάριθμα, καρπός τουλάχιστον 5 φορές > του πλάτους του.....Chaerophyllum

 

54α.

Βρακτίδια 0 ή λίγα, καρπός 2-3,5 φορές > του πλάτους του.....Carum

 

55.

Καρπός λείος, όχι αγκαθωτός, μερικές φορές ρικνός, σποραδικά αγκαθωτός ή πυκνά θηλώδης.....

56

55α.

Καρπός με λεπτές κοντές τρίχες, δασύτριχος ή με αγκάθια.....

94

56.

Καρπός ρικνός, σποραδικά αγκαθωτός ή πυκνά θηλώδης.....

57

56α.

Καρπός λείος, εκτός από τις διαμήκεις νευρώσεις.....

60

57.

Καρπός ρικνός ή σποραδικά αγκαθωτός.....

58

57α.

Καρπός πυκνά θηλώδης.....Seseli

 

58.

Καρπός ευκρινώς μακρύτερος του πλάτος του.....Lecokia cretica 

 

58α.

Καρπός καθόλου ή μόλις μακρύτερος του πλάτος του.....

59

59.

Καρπός χωρίς εμφανείς νευρώσεις.....Bifora

 

59α.

Καρπός με προεξέχουσες κυρτές νευρώσεις.....Trinia

 

60.

Κατώτερα φύλλα 1 φορά πτεροειδή ή φύλλα απλά.....

61

60α.

Κατώτερα φύλλα τουλάχιστον 2ίς πτεροειδή ή 2ίς τρίφυλλα.....

71

61.

Βλαστός που έρπει και συχνά ριζοβολεί στα γόνατα.....

62

61α.

Βλαστός ± όρθιος που δεν ριζοβολεί στα γόνατα.....

63

62.

Βράκτια 0, ή λίγα και ακέραια.....Apium 

 

62α.

Βράκτια πολυάριθμα, μεγάλα, πτεροσχιδή.....Berula

 

63.

Ανώτερα φύλλα με λογχοειδείς έως ωοειδείς ή αντωοειδείς λοβούς με ευκρινώς μη παράλληλες πλευρές.....

69

63α.

Ανώτερα φύλλα παλαμοειδώς διηρημένα με νηματοειδείς λοβούς....Pimpinella

 

64.

Ανώτερα φύλλα παλαμοειδώς διηρημένα με νηματοειδείς λοβούς....Pimpinella

 

64α.

Ανώτερα φύλλα πτεροειδώς διηρημένα σε γραμμοειδείς ή επιμήκεις λοβούς ή έλασμα απουσιάζει.....

65

65.

Τουλάχιστον μερικά βράκτια 3-σχιδή ή πτεροσχιδή.....Ammi

 

65α.

Βράκτια ακέραια ή απουσιάζουν.....

66

66.

Βρακτίδια 0, σπάνια 1-3 και εύπτωτα.....

67

66α.

Βρακτίδια αρκετά, μόνιμα.....

68

67.

Ακτίνες σκιαδίου σχεδόν ίσες.....Pimpinella

 

67α.

Ακτίνες σκιαδίου πολύ άνισες.....Carum

 

68.

Βρακτίδια όχι > από το 1/4 του μεγαλυτέρου μίσχου.....Sison amomum

 

68α.

Βρακτίδια όχι > από το 1/2 του μεγαλυτέρου μίσχου.....Oenathe

 

69.

Βράκτια 0, σπάνια 1-3 και εύπτωτα.....Pimpinella

 

69α.

Βράκτια πολυάριθμα, μόνιμα.....

70

70.

Στυλοπόδιο κωνικό.....Berula erecta

 

70α.

Στυλοπόδιο σχεδόν επίπεδο.....Seseli

 

71.

Την εποχή της άνθησης τα βυθιζόμενα φύλλα έχουν λεπτές διαιρέσεις.....

72

71α.

Την εποχή της άνθησης τα βυθιζόμενα φύλλα δεν έχουν λεπτές διαιρέσεις......

73

72.

Ακτίνες σκιαδίου 1-3.....Apium

 

72α.

Ακτίνες σκιαδίου 5 ή περισσότερες.....Oenathe

 

73.

Μεγαλύτερα βράκτια τουλάχιστον 1/2 του μήκους των ακτίνων, συχνά είναι  διηρημένα.....

74

73α.

Βράκτια πολύ μικρότερα από το 1/2 του μήκους των ακτίνων, μερικές φορές απουσιάζουν.....

76

74.

Σέπαλα εμφανή.....Seseli

 

74α.

Σέπαλα 0 ή πολύ μικρά.....

75

75.

Οι περισσότεροι λοβοί των φύλλων 10 χιλ. ή μεγαλύτεροι.....Ammi

 

75α.

Οι περισσότεροι λοβοί 2-3 χιλ.....Stefanoffia daucoides

 

76.

Βρακτίδια έντονα δίμορφα.....Ammoides pusilla

 

76α.

Βρακτίδια όλα όμοια στο σχήμα.....

77

77.

Φυτά δίοικα.....Trinia

 

77α.

Φυτά με τα περισσότερα άνθη ερμαφρόδιτα ή φυτά μόνοικα.....

78

78.

Φύλλα βλαστού απουσιάζουν ή είναι πολύ μικρά.....

79

78α.

Φύλλα βλαστού καλά ανεπτυγμένα.....

83

79.

Βλαστός ραβδοειδής γλαυκός, ακτίνες σκιαδίου 2-3.....Thamnosciadium junceum

 

79α.

Βλαστός όχι ραβδοειδής γλαυκός, ακτίνες σκιαδίου περισσότερες από 3.....

80

80.

Βράκτια 0-2.....

81

80α.

Βράκτια αρκετά.....

82

81.

Ρίζωμα με ίνες.....Seseli

 

81α.

Ρίζωμα  χωρίς ίνες.....Scaligeria 

 

82.

Φύλλα βάσεως τρίφυλλα.....Physospermum

 

82α.

Φύλλα βάσεως πτεροειδή.....Carum

 

83.

Ρίζα κονδυλώδης, οι περισσότεροι ποδίσκοι μικρότεροι από τον καρπό, συχνά αρχίζουν να παχύνονται.....Oenanthe

 

83α.

Ρίζα κονδυλώδης, οι περισσότεροι ποδίσκοι μεγαλύτεροι από τον καρπό,  και δεν αρχίζουν να παχύνονται.....

84

84.

Βράκτια 0(-3.....

85

84α.

Βράκτια πολυάριθμα.....

89

85.

Φύλλα βάσεως με ωοειδείς λοβούς.....

86

85α.

Φύλλα βάσεως με γραμμοειδείς έως λογχοειδείς λοβούς.....

87

86.

Ρίζωμα μακρύ που έρπει, κατώτερα φύλλα δίς τρίφυλλα, σκιάδια με μακρύ ποδίσκο.....Aegopodium podagraria

 

86α.

Ρίζωμα απουσιάζει, κατώτερα φύλλα δες πτεροειδή, τα περισσότερα σκιάδια επιφυή ή σχεδόν επιφυή.....Apium

 

87.

Λοβοί φύλλων 5-10 χιλ. πλάτους με χείλη πριονωτά.....Cicuta virosa

 

87α.

Λοβοί φύλλων 1-2 χιλ. πλάτους, ακέραιοι ή πτεροσχιδείς.....

88

88.

Καρπός πεπιεσμένος στα πλάγια.....Carum

 

88α.

Καρπός ± κυλινδρικός.....Seseli

 

89.

Λοβοί φύλλων νηματοειδείς.....Carum

 

89α.

Λοβοί φύλλων γραμμοειδώς λογχοειδείς έως ωοειδείς.....

90

90.

Βλαστός με ερυθρωπές κηλίδες, νευρώσεις καρπού έντονα κυματώδεις.....Conium maculatum

 

90α.

Βλαστός χωρίς ερυθρωπές κηλίδες, νευρώσεις καρπού όχι κυματώδεις.....

91

91.

Βλαστός ευκρινώς αυλακωτός η γωνιώδης.....

92

91α.

Βλαστός ± κυλινδρικός, λείος ή αχνά αυλακωτός προς τα πάνω.....

93

92.

Λοβοί φύλλων επιμήκεις ή ωοειδείς ± οδοντωτοί.....Seseli

 

92α.

Λοβοί φύλλων γραμμοειδώς λογχοειδείς, ακέραιοι ή βαθειά πτεροσχιδείς.....Cnidium silaifolium

 

93.

Λοβοί φύλλων γραμμοειδώς λογχοειδείς.....Seseli

 

93α.

Λοβοί φύλλων ωοειδείς.....Carum

 

94.

Εξωτερικά μερικάρπια διαφορετικά από τα εσωτερικά.....Torilis

 

94α.

Μερικάρπια όλα όμοια.....

95

95.

Καρπός με ευρεία ή φυματιώδη βάση αγκαθιών που είναι σε 1-3 σειρές πάνω στις νευρώσεις.....

96

95α.

Καρπός όχι όπως πιο πάνω.....

100

96.

Τουλάχιστον μερικά εξωτερικά βράκτια 3-σχιδή ή πτεροσχιδή.....Daucus

 

96α.

Βράκτια απλά ή απουσιάζουν.....

97

97.

Ακτίνες και ανώτερο μέρος ποδίσκων σκιαδίων με πυκνό λευκό χνούδι.....Pseudorlaya

 

97α.

Ακτίνες και ανώτερο μέρος ποδίσκων σκιαδίων χωρίς πυκνό λευκό χνούδι........

98

98.

Βράκτια 2-5, εμφανή.....

99

98α.

Βράκτια 0(-3), μικρά σχεδόν αφανή όταν υπάρχουν.....Caucalis platycarpos

 

 9.

Βράκτια τουλάχιστον το 1/2 του μήκους των λείων ακτίνων του σκιαδίου.....Orlaya

99α.

Βράκτια όχι μεγαλύτερα από το 1/4 του μήκους των τριχωτών-αγκαθωτών ακτίνων.....Turgenia latifolia

 

100.

Τα περισσότερα σκιάδια με μικρό ποδίσκο και φύλλα αντίθετα,  καρπός με ευκρινές άτριχο ράμφος.....Anthriscus

 

100α.

Σκιάδια με μεγάλους ποδίσκους, φύλλα όχι αντίθετα, καρπός χωρίς ευκρινή άτριχη κορυφή.....

101

101.

Καρπός καλυπτόμενος με δύσκαμπτες σκληρές, μικρές, μορφής γλωχίνας τρίχες .....Torilis

 

101α.

Καρπός ± τριχωτός με μαλακές όχι μορφής γλωχίνας τρίχες.....

102

102.

Κατώτερα φύλλα απλά ή 1 φορά πτεροειδή.....

103

102α.

Κατώτερα φύλλα τουλάχιστον δες πτεροειδή.....

104

103.

Βράκτια 0, ή λίγα και μικρά.....Pimpinella

 

103α.

Βράκτια αρκετά, τουλάχιστον 20 χιλ.....Seseli

 

104.

Βρακτίδια 0(-2.....Pimpinella

 

104α.

Βρακτίδια 3 ή περισσότερα, μερικές φορές συμφυή.....

105

105.

Βράκτια ίσα ή μεγαλύτερα από τις ακτίνες του σκιαδίου.....Seseli

 

105α.

Βράκτια πολύ μικρότερα από τις ακτίνες του σκιαδίου.....

106

106.

Βρακτίδια συμφυή τουλάχιστον στη βάση.....Seseli

 

106α.

Βρακτίδια ελεύθερα.....

107

107.

Καρπός ευκρινώς στενούμενος κάτω από το στυλοπόδιο.....Athamanta

 

107α.

Καρπός ± αποκομμένος στην κορυφή.....Seseli

 

 Aegopodium podagraria

Πολυετής πόα 30-100 εκ. ύψους, λεία, με υπόγειες έρπουσες παραφυάδες και βλαστό όρθιο, κοίλο, αυλακωτό, σχεδόν απλό με λίγες διακλαδώσεις στην κορυφή. Κατώτερα φύλλα πτερωτά με τμήματα 3-φυλλα έμμισχα και φυλλάρια οδοντωτά, οξύληκτα, ανώτερα 3-φυλλα άμισχα. Άνθη λευκά σε σκιάδια με 10-20 σχεδόν ισομήκεις ακτίνες. Βρακτίδια απουσιάζουν. Πέταλα αντωοειδή με κορυφή κυρτή προς τα μέσα. Στύλοι απλωτοί, εύκαμπτοι, 3 φορές μεγαλύτεροι του στυλοποδίου. Καρπός μικρός, ωοειδώς επιμήκης λείος πεπιεσμένος. Μεριστοκάρπια με 5 οφρείς. Άνθηση 5-6. Ροδόπη-Ξάνθη.

Ammi

Μονοετή ποώδη φυτά. Βλαστοί 20-80 εκ. ύψους, όρθιοι, λείοι, ισχυροί, αυλακωτοί ιδιαίτερα προς τα πάνω ή νανοφυείς με διακλαδώσεις διάχυτες-έρπουσες. Φύλλα 1-3 φορές πτερωτά, τα ανώτερα διηρημένα σε στενές γραμμοειδείς ταινίες και έχουν συνήθως χείλη χόνδρινα. Σύνθετο σκιάδιο με πολλές ισοπαχείς ακτίνες ή λίγο διογκωμένες στη βάση, βράκτια πολλά τρισχιδή ή τρίφυλλα και βρακτίδια πολλά, στενά, νηματοειδή. Άνθη λευκά ή κιτρινίζοντα με πέταλα αντωοειδή ακρόκοιλα με 2 λοβούς άνισους. Στύλοι απλωτοί μακρύτεροι του δισκοειδούς στυλοποδίου. Καρπός ωοειδής πεπιεσμένος, λείος. 

1.

Ακτίνες σκιαδίου συνεστώσες, παχιές, διογκωμένες στη βάση…..A.visnaga

 

1α.

Ακτίνες σκιαδίου απλωτές, λεπτές, ισοπαχείς σε όλο το μήκος….. A.majus

 

Ammoides pusilla

Μονοετής πόα με βλαστό όρθιο, λεπτό, γραμμωτό κατά μήκος με πυκνές απλωτές διακλαδώσεις, 10-40 εκ. ύψους. Παράρριζα φύλλα πτεροσχιδή με 3-5 3-μερή τμήματα, του βλαστού σε σπονδύλους, πολλαπλά διηρημένα σε τριχοειδή τμήματα. Άνθη λευκά,  πέταλα βαθειά διηρημένα, σκιάδια μικρά κρεμαστά πριν από την άνθηση με 6-12 τριχοειδείς άνισες ακτίνες. Βράκτια απουσιάζουν, βρακτίδια 5, άνισα, τριχοειδή. Στύλοι ισομήκεις με το στυλοπόδιο. Καρπός μικρός ωοειδής.

Angelica sylvestris

Πόα διετής ή πολυετής ύψους άνω του μέτρου, με βλαστό γλαυκό ή κοκκινωπό, παχύ, κοίλο, γραμμωτό, διακλαδισμένο. Φύλλα πλατειά, 2-3ις πτερωτά, με φυλλάρια μεγάλα απομακρυσμένα, ωοειδή-λογχοειδή, οδοντωτά-πριονωτά. Άνθη λευκά ή ροδίζοντα. Σκιάδια μεγάλα με 20-30 χνουδωτές ακτίνες, χωρίς βράκτια αλλά με βρακτίδια πολλά. Πέταλα με κορυφή απλωτή ή καμπυλούμενη προς τα κάτω. Καρπός με μεμβρανώδη πτερύγια, με χείλη κυματιστά, πλατύτερα των μεριστοκαρπίων.

Anthriscus

Πόες διετείς έως πολυετείς. Ρίζωμα λεπτοφυές ή παχυνόμενο. Φύλλα 2-3ίς πτερωτά. Βλαστοί 20-100 εκ. ύψους μάλλον χνουδωτοί έως τριχωτοί, δύσοσμοι, όρθιοι, κοίλοι και αυλακωτοί ή κατακείμενοι. Σκιάδια χαλαρά σύνθετα, επάκρια και πλευρικά. Βράκτια απουσιάζουν, ακτίνες λίγες, απλωτές, βρακτίδια αρκετά με χείλη βλεφαριδωτά, κυρτά. Άνθη πολύγαμα. Κάλυκα οδόντες υποτυπώδεις. Πέταλα λευκά, περίβρωτα με κυρτή κορυφή, τα εξωτερικά περιστασιακά μεγαλύτερα. Στυλοπόδιο κωνικό, στύλοι βραχείς. Καρπός στενώς επιμήκης, σπάνια ωοειδής, στενούμενα σε καλώς διαμορφωμένο συνήθως ράμφος, μεριστοκάρπια συνεσφιγμένα στην ραφή, νευρώσεις περιορισμένες στην κορυφή.  

1.

Εύρωστο πολυετές ή διετές, καρπός με ένα μικρό ράμφος…..sylvestris group.

 

 

a.

Καρπός μελανός ή σκοτεινά καστανός στην ωρίμανση, λειος και στιλπνός, πολύ σπάνια όταν είναι μικρός φυματιώδης.....

b

 

aa.

Καρπός πρασινωπός έως καστανωπός στην ωριμότητα, μάλλον αμβλύς, συνήθως ± με προεξέχοντα φυμάτια, που συχνά καταλήγουν σε κυρτή σκληρή τρίχα.....

c

 

b.

καρπός λείος και στιλπνός, σπάνια με μικρά φυμάτια…..A.sylvestris

 

 

bb.

καρπός με προεξέχοντα φυμάτια που τελειώνουν σε κυρτή αιχμή..............

 

 

c.

λοβοί φύλλων όχι εμφανώς σφηνοειδείς…..A.nemorosus

 

 

cc.

λοβοί φύλλων εμφανώς σφηνοειδείς…..A.fumarioides

 

1α.

Ετήσιο, καρπός με καλώς ανεπτυγμένο ράμφος…..

2

2.

Καρπός πολύ στενός, ράμφος 4 χιλ…..A.cerefolium

 

2α.

Καρπός ωοειδής έως επιμήκως ωοειδής, ράμφος 2 χιλ…..

3

3.

Καρπός με δύσκαμπτες τρίχες (σπάνια λείος), πέταλα μικρά σχεδόν αφανή…..A.caucalis

 

3α.

Καρπός λείος, πέταλα εμφανή…..A.tenerrimus

 

Apium

Διετείς-πολυετείς αρωματικές λείες πόες. Βλαστοί όρθιοι, 30-100 εκ. ύψους λείοι, με διακλαδώσεις αυλακωτές, γωνιώδεις, κοίλες που φέρουν εναέριες ρίζες. Φύλλα πτερωτά, ή τα ανώτερα τρίφυλλα με μεμβρανώδη κολεό. Σύνθετο σκιάδιο με 4-12 ακτίνες, βράκτια απουσιάζουν ή 1-2 εύπτωτα, βρακτίδια απουσιάζουν ή πολλά με χείλη λευκά-μεμβρανώδη. Άνθη πρασινόλευκα πολύ μικρά με πέταλα ωοειδή-καρδιοειδή, ακέραια, επίπεδα με κορυφή απλωτή ή ελαφρά κυρτή προς τα μέσα. Στύλοι σχεδόν ισομήκεις με το πλατύ στυλοπόδιο. Κάλυκας 5-μερής. Καρπός μικρός σφαιρικός με μεριστοκάρπια 5-πλευρα. 

1.

Βρακτίδια απουσιάζουν.....A.graveolens

 

1α.

Βρακτίδια 5-7.....

2

2.

Φύλλα όλα με λογχοειδή έως υποκυκλικά, πριονωτά ή ελαφρώς λοβώδη τμήματα, βρακτίδια με λευκά μεμβρανώδες περιθώριο.....

3

2α.

Κατώτερα φύλλα με τμήματα διηρημένα σε νηματοειδείς λοβούς, βρακτίδια εντελώς μεμβρανώδη.....(συν.Helosciadium inundatum).....A.inundatum

 

3.

Βλαστός κατακείμενος που ριζοβολεί στα κατώτερα γόνατα, κατόπιν ανιών ή όρθιος, ποδίσκοι συνήθως βραχύτεροι των ακτίνων, βράκτια 0-2.....(συν.Helosciadium nodiflorum)…..A.nodiflorum

 

2α.

Βλαστός κατακείμενος που ριζοβολεί σε όλα τα γόνατα, ποδίσκοι συνήθως μακρ΄θτεροι των ακτίνων, βράκτια 3-7.....(συν,Helosciadium repens).....A.repens

 

Astrantia major

Πολυετές φρύγανο, 20-60 εκ. ύψους με βλαστό λεπτό όρθιο. Φύλλα στιλπνά, τα παράρριζα παλαμοσχιδή με 5-7 πριονωτούς λοβούς, μακρόμισχα, του βλαστού επιφυή. Σκιάδια επάκρια ή μασχαλιαία. Κάλυκας με 5 φυλλοειδείς λοβούς, λογχοειδείς, πεταλόμορφους. Πέταλα πρα-σινόλευκα ή ρόδινα, συνεστώτα με κορυφή κυρτωμένη προς τα κάτω. Βρακτίδια 15-30, απλ-ωτά, λογχοειδή, λευκά ή ρόδινα με πράσινες ραβδώσεις, ισομήκη ή μεγαλύτερα των ανθέων.

Athamanta

Πολυετείς πόες. Βλαστοί χνουδωτοί-τεφρωποί. Φύλλα 2-3 φορές πτερωτά με φυλλάρια διηρημένα συνήθως σε νηματοειδείς ταινίες. Σύνθετο σκιάδιο με 4-25 ακτίνες με βράκτια και βρακτίδια λογχοειδή, χνουδωτά. Άνθη λευκά ή ρόδινα. Πέταλα μικρά λίγο δισχιδή στην κορυφή, χνουδωτά. Στύλοι μεγαλύτεροι του στυλοποδίου. Κάλυκας με 5 οδόντες. Καρπός μεριστοκάρπια με 5 ευδιάκριτες στενές πλευρές. 

1.

Σκιάδια με ακτίνες περισσότερες των 20…..A.densa

 

1α.

Σκιάδια με ακτίνες λιγότερες των 20….. (συν.Bubon macedonicum).....A.macedonica  

 

a.

λοβοί φύλλων 20-50 χιλ., σκιάδιο με αραχοειδές τρίχωμα.....ssp.arachnoidea (Bubon arachnoideum)

 

aa.

λοβοί φύλλων 2-20 χιλ., σκιάδια με βραχύ τρίχωμα…..

b

b.

λοβοί φύλλων (5-)10-20 χιλ., χνοώδεις.....ssp.macedonica (Bubon macedonicum)

 

bb.

οβοί φύλλων 2-5 χιλ, σχεδόν λείοι.....ssp.albanica (Bubon albanicum)

 

Berula erecta

Πολυετής πόα των υγρών περιοχών 40-80 εκ. ύψους, οσμής σέλινου. Βλαστός υπόγειος έρπων και δίνει παραφυάδες με υπέργειο τμήμα κοίλο εσωτερικά, γραμμωτό, λείο με διακλαδώσεις απλωτές-διάχυτες. Φύλλα στιλπνά στην πάνω επιφάνεια πτεροσχιδή, λεία με φυλλάρια ωοειδή ή λογχοειδή, οξύληκτα, τα κατώτερα με 9-15 φυλλάρια με μίσχο μακρύ κοίλο εσωτερικά, τα φυλλάρια όλων των φύλλων είναι άνισα διηρημένα και οδοντωτά. Βρακτίδια πολυάριθμα, ωοειδή, σχισμένα ή οδοντωτά, σπάνια ακέραια. Καρπός ωοειδής με πλευρές πολύ λίγο εξογκωμένες και μεριστοκάρπια 5-γωνικά.

Bifora

Μονοετείς  λεπτοφυείς πόες. Βλαστοί όρθιοι 20-30 εκ. ύψους. Φύλλα 1-2ίς πτερωτά, λοβοί γραμμοειδείς ή νηματοειδείς. Σέπαλα μικρά ή απουσιάζουν. πέταλα λευκά, υποκαρδιοειδή με κορυφή κυρτή. καρπός δίδυμος, μεριστοκάρπια συνήθως σφαιρικά, με μικρό σημείο επαφής αλλά διαχωριζόμενα στην ωρίμανση. νευρώσεις μόλις εμφανείς. 

1.

Πέταλα σχεδόν ισομήκη, σκιάδια με 2-3 ακτίνες.....B.testiculata

 

1α.

Πέταλα, τα εξωτερικά μεγαλύτερα των 2 εσωτερικών, σκιάδια με 4-8 ακτίνες .....B.radians

 

Bonnania graeca

Φυτό πολυετές. Βλαστός 30-70 εκ. όρθιος, γραμμωτός, λείος προς τα πάνω, λίγο διακλαδισμένος. Φύλλα σχεδόν όλα στη βάση σε ρόδακα, 1-2 φορές πτερωτά με φυλλάρια πτερωτά,  ανώτερα φύλλα βλαστού περιοριζόμενα σε κολεούς μόνο. Σκιάδια με 12-20 ακτίνες. Βρακτίδια μικρά, γραμμοειδή. Άνθη ξανθοκίτρινα με πέταλα επιμήκη, κυρτά προς τα μέσα. Κάλυκας αφανής. Καρπός ωοειδής 6 χιλ. ελαφρά χνοώδης, χωρίς πτερύγια.

Bunium

Πόες με βολβόμορφο κόνδυλο. Βλαστοί 10-50 εκ. διακλαδισμένοι ελικοειδώς. Φύλλα 2-3ίς πτερωτά με στενούς λοβούς. Σέπαλα μικρά ή απουσιάζουν. Πέταλα λευκά, υποκαρδιοειδή, με κορυφή κυρτή. Καρπός επιμήκως αντωοειδής ή επιμήκης, πλευρικά πιεσμένος. Νευρώσεις παχιές και προεξέχουσες ή αφανείς. Στυλοπόδιο απότομα ενωμένο με τον στύλο. 

1.

Ακτίνες και ποδίσκοι παχυνόμενοι και αστεροειδώς απλωτοί στην καρποφορία, καρπός περ. 5 χιλ., στυλοπόδιο επίπεδο.....B.ferulaceum

 

1α.

Ακτίνες και ποδίσκοι μη παχυνόμενοι στην καρποφορία, καρπός μικρότερος, στυλοπόδιο κωνικό....B.microcarpum

 

Bupleurum

Πολυετείς πόες και σπάνια μονοετείς πόες. Κύρια ρίζα συνήθως βραχεία, ξυλώδης. Βλαστοί ποώδεις μέχρι 80 εκ. σπάνια αποξυλωμένοι θαμνώδεις μέχρι 2 μ. ύψους, πράσινοι ή γλαυκοί με ή χωρίς ινώδεις κολεούς στη βάση. Φύλλα ακέραια, μάλλον τραχέα, τα του βλαστού επιφυή, συνήθως περίβλαστα,  μερικές φορές διάπυρα, συνήθως με παράλληλη νεύρωση, της βάσεως συνήθως λεπτυνόμενα σε μίσχο. Σύνθετο σκιάδιο χαλαρό, επάκριο ή πλευρικό, συνήθως μικρό, με 2-20 ακτίνες, βράκτια 2-4 ή 0, βρακτίδια πολλά. Οδόντες κάλυκα υποτυπώδεις. Άνθη κίτρινα , πρασινοκίτρινα, ίσως στικτά με πορφυρό, με πέταλα σχεδόν κυκλικά, ακέραια, παχιά στην κορυφή που είναι κυρτή προς τα μέσα. Στυλοπόδιο κωνικό ή δισκοειδές, στύλοι βραχύτατοι. Κάλυκας απουσιάζει. Καρπός ωοειδής ή επιμήκης, ελαφρώς πιεσμένος πλευρικά. 

1.

Φύλλα διάπυρα, βράκτια απουσιάζουν.....

2

1α.

Φύλλα όχι διάπυρα, βράκτια υπάρχουν, μερικές φορές εύπτωτα.....

3

2.

Ακτίνες συνήθως 5-10, βρακτίδια αντιλογχοειδή έως ωοειδή, καρπός λείος.....B.rotundifolium

 

2α.

Ακτίνες συνήθως 2-3, βρακτίδια υποκυκλικά, καρπός εμφανώς φυματιώδης.....B.lancifolium

 

3.

Πολυετή με σκληρή ρίζα και με μη ανθοφόρους βλαστούς, ή μερικές φορές μικροί θάμνοι......

4

3α.

Ετήσια με λεπτή ρίζα και χωρίς μη ανθοφόρους βλαστούς

6

4.

Βλαστοί ξυλώδεις, τουλάχιστον στην βάση.....

5

4α.

Βλαστοί ποώδεις.....B.falcatum

 

5.

Αειθαλείς μικροί θάμνοι 1,5-2,5 μ. ύψους.....B.fruticosum

 

5α.

Πολυετείς, μονοκαρπικές πόες 30-70 εκ. ύψους.....B.kakiskalae

 

6.

Βρακτίδια ευρέως λογχοειδή έως ωοειδή, συχνά επικαλύπτουν και ± κυρτούμενα περικλείοντας τα άνθη, ± ακιδόληκτα.....

7

6α.

Βρακτίδια στενώς λογχοειδή ή στενώς ελλειψοειδή έως σουβλοειδή, μη επικαλύπτοντας τα άνθη, ± επίπεδα, σπάνια ακιδόληκτα.....

16

7.

Σκιάδια όλα με 1 ακτίνα.....B.capillare

 

7α.

Σκιάδια, τα περισσότερα ή όλα με περισσότερες από 1 ακτίνες.....

8

8.

Βράκτια μεγαλύτερα από το ½ του μήκους της μεγαλύτερης ακτίνας.....

a

a.

Βρακτίδια με πολλές, εμφανείς, ανιούσες και μετά απότομα κυρτές εγκάρσιες νευρώσεις.....O.odontites

 

aa.

Βρακτίδια χωρίς εγκάρσιες νευρώσεις ή με σχετικά αφανείς, ανιούσες, μη κυρτούμενες νευρώσεις.....

b

b.

Βρακτίδια καστανοπράσινα, με πολλές εγκάρσιες νευρώσεις, στενώς μεμβρανώδες, φυτά λαμπρά πράσινα, 30-75 εκ. με πρωτεύουσες και δευτερεύουσες διακλαδώσεις, ακτίνες 5-8(-10), βράκτια κιτρινωπά, λογχοειδή, βρακτίδια συνήθως με μακρά ακίδα.....B.veronense

 

bb.

Βρακτίδια κιτρινοπράσινα, χωρίς εγκάρσιες νευρώσεις, περιθώριο ευρέως μεμβρανώδες.....

9

8α.

Βράκτια μικρότερα από το ½ του μήκους της μεγαλύτερης ακτίνας.....

11

9.

Βρακτίδια πλήρως ημιδιαφανή, εκτός από τις νευρώσεις.....B.flavum

 

9α.

Βρακτίδια ημιδιαφανή εξωτερικά των πλευρικών νευρώσεων, ± αδιαφανή εσωτερικά.....

10

10.

Βράκτια μεγαλύτερα των ακτίνων, μακρώς αιχμηρά, βρακτίδια 3 φορές μεγαλύτερα από τα άνθη.....B.greuteri

 

10α.

Βράκτια βραχύτερα των περισσότερων ακτίνων, βραχέως αιχμηρά, βρακτίδια διπλάσιου μήκους από τα άνθη.....B.glumaceum

 

11.

Βράκτια χωρίς εγκάρσιες νευρώσεις, ύψος 6-20 εκ., σκιάδια λίγα, βράκτια και βρακτίδια παρόμοια στο σχήμα αλλά μεγαλύτερα και περισσότερο οξύληκτα, βράκτια προεξέχοντα των ακτίνων, βρακτίδια πολύ μεγαλύτερα των ανθέων.....B.gracile

 

11α.

Βράκτια με λεπτοφυείς εγκάρσιες νευρώσεις.....

12

12.

Βρακτίδια με μικρή αιχμή.....B.kanglii

 

12α.

Βρακτίδια οξύληκτα, συνήθως με ακίδα.....

13

13.

Βρακτίδια περ. διπλάσιου μήκους από το πλάτος τους.....B.flavicans

 

13α.

Βρακτίδια περ. τριπλάσιου μήκους από το πλάτος τους.....

14

14.

Βρακτίδια ημιδιαφανή εξωτερικά των πλευρικών νευρώσεων.....

15

14α.

Βρακτίδια πλήρως ημιδιαφανή, εκτός των νευρώσεων, ακίδα τουλάχιστον ίση με το ½ του πλάτους του βρακτιδίου.....B.apiculatum

 

15.

Βράκτια βραχύτερα των περισσότερων ακτίνων, βραχέως αιχμηρά, βρακτίδια διπλάσιου μήκους από τα άνθη.....B.glumaceum

 

15α.

Βράκτια χωρίς εγκάρσιες νευρώσεις, ύψος 6-20 εκ., σκιάδια λίγα, βράκτια και βρακτίδια παρόμοιο στο σχήμα αλλά μεγαλύτερα και περισσότερο οξύληκτα, βράκτια προεξέχοντα των ακτίνων, βρακτίδια πολύ μεγαλύτερα των ανθέων.....B.gracile

 

16.

Τουλάχιστον τα κατώτερα φύλλα με την μεσαία νεύρωση να σχηματίζει  μια προεξέχουσα τρόπιδα στην κάτω πλευρά.....

17

16α.

Μεσαία νεύρωση των φύλλων δεν σχηματίζει προεξέχουσα τρόπιδα στην κάτω πλευρά.....

18

17.

Μεσαία φύλλα βλαστού με 5-9 νευρώσεις, πέταλα ομαλά στην πίσω πλευρά.....B.praealtum

 

17α.

Μεσαία φύλλα βλαστού με 3 νευρώσεις, πέταλα θηλώδη την πίσω πλευρά.....B.asperuloides

 

18.

Σκιάδια, τα περισσότερα με 2-3 ακτίνες.....

19

18α.

Σκιάδια με τουλάχιστον 4 ακτίνες....

22

19.

Καρπός εμφανώς θηλώδης.....B.tenuissimum

 

19α.

Καρπός όχι θηλώδης.....

21

20.

Μερικά σκιάδια σπάνια με περισσότερα από 3 άνθη.....

22

20α.

Μερικά σκιάδια με 4 ή περισσότερα άνθη.....

23

21.

Τα περισσότερα πλευρικά σκιάδια σχεδόν επιφυή.....B.asperuloides

 

21α

Όλα τα σκιάδια με ευκρινή ποδίσκο.....B.trichopodum

 

22.

Κυρτοί λοβοί των πετάλων στενούμενοι σε πολύ στενή κορυφή.....B.gaudianum

 

22α.

Κυρτοί λοβοί των πετάλων ευρείς, διμερείς στην κορυφή.....B.aira

 

23.

Νευρώσεις των βρακτιδίων πολύ προεξέχουσες, καρπός σχεδόν χωρίς αυλακώσεις, χωρίς λευκές θηλές.....

 

a.

5-12 εκ. ύψους, βρακτίδια λογχοειδή, καρπός με πυκνές λευκές θηλές.....B.semicopmositum

aa.

Φυτά ψηλότερα, βρακτίδια ευρέως λογχοειδή-ελλειψοειδή, καρπός αδρώς ρικνός.....B.euboeum

23α.

Νευρώσεις των βρακτιδίων αφανείς, τουλάχιστον κοντά στην κορυφή, καρπός με ευκρινείς αυλακώσεις, χωρίς λευκές θηλές.....

24

24.

Διακλαδώσεις πολλές, βραχείς, ορθίως απλωτές ή όρθιες.....B.affine

 

24α.

Διακλαδώσεις λίγες, μακρές, σπάνια όρθιες

25

25.

Βρακτίδια λογχοειδή, με ευκρινείς νευρώσεις σε όλη την επιφάνεια.....B.commutatum

 

Διακλαδώσεις απλωτές, ακτίνες 4-5, πολύ άνισες, βρακτίδια διπλάσια των ανθέων, λίγο μεγαλύτερα στον καρπό, σκληρυνόμενα στην καρποφορία.....B.pachnospermum

25α.

Βρακτίδια σουβλοειδή έως γραμμοειδώς λογχοειδή, με 1 νεύρωση, ή 3 νευρώσεις στο κατώτερο μισό.....B.gerardi

 

Cachrys

Φύλλα 3-4ις πτερωτά με γραμμοειδείς λοβούς, σέπαλα εμφανή έως υποτυπώδη. Πέταλα κίτρινα, ωοειδή, κορυφή κυρτώς περιεστραμμένη. Καρπός σχεδόν δίδυμος. Νευρώσεις παχιές, κυματοειδώς πτερυγιοφόρες και θηλώδεις ή ευρείες και ομαλές.  

1.

Χείλος λοβών φύλλων τραχύ ή λεπτότριχο.(συν.Prangos ferulaceae) …..C.ferulacea

 

1α.

Χείλος λοβών φύλλων ομαλό ή μερικές φορές αραιά οδοντωτό…..C.cristata

 

Carum

Λεπτοφυείς πόες αλπικών και υπάλπιων περιοχών με ρίζα πασσαλώδη, γογγυλώδη ή ινώδη. Βλαστοί 30-70 εκ., λείοι, μάλλον ολιγόκλαδοι με ή χωρίς παπυρώδεις κολεούς στη βάση. Φύλλα βάσεως με μίσχο, στενώς περίβλαστο, έλασμα 2-4ις πτερωτό με επάκρια τμήματα γραμμοειδή ή λογχοειδή, φύλλα βλαστού σταδιακά μειούμενα προς τα πάνω. Σκιάδια σύνθετα, επάκρια. Οδόντες κάλυκα υποτυπώδεις, σπάνια εμφανείς, στενώς τριγωνικοί. Πέταλα ευρέως αντοωειδή, λευκωπά, σπάνια ρόδινα ή κιτρινωπά, αντωοειδή, περίβρωτα με κορυφή κυρτή. Στυλοπόδιο κωνικό, στύλοι κυρτοί. Καρπός επιμήκως αντωοειδής, ελαφρώς πλευρικά πιεσμένος, με νευρώσεις νηματοειδείς, προεξέχουσες ή σχεδόν πτερυγιοφόρες. 

1.

Σκιάδια με λιγότερες από 7 ακτίνες…..

2

1α.

Σκιάδια με περισσότερες από 10 ακτίνες

3

2.

Κατώτερα φύλλα με 4-5 ζεύγη φυλλάρια.....C.heldreichii

 

2α.

Κατώτερα φύλλα με 6-8 ζεύγη φυλλάρια.....(συν.C.meoides)..C.graecum

 

3.

Βλαστοί όρθιοι…..(συν.Hellenocarum multiflorum).....C.multiflorum

 

a.

Βλαστοί ισχυροί, με πολυάριθμες επίσης ισχυρές διακλαδώσεις, λοβοί φύλλων βλαστού παρόμοιοι με εκείνων της βάσεως, ακτίνες 15-25.....ssp.multiflorum

aa.

Βλαστοί λεπτοφυείς, με λίγες, λεπτοφυείς διακλαδώσεις, λοβοί  φύλλων βλαστού στενότεροι από εκείνων της βάσεως, ακτίνες 5-12 .....ssp.strictum (συν. Helenocarum strictum)

3α.

Βλαστοί κατακείμενοι.....Carum depressum

 

Caucalis platycarpos

Φυτό ετήσιο, βλαστός έως 40 εκ. όρθιος, διακλαδισμένος, λεπτώς χνοώδης. Φύλλα 2-3 φορές πτεροειδή με τμήματα διηρημένα σε επιμήκεις ή λογχοειδείς λοβούς. Ακτίνες 2-5. Βράκτια απουσιάζουν, σπάνια 1-2, βρακτίδια γραμμοειδώς λογχοειδή. Πέταλα 2 χιλ. λευκά ή ρόδινα. Καρπός 6-13Χ5 χιλ.

Chaerophyllum

Πόες ετήσιες έως πολυετείς με ρίζωμα ατρακτοειδές ή κονδυλώδες. Φύλλα 1-3ίς πτερωτά ή τρίφυλλα, με μίσχο κολεόμορφο. Βλαστοί όρθιοι, έως 100 εκ. ύψους, ισχυροί, με πολλές διακλαδώσεις, πλήρεις ή κοίλοι εσωτερικά, διογκωμένοι ή μη στα γόνατα, με καστανά, μερικές φορές, στίγματα στη βάση. Σκιάδια σύνθετα, επάκρια ή πλευρικά. Οδόντες κάλυκα  υποτυπώδεις. Πέταλα λευκά, ρόδινα ή κίτρινα, περίβρωτα με κορυφή κυρτή. Στύλοι βραχύτεροι του στυλοποδίου. Καρπός στενώς επιμήκης έως πολύ στενά ωοειδής, ± σταδιακά στενούμενος και με ασθενές ράμφος στην κορυφή, ελαφρά πιεσμένος πλευρικά. Νευρώσεις ευρείες και κυκλικές.

1.

Πέταλα ευκρινώς βλεφαριδωτά, στύλοι σχεδόν όρθιοι, σχηματίζοντας πολύ οξεία γωνία.....C.hirsutum

2

1α.

Πέταλα χωρίς βλεφαρίδες, στύλοι σχεδόν πάντα κυρτοί.....

2

2.

Λοβοί φύλλων σχεδόν αδιαίρετοι.....

3

2α.

Λοβοί φύλλων βαθειά διηρημένοι.....

4

3.

Λοβοί φύλλων φαιόχρωμοι και από κάτω, με πυκνό, λευκό επίχρισμα πάνω από το κατώτερο ½.....C.heldreichii

 

3α.

Λοβοί φύλλων πρασινωποί από κάτω, λείοι ή με τρίχες περιορισμένες στις νευρώσεις.....C.aromaticum

 

4.

Βρακτίδια μεμβρανώδη, πολύ εμφανή στον καρπό, άνθη κίτρινα.....C.creticum

 

4α.

Βρακτίδια ποώδη, με στενό μεμβρανώδες περιθώριο, σχετικά εμφανή στον καρπό, άνθη λευκά ή ροδίζοντα.....

5

5.

Πολυετή, καρπός 8-12 χιλ.....C.aureum

 

5α.

Διετή, καρπός 4-7 χιλ.....

6

6.

Φυτά με μακρύ ρίζωμα, βλαστός τριχωτός, βρακτίδια τριχωτά.....C.temulum

 

6α.

Φυτά με ένα βραχύ κονδυλώδες ρίζωμα, βλαστός λείος στο πάνω μέρος, βρακτίδια λεία....C.bulbosum

 

Cicuta virosa

Πολυετής πόα 50-100 εκ. ύψους με ρίζα κονδυλώδη, λευκή, δύσοσμη που έχει εσωτερικά εγκάρσιες κοιλότητες και βλαστό ισχυρό, κοίλο εσωτερικά λείο γραμμωτό, πολύκλαδο. Φύλλα μακρόμισχα 2-4ις πτεροσχιδή με τμήματα λογχοειδή, στενά, πριονωτά. Άνθη λευκά σε σκιάδια από 10-20 σχεδόν ισομήκεις ακτίνες, χωρίς βράκτια (σπάνια από 1-2 φύλλα) και 3-5 γραμμοειδή βρακτίδια. Καρπός μικρός, σχεδόν σφαιρικός με στύλους τοξοειδώς καμπυλωτούς, μακρότερους του στυλοποδίου. Μεριστοκάρπια με 5 ίσες πλευρές.

Cnidium silaifolium ( συν.Selinum silaifolium)

Λείο πολυετές 60-120 εκ. Βλαστός αυλακωτός, πλήρης. Φύλλα τριγωνικά εξωτερικά. 2-4ις πτερωτά, με τμήματα με μεγάλο μίσχο, λοβοί γραμμοειδώς λογχοειδείς έως επιμήκεις με τραχύ περιθώριο, μίσχοι των φύλλων βλαστού ισχυροί με διευρυμένη κολεοειδώς βάση. Ακτίνες 20-45 ισχυρώς γωνιώδεις. Βράκτια λίγα ή απόντα, σμηριγγοειδή, βακτηρίδια πολλά, σμηριγγοειδή. Καρπός 4 περίπου χιλ., ωοειδής.

Conium maculatum (συν.Conium divaricatum)

Διετής πόα δυσάρεστης οσμής με βλαστό ισχυρό, πολύκλαδο, κοίλο, γραμμωτό κατά μήκος, γλαυκόχρωμο, μέχρι 1 μ. ύψους με πορφυρές κηλίδες στη βάση του. Κατώτερα φύλλα μεγάλα, 2-5ις πτεροσχιδή σε βραχείς λοβούς. Άνθη λευκά σε σκιάδιο με (6-) 10-20 ανισόμηκων ακτίνων. Βράκτια (0-)5-6 βραχέα, κρεμαστά, βρακτίδια 3-6, μονόπλευρα, συμφυή στη βάση. Πέταλα αντωοειδή με κορυφή κυρτή προς τον άξονα. Στύλοι βραχείς, παχείς, απλωτοί. Καρπός υποσφαιρικός, πεπιεσμένος από τα πλάγια με μεριστοκάρπια ωοειδή που φέρουν 5 ανάγλυφες πλευρές, κυματοειδώς δανδελωτές.

Conopodium capillifolium (συν.Geocaryum capillifolium)

Πολυετής πόα 20-80 εκ. με εδώδιμο κόνδυλο. Βλαστός λεπτός, απλός ή με αραιή διακλάδωση στην κορυφή. Φύλλα βάσεως με ωοειδείς έως ελλειπτικούς λοβούς, τα του βλαστού με γραμμοειδείς λοβούς.  Άνθη λευκά σε σκιάδια με 6-20(-25) ακτίνες, Βράκτια 0-2, βρακτίδια 5 ή περισσότερα. Στύλοι όρθιοι, στυλοπόδιο κωνικό. Καρπός ωοειδής στενούμενος στην κορυφή μελανός, στιλπνός στην ωρίμανση

Crithmum maritimum

Πολυετές φυτό των παραθαλάσσιων πετρωδών περιοχών, 15-50 εκ. ύψους, λείο, στη βάση ξυλώδες. Βλαστός προς τα πάνω διακλαδισμένος, κυλινδρικός, παχύς, σκληρός με κατά διαστήματα εξογκώματα. Φύλλα σαρκώδη, στιλπνά, βαθειά πράσινα ή δις πτεροσχιδή με τμήματα ακέραια γραμμοειδή, οξέα. Σκιάδια με 8-36 ακτίνες. Άνθη πρασινοκίτρινα ή πρασινόλευκα. Βράκτια και βρακτίδια πολλά λογχοειδή. Στύλοι όρθιοι, μικρότεροι του στυλοποδίου. Καρπός κιτρινωπός ή πορφυρός. Άνθηση 7-9.

Daucus

Πόες με ρίζα γογγυλώδη. Βλαστοί 10-80 εκ.  μονήρεις, όρθιοι, διακλαδισμένοι, συνήθως αδρότριχοι. Φύλλα 2-3ίς πτερωτά, της βάσεως με μίσχο μειούμενα προς τα πάνω και γίνονται επιφυή, εξολοκλήρου κολεόμορφα. Βράκτια αρκετά, συνήθως πτεροσχιδή, βρακτίδια αρκετά, οδοντωτά ή ακέραια. Σέπαλα μικρά ή υποτυπώδη. Ακτίνες σκιαδίου πολυάριθμες, συχνά κυρτώνουν εσωτερικά μετά την άνθηση και συμπιεσμένα στην καρποφορία, στο κέντρο του σκιαδίου συχνά υπάρχει μεγάλο, μελανό, άγονο άνθος. Πέταλα λευκά, κιτρινωπά ή πορφυρά, τα εξωτερικά ακτινωτά με κυρτή κορυφή. Στυλοπόδιο κωνικό, στύλοι βραχείς. Καρπός ελλειψοειδής έως ωοειδής, κυλινδρικός ή κάπως πιεσμένος νωτιαία, κύριες νευρώσεις νηματοειδείς, βλεφαριδωτές, δευτερεύουσες με μια σειρά αγκαθιών. 

1.

Φυτά μονοετή.....

2

1α.

Φυτά διετή ή πολυετή…..(συν.D.glaber).D.carota  

 

 

a.

Οι ακτίνες των σκιαδίων συγκλίνουν ενωμένες προς το κέντρο κατά την καρποφορία σχηματίζοντας ± σφαιρικό «κεφάλιο.....

b

 

aa.

Οι ακτίνες του σκιαδίου κυρτούνται ή είναι μόνον λίγο ενωμένες κατά την καρποφορία.....ssp.drepanensis

 

 

b.

Επάκρια σκιάδια διαμέτρου (10-)12-20(-30) εκ. διαμέτρου, αγκάθια δευτερευουσών ακτίνων συνήθως λεπτώς αγκαθωτά.....ssp.maximus

 

 

bb.

Επάκρια σκιάδια διαμέτρου 5-10 εκ., αγκάθια δευτερεουσών ακτίνων απλά ή διμερή, σπάνια λεπτώς αγκαθωτά.....

c

 

c.

Τμήματα των κατώτερων φύλλων ωοειδώς λογχοειδή έως λογχοειδή, οδοντωτά ή πτεροειδή με λογχοειδείς λοβούς, αγκάθια απλά ή διμερή.....ssp.major

 

 

cc.

Τμήματα των κατώτερων φύλλων ωοειδή ή σφηνοειδώς λογχοειδή, βαθειά πτεροειδή με λογχοειδείς λοβούς, αγκάθια ως επί το πλείστον απλά.....ssp.carota

 

2.

Άνθη λευκοκίτρινα.....D.broteri

 

2α.

Άνθη λευκά ή ρόδινα.....

3

3.

Αγκάθια καρπού χωρισμένα, φυτά μέχρι 15 εκ. ύψους.....D.involucratus

 

3α.

Αγκάθια καρπού συμφυή στη βάση σε στενότατο πτερύγιο, φυτά έως 50 εκ.....D.guttatus

 

Echinophora

Πολυετείς ± χνοώδεις πόες 20-50 εκ. Φύλλα 2-3ίς πτερωτά. Σέπαλα πολύ αιχμηρά, μόνιμα, συχνά άνισα στα εξωτερικά άνθη. Πέταλα λευκά ή κίτρινα, αντιλογχοειδή, περίβρωτα, τα εξωτερικά συχνά μεγαλύτερα με κορυφή κυρτή. Καρπός ωοειδώς επιμήκης, στύλοι μακρείς, ξυλώδεις. Νευρώσεις καρπού δυσδιάκριτες. 

1.

Φύλλα όλα πτεροσχιδή, σκιάδια με 5-8 ακτίνες.....E.spinosa

 

1α.

Φύλλα τα ανώτερα ασχιδή, σκιάδια με 2-5 ακτίνες.....E.tenuifolia

 

Elaeoselinum asclepium

Φυτό πολυετές, αποξυλωμένο στη βάση. Φύλλα βάσεως παλαμοσχιδή, 5-σχιδή με τμήματα 2 φορές πτερωτά και χείλη φύλλων γραμμοειδή, σμηριγγοειδή, πυκνά συσσωρευμένα, τα ανώτερα περιορίζονται συνήθως μόνο σε κολεούς. Άνθη κίτρινα, πέταλα κυρτούμενα προς τα μέσα. Σκιάδια με 10-20 ακτίνες από τις οποίες μόνο η κεντρική ακτίνα έχει γόνιμα άνθη, οι περιφερειακές είναι συνήθως άγονες. Κάλυκας με 5 ευδιάκριτους οδόντες. Βράκτια και βρακτίδια σχεδόν απουσιάζουν. Μεριστοκάρπια με μεμβρανώδη πτερύγια πλάτους 3 χιλ.

Eryngium

Διετείς ή πολυετείς πόες, με ή χωρίς βλαστό, συνήθως λείες. Βλαστός μονήρης, έρπων έως όρθιος, διακλαδισμένος προς τα πάνω. Φύλλα απλά έως 3ίς πτεροσχιδή, τουλάχιστον τα ανώτερα, δερματώδη ή μεμβρανώδη, με περιθώριο από μαλακά έως πολύ αιχμηρά αγκάθια. Ταξιανθία συνήθως διακλαδισμένη, άνθη επιφυή σε ημισφαιρικό έως κυλινδρικό κεφάλιο, στη βάση του οποίου υπάρχουν 3 ή περισσότερα μαλακά έως σκληρώς αγκαθωτά ακέραια βράκτια, βρακτίδια 3-4, οξέα, κοντά στις άκρες του κεφαλίου. Σέπαλα άκαμπτα, πέταλα όρθια, περίβρωτα, βραχύτερα από τα σέπαλα. Καρπός ωοειδής έως υποσφαιρικός, αραιά ή πυκνά καλυμμένος με λέπια. 

1.

Ταξιανθία υποβαστάζεται από 5 μεγάλα, ευρέως ωοειδή, φυλλοειδή βράκτια σχηματίζοντας ένα αγκαθωτό περίβλημα. Σε ακτογραμμές.....E.maritimum

 

1α.

Βράκτια πολύ στενότερα. Συνήθως σε όλα τα περιβάλλοντα.....

2

2.

Όλα τα βράκτια με 3 αιχμές.....

3

2α.

Όλα τα βράκτια απλά ή μερικές φορές μερικά από τα εξωτερικά με 3 αιχμές.....

4

3.

Ετήσια ή διετή, ολόκληρα τα φυτά στικτά με μεταλλικό κυανό χρώμα. Ταξιανθία χαλαρή, με απλωτές διακλαδώσεις και περισσότερα από 25 κεφάλια.....E.creticum

 

3α.

Πολυετή, γλαυκά. Ταξιανθία με λιγότερα από 25 κεφάλια.....E.falcatum

 

4.

Κατώτερα φύλλα τριμερή με μεγάλα, λογχοειδώς γραμμοειδή τμήματα, αραιά και μάλλον μαλακώς αγκαθωτά.....E.ternatum

 

4α.

Κατώτερα φύλλα περισσότερο διηρημένα, αλλά όχι αγκαθωτά.....

5

5.

Φυτά 50-100 εκ. ύψους, αραιά διακλαδισμένα, με 10-15 κεφάλια. Φύλλα βάσεως σκληρά αλλά όχι αγκαθωτά......E.amorginum

 

5α.

Φυτά συνήθως μικρότερα, κεφάλια περισσότερα. Φύλλα βάσεως αγαθωτά.....

6

6.

Βλαστοί αρκετοί, φύλλα βάσεως μαραινόμενα κατά την άνθηση. Κεφάλια σε ένα πυκνό, επιμήκη σύνθετο βότρυ πολύ προεξέχοντα των φύλλων και βρακτίων.....E.glomeratum

 

6α.

Βλαστοί μονήρεις ή λίγοι, φύλλα βάσεως παρόντα κατά την άνθηση. Ταξιανθίες μορφής διχαζίου τουλάχιστον στο πάνω μέρος.....

7

7.

Ολόκληρα τα φυτά πρασινωπά. Έλασμα φύλλων βάσεως με ευρύ πτερύγιο και αγκαθωτή ράχη.....E.campestre

 

7α.

Φυτά στικτά με μεταλλικό κυανό τουλάχιστον στο πάνω μέρος. Έλασμα φύλλων βάσεως με στενή, χωρίς πτερύγιο ράχη. Βράκτια αγκαθωτώς οδοντωτά.....E.amethistinum

 

Falcaria vulgaris

Μονοετής, διετής ή πολυετής πόα 30-80(-120) εκ. ύψους με βλαστό λείο, γλαυκό, λεπτοφυώς γραμμωτό με άφθονες απλωτές διακλαδώσεις και ρίζα ατρακτοειδή-πασσαλώδη. Φύλλα σκληρά σχεδόν δερματώδη, τα παράρριζα απλά ή 3-μερή, του βλαστού πτερωτά με 3-μερή τμήματα ή πτεροσχιδή με φυλλάρια επιμήκη-λογχοειδή μερικές φορές δρεπανοειδή, λεπτοφυώς οδοντωτά. Άνθη λευκά σε σκιάδια με 12-18 βραχείες νηματοειδείς ακτίνες, βράκτια και βρακτίδια από 4-15 γραμμοειδή φυλλίδια. Κάλυκας με 5 οδόντες. Στύλοι κυρτοί, μεγαλύτεροι του στυλοποδίου. Καρπός επιμήκης.

Ferula

Πολυετή. Φύλλα 2-3 φορές πτεροειδή ή τρισχιδή, συν’ηθως με γραμμοειδείς λοβούς. Βράκτια απουσιάζουν, βρακτίδια απουσιάζουν ή είναι λίγα. Σέπαλα απουσιάζουν ή είναι πολύ μικρά. Πέταλα κίτρινα. Καρπός ελλειψοειδής ή επιμήκης-ελλειψοειδής, έντονα συμπιεσμένος νωτιαία, με λεπτά πλευρικά πτερύγια, σε επαφή μεταξύ τους, και νηματοειδείς ή ελαφρώς τροπιδοφόρες νωταίες νευρώσεις. 

1.

Λοβοί φύλλων άνω των 50 χιλ., χωρίς ευκρινή ανακυρτωμένα περιθώρια.....F.communis

 

1α.

Λοβοί φύλλων έως 10 χιλ., με ευκρινή ανακυρτωμένα περιθώρια.....F.tingitana

2

Ferulago

Φύλλα 2-3(-4)ίς πτερωτά με νηματοειδή έως γραμμοειδώς λογχοειδή τμήματα. Βράκτια και βρακτίδια καλώς ανεπτυγμένα και εμφανή. Σέπαλα πολύ μικρά. Πέταλα κίτρινα. Καρπός έντονα πιεσμένος στα νώτα, με καλώς διαμορφωμένα πλευρικά πτερύγια και νηματοειδή έως εμφανώς πτερυγιοφόρες νωτιαίες νευρώσεις. 

1.

Βλαστός εμφανώς διογκωμένος και σκληρυνόμενος αμέσως κάτω από τους κόμβους......F.nodosa

 

1α.

Βλαστός όχι διογκωμένος και σκληρυνόμενος κάτω από τους κόμβους.....

2

2.

Φύλλα βάσεως μεγάλα, ευρέως τριγωνικά εξωτερικά, αρκετές φορές τρισχιδή με τμήματα γραμμοειδή-τριχοειδή.....

3

2α.

Φύλλα βάσεως επιμήκη εξωτερικά, λεπτά διηρημένα.....

4

3.

Ακραία τμήματα φύλλων 30-50 χιλ. μήκους. Πέταλα και ωοθήκη λεία.....F.thysiflora

 

3α.

Ακραία τμήματα φύλλων βραχύτερα, συνήθως μικρότερα των 15 χιλ. πέταλα και ωοθήκη τριχωτά.....F.trachycarpa

 

4.

Βράκτια μικρά, γραμμοειδώς λογχοειδή. Καρποφόρες ακτίνες παχιές, σκληρές. Καρπός με εμφανείς ραβδώσεις αλλά με μικρό πτερύγιο.....F.humilis

 

4α.

Βράκτια εμφανή, ωοειδώς επιμήκη, ± κυρτά. Καρποφόρες ακτίνες παραμένουν λεπτές. Καρπός με αχυρόχρωμα πτερύγια....

5

5.

Τμήματα φύλλων νηματοειδή.

 

a.

Καρπός με ± ίσα πτερύγια και στις 2 πλευρές.....F.sartorii

aa.

Καρπός με πλευρικά πτερύγια πολύ καλά διαμορφωμένα.....F.campestris

5α.

Τμήματα φύλλων γραμμοειδή. Καρπός με καλά διαμορφωμένα πλευρικά πτερύγια, πλευρικά μόλις πτερυγιοφόρα.....

6

6.

Καρπός 7-10 χιλ, με πτερύγια στην νωτιαία πλευρά. Βράκτια ωοειδώς επιμήκη.....F.sylvatica

 

6α.

Καρπός λίγο μικρότερος, με αναλογικά ευρύτερα πτερύγια στην νωτιαία πλευρά. Βράκτια κάπως στενότερα, οξέα.....F.serpentinica

 

Foeniculum vulgare

Λείες, γλαυκές πολυετείς ή διετείς πόες έως 250 εκ. ύψους. Βλαστός αυλακωτός, στίλβων, που αναπτύσσει εσωτερικά κοιλότητες στην ωρίμανση. Φύλλα ± τριγωνικά στο περίγραμμα, λοβοί συνήθως 5-50 χιλ., νηματοειδείς, οξείς, με εύθραυστη κορυφή, και δεν καταλήγουν στο ίδιο σημείο, μίσχοι ανώτερων φύλλων συνήθως 3-6 εκ. Ακτίνες σκιαδίου 4-30. Βράκτια και βρακτίδια συνήθως 0. Καρπός 4-10,5 χιλ.

Geocaryum

Αυτό το γένος των λεπτοφυών των κονδυλωδών πολυετών ονομάζεται και Freyera ή Huetia. Αυτό είναι παρόμοιο  με τα Bunium και  Conopodium το αλλά διαφέρει και από τα 2 από τους στενούς γραμμοειδώς λογχοειδείς καρπούς καλυμμένους με μικροσκοπικές κωνικές προεξοχές. 

1.

Φυτά ± κατακείμενα.....

2

1α.

Φυτά όρθια.....

3

2.

Ποδίσκοι 4 χιλ. ή μεγαλύτεροι. Ανθήρες λευκοί ή ρόδινοι.....G.macrocarpum

 

2α.

Ποδίσκοι περ. 3 χιλ. ανθήρες σκοτεινώς ερυθροί.....G.creticum

 

3.

Με ευκρινείς οδόντες στην κορυφή των ποδίσκων.....G.parnassicum

 

3α.

Χωρίς οδόντες στην κορυφή των ποδίσκων.....

4

4.

Λοβοί φύλλων του βλαστού τουλάχιστον 2,5 χιλ. πλάτους.....G.euboicum

 

4α.

Λοβοί φύλλων του βλαστού μικρότερου πλάτους των 2,5 χιλ.....

5

5.

Επάκρια σκιάδια με 11 ή περισσότερες ακτίνες.....G.bornmuelleri

 

5α.

Επάκρια σκιάδια με 9 ή λιγότερες ακτίνες.....

6

6.

Βρακτίδια γραμμοειδώς τριγωνικά ή στενώς λογχοειδή. Λοβοί ανώτερων φύλλων του βλαστού νηματοειδείς, μεγαλύτεροι των 6 χιλ.....G.stylosum

 

6α.

Βρακτίδια ωοειδώς λογχοειδή. Λοβοί ανώτερων φύλλων του βλαστού έως 6 χιλ....G.macrocarpum

 

Heptaptera colladonioides

Πολυετής πόα με βλαστό τριγωνικό, λείο. Φύλλα λεία, τριχωτά στον μίσχο, 1 φορά πτεροσχιδή με τμήματα απλά ή τρίλοβα, έγγλυπτα. Σκιάδια με 10-12 ακτίνες, βράκτια και βρακτίδια λογχοειδή. Άνθη κίτρινα. Καρπός 26-28 χιλ. μήκους με 7 πτερυγωτές οφρείς.

Heracleum

Πολυετείς ισχυρές πόες. Ρίζωμα ατρακτοειδές ή κυλινδρικό, σπάνια ινώδες. Βλαστοί όρθιοι, διακλαδισμένοι, κυλινδρικοί και συχνά γωνιώδεις ή αυλακωτοί, αδρότριχοι ισχυροί έως και 2 μ. ύψους. Φύλλα  βάσεως και τα κατώτερα με μίσχο, βάση μίσχου εμφανώς ευρεία, απλά, σπάνια σχεδόν ακέραια, συνήθως ακτινωτώς λοβώδη, ή τρίφυλλα, πτερωτά ή δις πτερωτά. Σύνθετο χαλαρό σκιάδιο με έως 40 ευρέως ανιούσες ακτίνες, χωρίς ή με εύπτωτα γραμμοειδή βράκτια, και με πολλά γραμμοειδή βρακτίδια. Άνθη λευκά με τα περιφερειακά πέταλα των ακτίνων δισχιδή, τα πέταλα των εξωτερικών ανθέων του σκιαδίου μεγαλύτερα. Οδόντες κάλυκα εμφανείς. Στυλοπόδιο κωνικό, στύλοι βραχείς, όρθιοι ή κυρτοί. Καρπός αντωοειδής ή υποκυκλικός, πεπιεσμένος νωτιαία και περιβάλλεται από πλατύ χείλος, μεριστοκάρπια με 5 πλευρές οι 3 νωτιαίες μόλις ανάγλυφες οι 2 πλάγιες πλατειές, μορφής πτερυγίων. 

1.

Βλαστός διαμέτρου μικρότερης των 4 χιλ. έως 50(-65) εκ. ύψους, σκιάδια διαμέτρου 7(-9) εκ. με 3-13(-17) ακτίνες…..H.orphanidis

 

1α.

Βλαστός διαμέτρου τουλάχιστον 4 χιλ., άνω των 50 εκ. ύψους, τα μεγαλύτερα σκιάδια άνω των 10 εκ. διαμέτρου, με 12-150 ακτίνες…..H.sphondylium

 

 

a.

Πέταλα λευκά ή σπάνια ροδίζοντα, τα εξωτερικά ακτινόμορφα…..

b

 

aa.

Πέταλα ± πρασινωπά ή κιτρινωπά, τα εξωτερικά καθόλου μόλις ακτινωτά…..ssp.ternatum

 

 

b.

Φύλλα τριμερή ή πτερωτά, τουλάχιστον τα επάκρια τμήματα με ευκρινή μίσχο.....

c

 

bb.

Φύλλα όχι διηρημένα σε χωριστά τμήματα, συχνά διηρημένα σε λοβούς σχηματίζοντας ± σπονδύλους.....ssp.pyrenaicum

 

 

c,

Ανώτερες διακλαδώσεις συνήθως όχι σε σπονδύλους, φύλλα συνήθως ± τραχέως τριχωτά ή χνοώδη από κάτω.....ssp.spondylium

 

 

cc

Ανώτερες διακλαδώσεις συνήθως σε σπονδύλους, φύλλα μαλα΄κα τριχωτά από κάτω, με μεγάλες, μαλακές τρίχες σε μέρος των νευρώσεων.....ssp.verticillatum

 

Hydrocotyle vulgaris

Πολυετής πόα, έρπουσα, υδροχαρής, 10-20 εκ. ύψους και με βλαστό λεπτοφυή, λευκωπό. Ρίζες εκφύονται από σημεία του βλαστού πάνω από τα οποία υπάρχουν 1-3 μακροί φυλλοφόροι ποδίσκοι και 1-3 ανθοφόροι. Φύλλα δισκοειδή-ασπιδοειδή με 1-7 αβαθείς λοβούς και ακτινωτές νευρώσεις. Άνθη ανά 4-6, λευκά ή ροδίζοντα, μικρότατα σε ολιγανθείς σπονδύλους, σχεδόν επιφυή, φέρουν περίβλημα από βραχύτατα φυλλίδια. Καρπός σχεδόν κυκλικός με ερυθρές θηλές, πεπιεσμένος.

Johrenia distans

Πολυετές φυτό των ορεινών περιοχών με βλαστό όρθιο, γραμμωτό, διακλαδισμένο συνήθως στη βάση. Φύλλα 2-3 φορές πτεροσχιδή με τμήματα γραμμοειδή και αιχμηρά στην κορυφή, τα ανώτερα φύλλα πολύ μικρά και μερικές περιορίζονται μόνο σε κολεούς Σκιάδια με 3-5 ακτίνες χωρίς βράκτια, με βρακτίδια γραμμοειδή. Άνθη κίτρινα, επιμήκη με κυρτή κορυφή. Κάλυκας με 5 αφανείς οδόντες. Καρπός επιμήκης με 5 οφρείς λευκές χωρίς πτερύγια και μεσοκάρπιο σπογγώδες

Kundmannia sicula 

Πολυετής πόα 30-60 εκ. λεία χνουδωτή στη βάση με βλαστό όρθιο γραμμωτό αραιά διακλαδισμένο Φύλλα 1-2 φορές πτερωτά με φυλλάρια ωοειδή ή λογχοειδή,  πριονωτά, το επάκριο συνήθως 3-λοβο καρδιοειδές στη βάση. Σκιάδιο μεγάλο με 10-20 ακτίνες, λείες, οι πλάγιες μικρότερες. Βράκτια και βρακτίδια από πολλά γραμμοειδή φυλλάρια, υπάρχει επίσης ένα ζεύγος συμπληρωματικών φυλλαρίων σε κάθε διακλάδωση Άνθη κίτρινα με πέταλα αντωοειδή, κυρτά. Καρπός κυλινδρικός επιμήκης, λείος. Μεριστοκάρπια με 5 νηματοειδείς πλευρές. Άνθηση 5-6. Φυτό νησιωτικών περιοχών.

Lagoecia cuminoides

Μονοετής εύοσμη πόα. Βλαστός όρθιος ασχιδής 15-40 εκ. ύψους. Φύλλα 1-2ίς πτερωτά με τμήματα ακιδωτά. Σκιάδια σφαιρικά, μικρά, στις μασχάλες των φύλλων καλυμμένα από λευκές βραχείες σμήριγγες. Βράκτια 6-12, κτενοειδώς πτερωτά, ακιδωτά. Βρακτίδια 4, κτενοειδή. Λοβοί κάλυκα πτερωτοί, πυκνά αθερώδεις, μορφής πάππου. Άνθηση 4-5.

Laser trilobum

Ρωμαλέο, λείο, πολυετές με εύρωστη ξυλώδη βάση επενδυμένη με τα υπολείμματα των κολεών των φύλλων. Βλαστός όρθιος, ολιγόκλαδος, μήκους 70-120 εκ. κυλινδρικός, λεπτώς ραβδωτός όχι όμως αυλακωτός. Φύλλα μεγάλα 2-3-μερή, ακραίοι λοβοί ωοειδείς, περίβρωτοι. Σκιάδια διαμέτρου 10-25 εκ. με 11-20 απλωτές ακτίνες. Βράκτια και βρακτίδια απουσιάζουν ή λίγα και εύπτωτα. Άνθη λευκά Καρπός ελλειψοειδής-επιμήκης. Άνθηση 6-7.

Laserpitium

Πολυετείς ισχυρές πόες που έχουν στη βάση υπολείμματα παλαιών φύλλων. Βλαστοί μέχρι 80 εκ. κοίλοι εσωτερικά ή πλήρεις, λείοι, σχεδόν άφυλλοι ή με φύλλα περίβλαστα. Φύλλα αρκετές φορές πτερωτά ή τρίφυλλα. Σέπαλα εμφανή, ωοειδή έως σμηριγγοειδή. Πέταλα λευκά, ροδίζοντα, ανοικτοκίτρινα, υποκαρδιοειδή με κυρτή κορυφή. Καρπός ελλειψοειδής ή επιμήκης, ευρέως ωοειδής ή ορθογώνιος.

1.

Σκιάδια με 20-35 ακτίνες......L.siler

 

1α.

Σκιάδια με μέχρι 19 ακτίνες.....(συν. Laserocaroum pseudomeum) ….L.pseudomeum

2

Lecokia cretica

Λείο πολυετές 60-100 εκ. κατώτερα φύλλα ευρέως τριγωνικά εξωτερικά, λοβοί επιμήκεις, ακανόνιστα οδοντωτοί ή λοβώδεις. Ακτίνες 6-10. Βράκτια 0 ή 1, βρακτίδια λίγα, σμηριγγοειδή. Καρπός 10-12 χιλ. Πολυετής λεία πόα, ενδημική της Κρήτης

Malabaila

Πόες διετείς έως πολυετείς ορεινών περιοχών. Βλαστοί ισχυροί, κοίλοι εσωτερικά, χνουδωτοί, ύψους 30-80 εκ. Φύλλα χνουδωτά, ίσως και αδενώδη, πτερωτά. Σύνθετο σκιάδιο με 2-20 ακτίνες, Βράκτια και βρακτίδια απουσιάζουν ή πολλά μαζί και κυρτά προς τα κάτω. Άνθη κίτρινα με πέταλα ωοειδή, ευρέα και κορυφή κυρτή προς τα μέσα. Κάλυκας με οδόντες αφανείς. Καρπός ωοειδής ή αντωοειδής, μεριστοκάρπια πεπιεσμένα στα νώτα, χείλη πλατειά, επίπεδα πτερυγοειδή, μεμβρανώδη. 

1.

Βράκτια 6-8 .....M.involucrata

 

1α.

Βράκτια απουσιάζουν ή λίγα εύπτωτα.....

2

2.

Ακτίνες 3-9. Στύλος μόνιμος.....M.aurea

 

2α.

Aκτίνες σκιαδίου(12-)20-30. Στύλος εύπτωτος.....M.graveolens

 

Myrrhoides nodosa (Chaerophyllum nodosum)

Ετήσια πόα έως 100 εκ. Βλαστός συχνά ερυθρωπός, δασύτριχος, εμφανώς διογκωμένος στα γόνατα στην ωριμότητα. Φύλλα με πυκνές ομάδες τριχών, λοβοί ωοειδείς, ανωμάλως οδοντωτοί. Βράκτια απουσιάζουν, βρακτίδια 5-7. Ακτίνες (1-)2-3. Στύλοι υποτυπώδεις, στίγμα επιφυές πάνω στο στυλοπόδιο. Καρπός 4-10 χιλ. σταδιακά στενούμενος προς την κορυφή, καλυμμένος με κυρτές λευκές σκληρές τρίχες.

Oenanthe

Πόες των υγρών περιοχών, με ριζοκόνδυλο ή ριζοκονδύλους. Βλαστοί όρθιοι, λείοι μέχρι 1 μ. ύψους που μπορεί να είναι διογκωμένοι στα γόνατα, από τα γόνατα της βάσεως εκφύονται ρίζες. Φύλλα της βάσεως και τα κατώτερα με μίσχο, πτερωτά ή πτεροσχιδή. Σκιάδια χαλαρά σύνθετα, επάκρια ή μασχαλιαία ή εκφυόμενα στις μασχάλες των φύλλων. Βράκτια απουσιάζουν, ή περιστασιακά 1, ακτίνες 4-15(-30), βρακτίδια πολυάριθμα. Οδόντες κάλυκα προεξέχοντες, λογχοειδείς, σχεδόν όσοι με το στυλοπόδιο. Πέταλα λευκά ή ανοικτορόδινα, τα εξωτερικά ακτινωτά, με κορυφή μακρώς κυρτή. Στυλοπόδιο κωνικό, στύλοι επιμήκεις, όρθιοι ή αποκλίνοντες, μερικές φορές κυροί στην καρποφορία. Καρπός λείος, ωοειδής, κυλινδρικός, υποκωνικός ή σφαιρικός. Πλευρικές νευρώσεις ραβδωτές ή παχιές, μερικές φορές αφανείς. 

1.

Καρπός γλοβοειδής.....O.glabulosa

 

1α.

Καρπός όχι γλοβοειδής.....

2

2.

Μερικά σκιάδια απέναντι από τα φύλλα. Ποδίσκοι βραχύτεροι των ακτίνων.....O.aquarica

 

2α.

Σκιάδια επάκρια, ποδίσκοι μεγαλύτεροι των ακτίνων.....

3

3.

Μερικά σκιάδια γλοβοειδή (σφαιρικά) στην καρποφορία, καρποί επιφυείς.....P.fistulosa

 

3α.

Μερικά σκιάδια όχι γλοβοειδή (σφαιρικά) στην καρποφορία, μερικοί καρποί με ποδίσκο.....

4

4.

Ακτίνες και ποδίσκοι μη παχυνόμενοι στην καρποφορία.....

5

4α.

Ακτίνες και ποδίσκοι παχυνόμενοι στην καρποφορία.....

6

5.

Κόνδυλοι ρίζας ωοειδείς, συγκεντρωμένοι στην βάση του βλαστού.....O.peucedanifolia

 

5α.

Κόνδυλοι ρίζας όχι ωοειδείς, όχι συγκεντρωμένοι στην βάση του βλαστού.....O.lachenalii

 

6.

Λοβοί των φύλλων του βλαστού σφηνοειδείς ή ωοειδείς, βλαστός πλήρης, κόνδυλοι ρίζας ωοειδείς, σε απόσταση από τον βλαστό....O.pimpinelloides

 

6α.

Λοβοί των φύλλων του βλαστού γραμμοειδείς ή γραμμοειδώς λογχοειδείς, βλαστός κοίλος, κόνδυλοι ρίζας κυλινδρικοί ή ωοειδείς, κοντά στον βλαστό.....

 

7

7.

Ανώτερα φύλλα του βλαστού 2 φορές πτερωτά, λοβοί γραμμοειδείς ή γραμμοειδώς λογχοειδείς.....O.millefolia

 

7α.

Ανώτερα φύλλα του βλαστού 1 φορά πτερωτά, λοβοί γραμμοειδείς ή γραμμοειδώς λογχοειδείς.....

8

8.

Κόνδυλοι ρίζας αντωοειδείς, καρπός κυλινδρικός ή υποκωνικός.....

9

8α.

Κόνδυλοι ρίζας κυλινδρικοί ή ατρακτοειδείς, καρπός ελλειψοειδής....O.montis-khortiati

 

9

Πλευρικές ακτίνες σχηματίζουν 5-7 ομάδες ακτίνων σκληρυνόμενες στον καρποφορία.....Ο.prolifera

 

9α.

Πλευρικές ακτίνες όχι σε ομάδες. Κεντρικό σκιάδιο με ευκρινείς ακτίνες.....O.silaifolia

 

Opopanax

Φύλλα πτερωτά, με αστεροειδείς τρίχες από κάτω, τμήματα ακέραια ή μερικές φορές βαθειά λοβώδη. Σέπαλα απουσιάζουν. Πέταλα κίτρινα, ωοειδώς επιμήκη, κυρτά προς τα μέσα. καρπός αντωοειδής έως κυκλοειδής, έντονα πιεσμένος στα νώτα. Πλευρικές νευρώσεις ενωμένες σε περιχείλωμα που περιβάλλει τον καρπό πριν της διάρρηξη, νωτιαίες νευρώσεις λεπτοφυείς. 

1.

Καρπός με 12 οφρείς, φύλλα τριχωτά και στις 2 πλευρές.....O.hispidum

 

1α.

Καρπός με 10 οφρείς, φύλλα λεία.....O.chironium

 

Orlaya

Μονοετείς πόες, αραιά χνουδωτές. Βλαστοί συχνά διακλαδισμένοι από τη βάση, ύψους 15-40 εκ. Φύλλα δις πτερωτά. Σέπαλα μικρά ή υποτυπώδη. Πέταλα λευκά ή ρόδινα, τα εξωτερικά μεγαλύτερα, ακτινωτά. Καρπός ωοειδής, πιεσμένος νωτιαία, κύριες νευρώσεις λεπτοφυείς, τριχωτές, δευτερεύουσες με 1 ή 2 σειρές αγκαθιών. 

1.

Σκιάδια με 2-4 ακτίνες..(συν. O.daucoides)…..O.Kochii

 

1α.

Σκιάδια με 5-12 ακτίνες…..

2

2.

Αγκάθια δευτερευουσών νωτιαίων νευρώσεων σε 1 σειρά ή μερικά σε 2-3 σειρές …..O.daucorlaya

 

2α.

Αγκάθια δευτερευουσών νωτιαίων νευρώσεων σε 2-3 σειρές......O.grandiflora

 

Pastinaca

Διετείς πόες. Ρίζωμα παχύ, μακρώς κωνικό. Βλαστός κοίλος ή πλήρης. Φύλλα συνήθως λεία και από τις 2 πλευρές, απλά ή πτερωτά, τμήματα φύλλων μερικές φορές βαθειά λοβώδη. Σκιάδια επάκρια ή πλευρικά, βράκτια και βρακτίδια απουσιάζουν ή είναι αρκετά, ακτίνες σκιαδίου πολυάριθμες, ανιούσες. Κάλυκας αποτελούμενος από μικρούς οδόντες. Πέταλα κίτρινα, ωοειδή, κυρτά στην κορυφή. Στυλοπόδιο βραχέως κωνικό, στύλοι βραχείς, αποκλίνοντες. Καρπός ευρέως ελλειψοειδής, έντονα συμπιεσμένος νωτιαία, πλευρικές νευρώσεις με πτερύγιο. 

1.

Βράκτια και βρακτίδια αρκετά.....P.hirsuta

 

1α.

Βράκτια και βρακτίδια 0, σπάνια 1-2, εύπτωτα.....P.sativa

 

Peucedanum (συν.Dichropetalum)

Λείες πόες. Ρίζωμα βραχύ που φέρει υπολείμματα παλαιών φύλλων, μορφής στεφάνης. Βλαστοί μέχρι 1 μ. ύψους απλοί συνήθως λεπτώς γραμμωτοί και πλήρεις, διχοτομικά διακλαδισμένοι προς τα πάνω. Φύλλα με μίσχο συνήθως περίβλαστο, αρκετές φορές πτερωτά ή τρίφυλλα. Σκιάδια χαλαρά σύνθετα, επάκρια ή πλευρικά, βράκτια πολυάριθμα ή απουσιάζουν, βρακτίδια πολυάριθμα, σπάνια λίγα ή απόντα. Σέπαλα απουσιάζουν ή εμφανή. Πέταλα συνήθως λευκά, περιστασιακά ροδίζοντα ή ερυθρίζοντα, σπάνια κίτρινα, ευρέως ωοειδή με κορυφή μακρά, κυρτή. Στυλοπόδιο βραχέως κωνικό. Καρπός έντονα πιεσμένος νωτιαία. Πλευρικές νευρώσεις πτερυγιοφόρες, πτερύγια κλεισμένα το ένα μέσα στο άλλο. 

1.

Φύλλα βλαστού απουσιάζουν.....(συν.Ormosolenia alpina)….P.alpinum

 

1α.

Φύλλα βλαστού υπάρχουν, τα ανώτερα μερικές φορές μειωμένα σε κολεόμορφες κατασκευές.....

2

2.

Λοβοί φύλλων, τουλάχιστον των κατώτερων, γραμμοειδείς ή στενώς λογχοειδείς, ποτέ ασύμμετρα οδοντωτά και συνήθως χωρίς λοβούς, φύλλα ποτέ με απλή πτεροειδή νεύρωση....

 

3

2α.

Λοβοί φύλλων, τουλάχιστον των κατώτερων ωοειδείς ή επιμήκεις εξωτερικά, οδοντωτοί ή λοβώδεις, ή φύλλα με απλή πτεροειδή νεύρωση.....

 

6

3.

Φύλλα με τουλάχιστον 5 κύριες διαιρέσεις.....P.gabrielae

 

3α.

Φύλλα με 3 κύριες διαιρέσεις.

4

4.

Καρποί ίσοι με το ¼-1/3 του μήκους του ποδίσκου.....P.officinale

 

4α.

Καρποί ίσοι σε μήκος με τον ποδίσκο.....

5

5.

Ακτίνες (8-)15-30, μάλλον ισχυρές, δευτεύουσες ακτίνες σκιαδίων με 15-25 άνθη, ποδίσκοι 10(-15) χιλ....P.longifolium

 

5α.

Ακτίνες 6-8(-10), δευτερεύουσες ακτίνες με 8-12 άνθη, ποδίσκοι 3-6 χιλ....P.vourinense

 

6.

Λοβοί φύλλων ωοειδείς, οδοντωτοί, μερικές φορές με 1-3 ευρείς, οδοντωτούς λοβούς.....

7

6α.

Λοβοί φύλλων ωοειδείς έως επιμήκεις εξωτερικά, αλλά ± πτεροειδείς, ανώτεροι λοβοί ακέραιοι ή σχεδόν έτσι.....

8

7.

Φύλλα 2 φορές τρισχιδή, ρίζωμα ισχυρό, με μακρό λεπτοφυές έρπων  ρίζωμα, βράκτια ορθίως απλωτά.....P.aegopioides

 

7α.

Φύλλα 1-3 φορές πτερωτά, ρίζωμα χωρίς λεπτοφυές έρπων ρίζωμα, βράκτια κυρτά.....P.latifolium

 

8.

Βράκτια 0, ή λίγα και εύπτωτα, ανώτερα φύλλα συνήθως απλώς  πτερωτά, με ακέραια τμήματα.....

9

8α.

Βράκτια αρκετά, μόνιμα.....

10

9

Βλαστός ευκρινώς αυλακωτός, τουλάχιστον προς τα πάνω.....P.gabriele

 

9α.

Βλαστός ± κυλινδρικός και λεπτώς αυλακωτός ολόκληρος.....P.arenarium

 

10.

Ρίζωμα ινώδες, ποδίσκοι των κύριων και δευτερεουσών διαιρέσεων των φύλλων κυρτές....P.oreoselinum

 

10α.

Ρίζωμα χωρίς ίνες, ποδίσκοι των κύριων και δευτερεουσών διαιρέσεων των φύλλων ορθως απλωτές....P.austriacum

 

Physospermum cornubiense

Σχεδόν λεία πολυετής πόα 30-120 εκ. Βλαστός αυλακωτός, μονήρης. Φύλλα βάσεως με μεγάλο μίσχο δες τρίφυλλα, λοβοί 10-30 χιλ. πτεροσχιδείς, σφηνοειδείς στη βάση, χνοώδεις στα χείλη και τα νεύρα, φύλλα βλαστού μικρά ή περιορισμένα σε λέπια. Ακτίνες 6-20, λείες. Βράκτια και βρακτίδια λογχοειδή, λίγο οξέα. Καρπός 3-4 χιλ.

Pimpinella

Πόες, λείες ή ελαφρά χνοώδεις. Βλαστοί όρθιοι, 20-100 εκ. ύψους, διακλαδισμένοι, συνήθως με αυλακώσεις κατά μήκος και χωρίς υπολείμματα παλαιών μίσχων στη βάση. Φύλλα βάσεως με μίσχο, ακέραια ή 3-μερή, μερικές φορές 1-3ίς πτεροειδή, κολεόμορφα, μεσαία φύλλα βλαστού δίς πτεροειδή, με στενούς λοβούς. Σκιάδια επάκρια και πλευρικά, βράκτια και βρακτίδια υπάρχουν ή απουσιάζουν, συνήθως ακέραια, ακτίνες σκιαδίου λίγες έως πολυάριθμες. Σέπαλα μικρά. Πέταλα λευκά ή κίτρινα, σπάνια ρόδινα ή πορφυρά, καθόλου ή ελαφρώς περίβρωτα με κορυφή κυρτή. Καρπός ωοειδώς επιμήκης έως υποσφαιρικός, πλευρικά πιεσμένος. Νευρώσεις νηματοειδείς μερικές φορές καλυμμένες με τρίχες ή φυμάτια. 

1.

Πέταλα κίτρινα…..P.rigidula

 

1α.

Πέταλα λευκά, ρόδινα ή ερυθρωπά…..

2

2.

Ωοθήκη και καρπός εντελώς λείοι…..P.saxifraga

 

2α.

Ωοθήκη και καρπός ± τριχωτοί…..

3

3.

Ετήσια ή διετή, ρίζα λεπτοφυής, χωρίς ίνες ή λέπια στη βάση των φύλλων…..

4

3α.

Πολυετή, ρίζα ρωμαλέα, με άφθονα λέπια στην βάση των φύλλων…..

5

4.

Ακτίνες περισσότερες από 15, καρπός με μεγάλες τρίχες…..P.peregrina

 

4α.

Ακτίνες 2-15, καρπός με μικρές τρίχες…..P.cretica

 

5.

Φυτά λευκώς χνοώδη, καρπός επιμήκης…..P.pretenderis

 

5α.

Φυτά λεία έως φαιοχνοώδη, καρπός ωοειδής…..P.tragium

 

Pseudorlaya pumilla

Πυκνά τριχωτή ετήσια πόα έως 20 εκ. ύψους διακλαδισμένη από τη βάση. Φύλλα 2-3ίς πτεροειδή, τα τμήματα διηρημένα σε ωοειδείς λοβούς. Ακτίνες 2-5 άνισες. Βράκτια 2-5, γραμμοειδή, μερικές φορές τρίλοβα, βρακτίδια γραμμοειδώς λογχοειδή. Πέταλα λευκά ή ροδίζοντα, τα εξωτερικά λίγο μεγαλύτερα από τα άλλα. Καρπός ελλειψοειδής

Ridolfia segetum

Μονοετής πόα που μοιάζει με τον άνηθο και με βλαστό 30-80 εκ. γλαυκό, λεπτό, λεπτοφυώς γραμμωτό με διακλαδώσεις όρθιες. Φύλλα 2-3ίς πτεροσχιδή με νηματοειδή απλωτά τμήματα, τα ανώτερα περιοριζόμενα συνήθως σε διογκωμένους κολεούς. Άνθη χρυσοκίτρινα σε σκιάδια 10-60 ακτίνων, σχεδόν ισομήκων χωρίς βράκτια και βρακτίδια. Καρπός ωοειδής, πεπιεσμένος, μεριστοκάρπια με 5 νηματοειδείς οφρείς.

Sanicula europaea

Πολυετής πόα με έρπον ρίζωμα και βλαστό, 20-50 εκ. όρθιο, λείο, απλό, σχεδόν άφυλλο. Φύλλα στιλπνά, τα παράρριζα παλαμοσχιδή με 5 (σπάνια 7-8) τμήματα, αιχμηρώς οδοντωτά, έμμισχα με μίσχο 50-250 χιλ. τα του βλαστού 1-2 σχεδόν επιφυή ή επιφυή. Άνθη λίγα, λευκά ή ρόδινα, επιφυή σε 3 ή περισσότερα σφαιρικά κεφάλια σε ακανόνιστο απλό ή σύνθετο σκιάδιο με 3(-5) άνισες ακτίνες. Βράκτια 2-4 διηρημένα. Βρακτίδια βραχύτατα. Κάλυκας με 5 οδόντες αθερώδεις. Πέταλα συνεστώτα, αντωοειδή-ακρόκοιλα.  Άνθη ερμαφρόδιτα τα εσωτερικά και άρρενα τα εξωτερικά. Καρπός σχεδόν σφαιρικός με αγκιστροειδείς τρίχες και μεριστοκάρπια συμφυή. Άνθηση 5-9.

Scaligeria cretica

Λεία διετής πόα 40-50 εκ. με κονδυλώδη ρίζα. Τμήματα φύλλων βάσεως ρομβοειδώς ωοειδή, οδοντωτά ή 3-μερή, του βλαστού πτεροσχιδή, με γραμμοειδείς, ακέραιους λοβούς. Ακτίνες 6-15(-20), λεπτοφυείς. Βράκτια απουσιάζουν, βρακτίδια λίγα, γραμμοειδώς λογχοειδή. Καρπός 1,5-2 χιλ.

Scandix

Μονοετείς χαμηλές πόες με ρίζα πασσαλώδη, ± χνουδωτές. Βλαστοί χνουδωτοί, τραχείς ή λεπτοί, εύκαμπτοι, γραμμωτοί κατά μήκος, με διακλαδώσεις συνήθως απλωτές, ύψους 10-30 εκ. Φύλλα (1-)2-3ίς πτερωτά, με στενούς λοβούς, μίσχοι στενώς κολεόμορφοι στο μεγαλύτερο μήκος τους. Σκιάδια σύνθετα, επάκρια και πλευρικά, βράκτια απουσιάζουν ή βράκτιο 1, βρακτίδια αρκετά, λοβώδη ή βαθειά διηρημένα, με λίγες ακτίνες, μερικές φορές με μια ακτίνα μόνον. Σέπαλα απουσιάζουν. Πέταλα λευκά, επιμήκη, συχνά πολύ άνισα στα εξωτερικά άνθη με κορυφή κυρτή. Στυλοπόδιο επίπεδο, στύλοι μικροί, όρθιοι. Καρπός υποκυλινδρικός, ελαφρά πιεσμένος πλευρικά, ράμφος έως 4 φορές μεγαλύτερο του υπολοίπου μεριστοκαρπίου. Νευρώσεις προεξέχουσες. 

1.

Βρακτίδια εμφανώς πτεροειδή, με στενούς, γραμμοειδείς λοβούς…..S.stellata

 

1α.

Βρακτίδια ακέραια ή με 2 ή περισσότερους κόλπους, ανωμάλως οδοντωτά…..

2

2.

Ράμφος καρπών υποκυλινδρικό, καρποφόριο ακέραιο.....S.pecten-veneris

 

a.

Ράμφος καρπού μικρότερο από το διπλάσιο του υπόλοιπου μέρους του καρπού, στύλος μικρότερος του 0,5 χιλ., καρπός περ. 15 χιλ.....ssp.brachycarpa

aa.

Ράμφος καρπού τουλάχιστον διπλάσιο του υπόλοιπου μέρους του καρπού, στύλος 0,4-2,5 χιλ, καρπός 20-80 χιλ.....ssp.macrorhyncha

2α.

Ράμφος καρπών πεπιεσμένο στις πλευρές, καρποφόριο συνήθως διμερές στην κορυφή.....S.australis

 

Thamnosciadium  junceum

Πόα 15-45εκ. ύψους, πολυετής, με χρώμα γλαυκό και βλαστούς πολυάριθμους  λείους, ραβδοειδείς, πυκνά διακλαδισμένους. Φύλλα λεία, τα κατώτερα τρις πτεροσχιδή σε τμήματα γραμμοειδή, τα ανώτερα γραμμοειδή, απλά. Ακτίνες σκιαδίου 2-3 σχετικά μεγάλες. Βράκτια και βρακτίδια 2-3 γραμμοειδή, βραχέα. Κάλυκας με 5 βραχείς οδόντες  Πέταλα πλατειά, ωοειδή με κυρτή κορυφή. Καρπός ωοειδώς κυλινδρικός 6 χιλ. διαμέτρου. Αλπικό υψόμετρο της Στερεάς και της Πελοποννήσου.

Seseli

Διετείς έως πολυετείς πόες, μερικές φορές ξυλώδεις στη βάση. Βλαστοί 20-60 εκ. λείοι ή βελουδοειδώς χνοώδεις, γραμμωτοί κατά μήκος με λίγες ή πολλές στρεβλές διακλαδώσεις. Φύλλα συχνά πτερωτά ή τριγωνικώς διηρημένα. Σκιάδια σύνθετα, βράκτια λίγα ή απουσιάζουν, ακτίνες λίγες έως πολλές, βρακτίδια λίγα έως πολλά, λογχοειδή ή γραμμοειδή, συχνά ενωμένα, μεμβρανώδη ή με μεμβρανώδες περιθώριο, άνθη επί των δευτερευουσών ακτίνων λίγα έως πολλά, περιστασιακά σχεδόν επιφυή. Σέπαλα απουσιάζουν ή είναι πολύ μικρά. Πέταλα λευκά, σπάνια ρόδινα ή κίτρινα. Καρπός επιμήκης έως ελλειψοειδής, όχι έντονα πιεσμένος. Νευρώσεις προεξέχουσες. 

1.

Ακτίνες λείες και όχι θηλώδεις…..

2

1α.

Ακτίνες χνοώδεις ή θηλώδεις…..

4

2.

Βράκτια 5 ή περισσότερα, σπάνια αντικαθίστανται από 1-3 απλά φύλλα…..

3

2α.

Βράκτια 0(-3)…..S.pallasii

 

3.

Πέταλα κίτρινα, ακτίνες έως 20…..S.peucedanoides

 

3α.

Πέταλα λευκά ή ρόδινα, ακτίνες περισσότερες από 20…..S.libanotis

 

4.

Κατώτερα φύλλα 1 φορά πτεροειδή, λοβοί ωοειδείς, οδοντωτοί ή πτεροσχιδείς…..S.libanotis

 

4α.

Κατώτερα φύλλα 2-4ις πτεροειδή, λοβοί διαφόρων σχημάτων…..

5

5.

Βράκτια (4-)5 ή περισσότερα, σπάνια αντικαθίστανται από 1-3 απλά φύλλα…..

6

5α.

Βράκτια 0(-3…..

7

6.

Βρακτίδια ενωμένα στη βάση…..S.gummiferum

 

 

a.

Φύλλα βάσεως λεία…..ssp.crithmifolium

 

 

aa.

Φύλλα βάσεως χνοώδη ή βελουδοειδή…..ssp.aegaeum

 

6α.

Βρακτίδια ελεύθερα…..S.libanotis 

 

7.

Ακτίνες περισσότερες από (10-)12…..

8

7α.

Ακτίνες έως 10(-12)…..

13

8.

Ακτίνες πλήρως χνοώδεις…..

9

8α.

Ακτίνες χνοώδεις μόνο στην εσωτερική πλευρά…..

11

9.

Λοβοί φύλλων καταλήγουν σε μεγάλη οξεία κορυφή…..S.rigidum

 

9α.

Λοβοί φύλλων δεν καταλήγουν σε μεγάλη οξεία κορυφή…..

10

10.

Οδόντες κάλυκα 0,5 χιλ., μίσχοι φύλλων χωρίς αύλακα…..S.gummiferum

 

a.

Φύλλα βάσεως λεία…..ssp.crithmifolium

aa.

Φύλλα βάσεως χνοώδη ή βελουδοειδή…..ssp.aegaeum

10α.

Οδόντες κάλυκα δυσδιάκριτοι, μίσχοι φύλλων με αύλακα…..S.montanum

 

11.

Λοβοί κατώτερων φύλλων 20-40Χ0,5 χιλ…..S.parnassicum

 

11α.

Λοβοί κατώτερων φύλλων μήκους μικρότεροι από 20 χιλ και πλάτους < από 0,5 χιλ....S.montanum

 

13.

Ακτίνες πλήρως χνοώδεις…..

14

13α.

Ακτίνες χνοώδεις μόνο στην εσωτερική πλευρά…..

15

14.

Βρακτίδια ελεύθερα…..S.montanum

 

14α.

Βρακτίδια ενωμένα στη βάση…..S.rigidum

 

15.

Πέταλα λεία…..S.montanum

 

15α.

Πέταλα χνοώδη από κάτω…..S.arenarium

 

Sison amomum

Διετής πόα με βλαστό γραμμωτό, πολύκλαδο, 50-100 εκ. ύψους, λεία, βαθυπράσινη με ρίζα πασσαλώδη, βαθειά και βαρείας οσμής. Κατώτερα φύλλα πτεροσχιδή με 4-9 τμήματα ωοειδή-οδοντωτά, τα ανώτερα με τμήματα έλλοβα, οδοντωτά συνήθως 3-λοβα. Άνθη μικρά, λευκά σε σκιάδια των 3-6 ακτίνων, άνισων, νηματοειδών, απλωτών. Βράκτια 1-3 και βρακτίδια 1-5 μικρότατα. Καρπός ωοειδής πεπιεσμένος. Μεριστοκάρπια με 5 νηματοειδείς πλευρές. 

Smyrnium

Πόες με ρίζα ατρακτοειδή. Βλαστοί ισχυροί, γραμμωτοί κατά μήκος, διακλαδισμένοι στο ανώτερο τμήμα, πράσινοι ή γλαυκοί, μέχρι 100 εκ. ύψους μερικές φορές φέρουν πτερύγια προς την κορυφή. Κατώτερα φύλλα συνήθως 2-3ίς τρίφυλλα, τα ανώτερα συνήθως απλά. Σέπαλα απουσιάζουν. Πέταλα κίτρινα, λογχοειδή έως υποκαρδιοειδή με κορυφή κυρτή. καρπός ωοειδής ή υποσφαιρικός, δίδυμος. Νευρώσεις λεπτοφυείς με αφανή χείλη.

1.

Ανώτερα φύλλα 3-φυλλα επιφυή με πλατύ κολεό, βρακτίδια μικρότατα…..S.olusatrum

 

1α.

Ανώτερα φύλλα απλά καρδιοειδώς περίβλαστα, βρακτίδια 0-1…..

2

2.

Σκιάδια με 15 τουλάχιστον ακτίνες…..S.creticum

 

2α.

Σκιάδια με λιγότερες από 15 ακτίνες…..

3

3.

Φυτό πράσινο, βλαστός με πτερύγια στην κορυφή…..S.perfoliatum

 

3α.

Φυτό γλαυκόχρωμο, βλαστός χωρίς πτερύγια…..S.perfoliatum ssp.rotundifolium

 

Σαν ένα ξεχωριστό είδος αναφέρεται και το S.perfoliatum ssp.dimartinoi

 

Stefanoffia daucoides

Πολυετής πόα 50 εκ. των ορεινών βοσκών, με βλαστό μαλακό, εύκαμπτο και πυκνά διακλαδισμένο από το μέσον και πάνω. Φύλλα μικρά 2-3ίς πτεροσχιδή σε τμήματα μικρά, γραμμοειδή. Άνθη ερμαφρόδιτα, κάλυκας αφανής ή απουσιάζει. Πέταλα πλατειά, καρδιόσχημα με κορυφή κυρτή μέχρι τη βάση σχεδόν του πετάλου. Σκιάδιο με 10-20 ακτίνες, βράκτια πολλά γραμμοειδή, ακέραια ή 3-σχιδή, βρακτίδια 6-8 γραμμοειδή. Καρπός πλατύς-ωοειδής με πλευρές πεπιεσμένες και βάση καρδιοειδή. Μεριστοκάρπια 5-γωνικώς κυκλικά.

Thapsia garganica

Πολυετής λεία ή αραιά τριχωτή πόα με βλαστό ασχιδή ισχυρό άνω των 100 εκ. ύψους και ρίζα ινώδη. Φύλλα 2-3ίς πτερωτά με τμήματα εν μέρει αδιαίρετα και εν μέρει 2-3σχιδή σε τμήματα 1-2 χιλ. Τα φύλλα είναι στιλπνά από πάνω και κυανοπράσινα από κάτω και ίσως τριχωτά στα νεύρα. Σκιάδια μεγάλα με 6-15 ακτίνες. Βράκτια και βρακτίδια συνήθως απουσιάζουν. Άνθη κίτρινα, δίκλινα, πέταλα επιμήκη με κορυφή κυρτή. Κάλυκας με 5 οδόντες. Καρπός μεγάλος, πτερυγιοφόρος. Άνθηση 5-6.

Tordylium

Μονοετείς αρωματικές, αδρώς τριχωτές πόες. Βλαστοί 10-80 εκ.  ύψους, συνήθως αυλακωτοί κατά μήκος, αδρότριχοι, ολιγόκλαδοι. Φύλλα απλά, πτεροσχιδή ή πτερωτά. Σέπαλα συχνά άνισα. Πέταλα λευκωπά ή πορφυρίζοντα, σφηνοειδή ή με όνυχα, τα εξωτερικά μεγαλύτερα και συχνά δίλοβα με κυρτή κορυφή. καρπός ωοειδώς ελλειπτικός, έντονα πιεσμένος νωτιαία με περιθώρια έντονα παχιά. 

1.

Τα μεγαλύτερα ακτινωτά τοποθετημένα πέταλα διηρημένα σε 2 ίσους ή σχεδόν ίσους λοβούς.....

2

1α.

Όλα τα πέταλα διηρημένα σε 2 άνισους λοβούς.....

3

2.

Καρπός με σκληρές τρίχες, παχύ περιθώριο ομαλό.....T.maximum

 

2α.

Καρπός με μαλακές τρίχες, κυματοειδές.....T.apulum

 

3.

Βρακτίδια σουβλοειδή, ομάδες τριχών στο περιθώριο, τα μεγαλύτερα πολύ προεξέχουσες των καρποφόρων ποδίσκων.....

4

3α.

Βρακτίδια ευρέως λογχοειδή, ίσα ή βραχύτερα των καρποφόρων ποδίσκων.....

5

4.

Βρακτίδια 12-18. Καρποί 2,5-3 χιλ. μήκους.....T.officinale

 

4α.

Βρακτίδια 5-8. Καρποί 5-7 χιλ.μήκους.....T.aegaeum

 

5.

Ακτινωτά τοποθετημένα πέταλα 1-2 χιλ. μήκους.μερικάρπια εριώδη με μεγάλες λεπτές τρίχες.....T.hirtocarpum

 

5α.

Ακτινωτά τοποθετημένα πέταλα 5-6 χιλ. μήκους. Μερικάρπια με κολλώδεις τρίχες.....T.pestalozzae

 

Torilis

Moνοετείς ή διετείς λεπτοφυείς πόες, τριχωτές ή χνοώδεις. Βλαστός όρθιος, πολυδιακλα-δισμένος, αυλακωτός, φυλλώδης σε όλο το μήκος. Φύλλα 1-3ίς πτερωτά, με οδοντωτά τμήματα. Σκιάδια χαλαρώς σύνθετα ή κεφαλιόμορφα, επάκρια και/ή πλευρικά, βράκτια λίγα ή απουσιάζουν, ακτίνες 1-12, απλωτώς ανιούσες, ή σκιάδια επιφυή, βρακτίδια 2-8, γραμμοειδή ή σμηριγγοειδή. Σέπαλα μικρά, σχεδόν αφανή, μόνιμα. Πέταλα λευκά ή ροδίζοντα με κυρτή κορυφή. Στυλοπόδιο παχύ, κωνικό, στύλοι βραχείς. Καρπός γραμμοειδής έως ωοειδής, στενός στο σημείο της ένωσης των μεριστοκαρπίων. Νευρώσεις λεπτοφυείς, βλεφαριδωτές, οι χώροι ανάμεσα στις νευρώσεις με αγκάθια ή φυμάτια. 

1.

Σκιάδια συνήθως πλευρικά, φύλλα αντίθετα, ποδίσκοι έως 5 εκ…..

2

1α.

Σκιάδια συνήθως επάκρια, ποδίσκοι μεγαλύτεροι των 5 εκ…..

3

2.

Φυτά έρποντα, ακτίνες πολύ βραχείες…..T.nodosa

 

2α.

Φυτά όρθια, ακτίνες εμφανείς…..T.leptophylla

 

3.

Βράκτια 4-12…..

4

3α.

Βράκτια 0-1…..

5

4.

Εξωτερικά πέταλα μόνο λίγο μεγαλύτερα από τα εσωτερικά…..T.japonica

 

4α.

Εξωτερικά πέταλα ευκρινώς μεγαλύτερα από τα εσωτερικά…..T.ucranica

 

5.

Φύλλα λεπτώς διηρημένα, λοβοί < του 1 χιλ. πλάτους…..T.tenella

 

5α.

Φύλλα όχι λεπτώς διηρημένα, λοβοί τουλάχιστον 2 χιλ.πλάτους…..T.arvensis

 

 

a.

Ακτίνες 4-12…..

b

 

aa.

Ακτίνες 2-3(-4)…..

c

 

b.

Στύλοι 3-6 φορές μεγαλύτεροι του στυλοποδίου, εξωτερικά πέταλα ευκρινώς ακτινωτά…..ssp.neglecta

 

 

bb.

Στύλοι 2-3 φορές μεγαλύτεροι του στυλοποδίου, εξωτερικά πέταλα  μόλις ακτινωτά…..ssp.arvensis

 

 

c.

Ακτίνες 2(-4), μάλλον εύρωστες, πλατειά αποκλίνουσες, συνήθως σχηματίζουν γωνία 900 , ανώτερα φύλλα παρόμοια με τα κατώτερα αλλά μειωμένα, καρπός 5-6 χιλ.....ssp.elongata..(συν.T.elongata)

 

 

cc.

Ακτίνες σκιαδίου (2-)3(-4), λεπτοφυείς, συνήθως σχηματίζουν γωνία 45-600, ανώτερα φύλλα συνήθως με γραμμοειδείς, με αραιά οδοντωτά έως ακέραια  τμήματα, καρπός 4-5 χιλ…..ssp.purpurea..(συν.T.africana)

 

Trinia

Δίοικες, σπάνια μόνοικες πόες αλπικών υψομέτρων. Βλαστοί 3-25 εκ. ύψους, λείοι ή σπάνια όταν είναι νεαροί αδρώς τριχωτοί, πυκνά διακλαδισμένοι από τη βάση με κλάδους σκληρούς Φύλλα δίς πτερωτά με λοβούς γραμμοειδείς, μονόνευρους, τα ανώτερα μειωμένα σε μίσχους. Σύνθετο σκιάδιο με 4-8 άνισες ακτίνες μήκους μέχρι 10 χιλ. (τα αρσενικά σκιάδια με περισσότερες ακτίνες από τα θηλυκά), βράκτια και βρακτίδια απουσιάζουν ή αποτελούνται από αφανή φυλλίδια. Άνθη λευκά, με πέταλα κυρτά προς τα μέσα. Στύλοι 2. Καρπός ωοειδής έως ελλειψοειδής με λείες ή πτυχωτές οφρείς. 

1.

Βρακτίδια 3-6…..T.glauca

 

1α.

Βρακτίδια απουσιάζουν…..

2

2.

Καρπός επιμήκης, 3-4 χιλ. μήκους με λείες πλευρές…..T.frigida

 

2α.

Καρπός σφαιρικός, 1-2 χιλ. μήκους με κυματιστές πλευρές…..T.guicciardii

 

Turgenia latifolia

Ετήσιο έως 60 εκ. Φύλλα πτερωτά, με τμήματα λογχοειδή έως επιμήκη, πριονωτώς οδοντωτά ή πτεροειδή, χνοώδη έως δασύτριχα από κάτω, με χείλη συχνά βλεφαριδωτά. Σκιάδια με μεγάλο ποδίσκο και 2-5 ακτίνες. Βράκτια (2-)3-5, βρακτίδια 5-7, ωοειδώς λογχοειδή έως επιμήκη, με πλατύ μεμβρανώδες περιθώριο. Πέταλα λευκά, ρόδινα ή πορφυρίζοντα, τα περιφερειακά 1-2 φορές μεγαλύτερα, ακτινόμορφα.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου