OROBANCHACEAE

 

OROBANCHACEAE

Πολυετείς πόες χωρίς χλωροφύλλη, παράσιτα στις ρίζες ποωδών δικοτυλήδονων φυτών. Βλαστός όρθιος, συνήθως απλός. Φύλλα κατ’εναλλαγήν, λεπιόμορφα, σπειροειδώς ή υποστεγοειδώς τοποθετημένα. Άνθη σε επάκριο στάχυ ή απλό βότρυ, σπάνια σε σύνθετο βότρυ ή μονήρη, βράκτιο 1, συνήθως όμοιο με τα φύλλα, βρακτίδια 2, προεκτεινόμενα στην βάση του κάλυκα ή του ποδίσκου. Κάλυκας σωληνοειδής, κυπελλοειδής, ή κωδωνοειδής,       (3 ή)4-6-λοβος, 2-6-μερής, 6-οδοντωτός, μερικές φορές απουσιάζει ή με 3 ελεύθερα σέπαλα. Στεφάνη δίχειλη, συνήθως κυρτή, 5-λοβη, ανώτερο χείλος ακέραιο, περίβρωτο, ή δίλοβο, κατώτερο χείλος 3-λοβο, ή σχεδόν κανονική. Στήμονες 4, διδύναμοι. Ωοθήκη επιφυής, μονόχωρη, στίγμα ± δίλοβο. Καρπός κάψα διαρρηκτή με 2 ή 3(-4) βαλβίδες.

 

1.	Στεφάνη δίχειλη. Κάλυκας διαιρούμενος σε 2 ακέραια ή δισχιδή σέπαλα.....Orobanche
1α.	Στεφάνη σχεδόν κανονική. Κάλυκας με 4-5 αμβλείς λοβούς..... Cistanche phelypaea

 

Cistanche phelypaea

Λείο. Βλαστοί 20-100 εκ. φύλλα περ. 2 εκ. ωοειδώς λογχοειδή, αμβλέα, καστανά, με μεμβρανώδες, ± οδοντωτό περιθώριο. Στάχυς 10-20 εκ. βράκτια 15-20 εκ., κανονικά μικροοδοντωτά, βρακτίδια επιμήκως λογχοειδή, λίγο βραχύτερα του κάλυκα. Κάλυκας 13-18 χιλ., μα βραχείς, ωοειδώς κυκλικούς, λεπτώς οδοντωτούς λοβούς. Στεφάνη 3-40(-60)×20-30 χιλ., λαμπρά κίτρινη, σωλήνας συνήθως κυρτός, λοβοί ωοειδώς κυκλικοί, ορθίως απλωτοί. Ανθήρες και βάση νημάτων τριχωτά. Κάψα περ. 12 χιλ., ωοειδής. Ενδημικό της Κρήτης

 

Orobanche

Πόες χνοώδεις, εριώδεις ή αδενωδώς χνοώδεις, σπάνια λείες. Βλαστός ισχυρός ή λεπτοφυής, διακλαδισμένος ή απλός. Φύλλα σπειροειδώς ή στεγοειδώς τοποθετημένα, ωοειδή-λογχοειδή ή λογχοειδή. Άνθη συνήθως σε πυκνό στάχυ ή απλό βότρυ. Βρακτίδια, αν υπάρχουν, είναι 2 και προεκτείνονται στον κάλυκα. Κάλυκας με κυλινδρικό ή κωδωνοειδή σωλήνα και 4(-5) οδόντες, ή διηρημένος, συνήθως βαθειά σε 2 πλευρικά τμήματα, ακέραια ή διμερή. Στεφάνη έντονα δίχειλη, κάτω χείλος 3-λοβο τουλάχιστον ίσο με το ανώτερο. Στήμονες 4, διδύναμοι, με βάση αδενωδώς χνοώδη, έγκλειστοι. Στύλος επιμήκης, συνήθως παραμένων, στίγμα διογκωμένο, ή 2-4-λοβο. Καρπός κάψα που διαρρηγνύεται με 2 βαλβίδες.

 

1.	Κάθε άνθος υποβαστάζεται από 2 βρακτίδια( ± προεκτεινόμενα στον κάλυκα)     τόσο όσο τα βράκτια…..		2
1α.	Βρακτίδια απουσιάζουν…..		6
2.	Ανθήρες λείοι, ή αραιά τριχωτοί στη βάση…..		3
2α.	Ανθήρες ± πυκνά τριχωτοί…..		5
3.	Βλαστός συνήθως διακλαδισμένος, στεφάνη 10-20(-22) χιλ.......		4
3α.	Βλαστός συνήθως απλός, στεφάνη (18-)20-25(-30) χιλ.....(Achillea).(Phelipanche purpurea)..O.purpurea
4.	Λοβοί κάτω χείλους στεφάνης λίγο έως πολύ οξείς......(Anthemis.O.oxyloba
4α.	Λοβοί κάτω χείλους στεφάνης σχεδόν κυκλικοί.....(καλλιέργειες).(Phelipanche ramosa)..O.ramosa
5.	Οδόντες κάλυκα έως 1,5 φορές > του σωλήνα.....(Psoralea).(Phelipanche lavandulacea).O.lavandulacea
5α.	Οδόντες 2-3 φορές > του σωλήνα.....(Umpelliferae).(Phelipanche schultzii)..O.schultzii
6.	Στίγμα πορφυρό, πορτοκαλί ή σκούρο ερυθρό στην άνθηση.....		7
6α.	Στίγμα κίτρινο ή λευκό (σπάνια ρόδινο) στην άνθηση.....		13
7.	Κατώτερο χείλος στεφάνης αδενωδώς βλεφαριδωτό.....		8
7α.	Κατώτερο χείλος στεφάνης όχι βλεφαριδωτό.....		10
8.	Στήμονες εκφύονται έως  3 χιλ. πάνω από τη βάση της στεφάνης.....		9
8α.	Στήμονες φύονται τουλάχιστον 3 χιλ. πάνω από τη βάση της στεφάνης.....(Rubiaceae).O.caryophyllaceae
9.	Πολλές από τις τρίχες της στεφάνης μελανές τουλάχιστον στη βάση ή στη κορυφή..... (Labiatae).O.alba
9α.	Τρίχες στεφάνης άχρωμες ή ωχροκίτρινες.....(Rubiaceae).O.caryophyllaceae
10.	Στεφάνη σκούρα ερυθρή, στίλβουσα εσωτερικά, ως επί το πλείστον σκούρα      ερυθρή ή πορφυρή εξωτερικά..... (Lotus).O.sanguinea
10α.	Στεφάνη όχι σκούρα ερυθρή στίλβουσα εσωτερικά, συνήθως λευκή ή ωχροκίτρινη εξωτερικά, τουλάχιστον στη βάση.....		11
11.	Στεφάνη εριώδης...... (Compositae).O.pubescens
11α.	Στεφάνη λεία έως χνοώδης.....		12
12.	Στεφάνη ευρέως κυλινδρικώς κωδωνοειδής, νήματα λεία ή σχεδόν λεία στη βάση, συνήθως αδενωδώς χνοώδη στην κορυφή....(Carduus).O.reticulata
12α.	Στεφάνη σωληνοειδής ή στενώς κωδωνοειδής, νήματα τριχωτά προς τα κάτω      (μερικές φορές αραιά), σχεδόν λεία προς τα πάνω.....minor group
	α.	στίγμα κίτρινο.....	β
	αα.	στίγμα ερυθρό ή πορφυρό.....	δ
	β.	στεφάνη ολόκληρη ωχροκίτρινη.....O.minor
	ββ.	στεφάνη στικτή με ερυθρό, ιώδες ή καστανό.....	γ
	γ.	φύλλα ωοειδή, στεφάνη κίτρινη στικτή με ερυθρό.....O.canescens
	γγ.	φύλλα γραμμοειδώς λογχοειδή έως επιμήκη. στεφάνη λευκή ή κρεμ, συνήθως στικτή με ιώδες, ρόδινο ή καστανό…..O.amethystea
	δ.	στεφάνη στικτή με ρόδινο, ερυθρό ή καστανό…..O.amethystea
	δδ.	στεφάνη στικτή με πορφυρό ή ιώδες.....	ε
	ε.	βράκτια 7-12 χιλ.....O.minor
	εε.	βράκτια 10-22 χιλ.....	ζ
	ζ.	ανώτερο χείλος βαθειά διμερές…...O.amethystea
	ζζ.	ανώτερο χείλος περίβρωτο ή λίγο δισχιδές.....	η
	η.	στεφάνη 12-15(-20) χιλ. με αδενωδώς χνοώδη σωλήνα......O.grisebachii
	ηη.	στεφάνη 14-22 χιλ., σχεδόν λεία ή όλη αδενωδώς χνοώδης......(Phelipanche loricata)..O.loricata -συνώνυμα τα O.artemisiae & O.picridis -με κίτρινη στεφάνη στικτή με ερυθροκαστανό.....O.fuliginosa
13.	Στεφάνη σκούρα ερυθρή, στίλβουσα εσωτερικά, συνήθως σκούρα πορφυροερυθρή ή λαμπρά κίτρινη εξωτερικά..... (Ψυχανθή).O.gracilis
13α.	Στεφάνη όχι σκούρα ερυθρή, στίλβουσα εσωτερικά συνήθως ωχροκίτρινη, λευκή ή κυανίζουσα εξωτερικά, τουλάχιστον προς τη βάση.....		14
14.	Σωλήνας στεφάνης στενούμενος προς το στόμιο...... (Hedera).O.hederae
14α.	Σωλήνας στεφάνης κυλινδρικός ή κωδωνοειδής, ή συνεσφιγμένος σε κάποια      απόσταση κάτω από το στόμιο.....		15
15.	Τρίχες στεφάνης σκοτεινώς πορφυροκαστανές.....(Dipsacaceae).O.pancicii
15α.	Τρίχες στεφάνης άχρωμες ή ωχροκίτρινες.....		16
16.	Στεφάνης επικρατών χρώμα λευκό, κρεμ, κυανίζων ή ιώδες.....		17
16α.	Στεφάνης επικρατών χρώμα κίτρινο ή ερυθρωπό.....		19
17.	Στεφάνη εμφανώς διογκωμένη, μεμβρανώδης και στίλβουσα στη βάση......(Artemisia & καλλιέργειες).O.cernua
17α.	Στεφάνη όχι εμφανώς διογκωμένη, μεμβρανώδης και στίλβουσα στη βάση........		18
18.	Στεφάνη 20-30 χιλ. με μεγάλο, έντονα αποκλίνων χείλος.(Ψυχανθή).O.crenata
18α.	Στεφάνη 10-23 χιλ., με μικρό χείλος, το ανώτερο οριζόντιο, βράκτια αδενωδώς χνοώδη.....minor group
19.	Κατώτερο χείλος στεφάνης αδενωδώς βλεφαριδωτό......(Medicago).O.lutea
19α.	Κατώτερο χείλος στεφάνης όχι βλεφαριδωτό.....		20
20.	Στεφάνη τουλάχιστον 20 χιλ.....		21
20α.	Στεφάνη συνήθως έως 20 χιλ.....		22
21.	Φύλλα 20-30 χιλ., κάλυκας 10-17 χιλ...... (Medicago).O.lutea
21α.	Φύλλα 10-20 χιλ., κάλυκας 6-11 χιλ...... (Centaurea).O.elatior
22.	Τμήματα κάλυκα ενωμένα στη βάση...... (Centaurea).O.elatior
22α.	Τμήματα κάλυκα ελεύθερα.....		23
23.	Βράκτια 10-12 χιλ...(Euphorbia)….minor group
23α.	Βράκτια 13-20 χιλ...(Compositae-Salvia)…..O.salviae