RUTACEAE

 

RUTACEAE

Πολυετείς πόες, συνήθως αποξυλωμένες στη βάση. Βλαστοί όρθιοι, συνήθως αγκαθωτοί μερικές φορές αναρριχώμενοι. Φύλλα κατ’εναλλαγήν ή αντίθετα, απλά ή σύνθετα, χωρίς παράφυλλα, μερικές φορές μειωμένα σε αγκάθια. Άνθη συνήθως ερμαφρόδιτα και ακτινόμορφα. Σέπαλα 4-5, ελεύθερα ή ενωμένα στη βάση. Πέταλα 4-5. Στήμονες ίσοι ή διπλάσιοι του αριθμού των πετάλων, σπάνια περισσότεροι, ελεύθεροι ή σπάνια μονάδελφοι. Ωοθήκη επιφυής. Στύλοι τόσοι όσα τα καρπόφυλλα, ελεύθεροι ή ενωμένοι.

1.	Άνθη ζυγόμορφα, λευκά, ροδόχρωμα ή ιώδη…..Dictamnus albus
1α.	Άνθη ακτινόμορφα κίτρινα…..	2
2.	Πέταλα ακέραια…..Haplophyllum
2α.	Πέταλα οδοντωτά ή ταινιοειδή…..Ruta

Dictamnus albus

Όρθια πολυετής πόα, ύψους 40-100 εκ., ξυλώδης στη βάση, πυκνά αδενώδης, με έντονη οσμή. Φύλλα πτεροσχιδή, περιττόληκτα με 3-6 ζεύγη ελλειπτικών, οδοντωτών φυλλαρίων στιλπνών και δερματωδών, με διαφανή στίγματα ελαιούχων αδένων. Άνθη μεγάλα, εντυπωσιακά, λίγο ζυγόμορφα, εύοσμα, λευκά ή ρόδινα με ιώδεις φλέβες σε μακρούς βότρεις. Κάλυκας εύπτωτος με 5 πέταλα άνισα, επίπεδα, απλωτά,  ακέραια, 3-4 φορές μεγαλύτερα του κάλυκα, τα 4 επάνω ανερχόμενα, το κάτω κατανεύων. Ωοθήκη σε ποδίσκο. Κάψα 5-λοβη, οξύληκτη με ρικνώσεις.

Haplophyllum

Πολυετείς πόες, μερικές φορές ξυλώδεις στη βάση. Φύλλα κατ’εναλλαγήν, ακέραια, λογχοειδή έως ελλειπτικά ή γραμμοειδή, σπάνια ευρέως ωοειδή ή 3-μερή, σπάνια μερικά φύλλα με 5 τμήματα. Ταξιανθία βρακτιοφόρο επάκριο κύμα. Σέπαλα 5, ευκρινώς ενωμένα ή μόνο κατά το ½ του μήκους τους. Πέταλα 5, θολωτά, κίτρινα, ακέραια. Στήμονες 10, νήματα ελεύθερα. Κάψα 5-λοβη, διαρρηκτή. Στύλοι ενωμένοι.

1.	Ωάρια 4 σε κάθε χώρο της ωοθήκης…..	2
1α.	Ωάρια 2 σε κάθε χώρο της ωοθήκης…..	5
2.	Φύλλα του μέσου του βλαστού 3-μερή, ανώτερα και κατώτερα ακέραια, κάθε τμήμα της κάψας με ένα μεγάλο, ± οδοντωτή προεξοχή......H.coronatum
2α.	Φύλλα του μέσου του βλαστού συνήθως ακέραια, κάθε τμήμα της κάψας με μια αμβλεία, φυματιώδη προεξοψή (μερικές φορές μειωμένης σε βραχύ φυμάτιο) ή χωρίς εμφανή προεξοχή…..	3
3.	Φύλλα που δεν φθάνουν έως την ταξιανθία, το τμήμα του βλαστού κάτω από την ταξιανθία γυμνό.....H.balcanicum
3α.	Φύλλα φθάνουν έως την ταξιανθία, τα ανώτερο τμήμα του βλαστού συχνά με σπονδύλους φύλλων.....	4
4.	Φύλλα γραμμοειδώς λογχοειδή, γυτά ολόκληρα λεία (εκτός από τα νήματα των στημόνων).....H.balcanicum
4α.	Φύλλα λογχοειδή έως επιμήκως λογχοειδή, φυτά με ουλώδες χνούδι, έως σχεδόν εριώδη τουλάχιστον στην ταξιανθία....H.suaveolens
5.	Χώροι ωοθήκης χωρίς κερατόμορφα ή φυματιώδη προσαρτήματα......H.buxbaumii
5α.	Χώροι ωοθήκης με κερατόμορφα ή φυματιώδη προσαρτήματα....H.patavinum

Ruta

Πολυετείς πόες, ± ξυλώδεις στη βάση. Φύλλα κατ’εναλλαγήν, 2-3ίς πτεροσχιδή, με ακραία τμήματα γραμμοειδή έως αντωοειδή. Ταξιανθία βρακτιοφόρο κύμα. Σέπαλα και πέταλα 4, ή συχνά 5 στα κεντρικά άνθη. Πέταλα θολωτά, κίτρινα , ± οδοντωτά, ή πολύ σπάνια ακέραια. Στήμονες διπλάσιοι των πετάλων, νήματα λεία, Κάψα 4-5-λοβη, διαρρηκτή. Στύλοι ενωμένοι.

1.	Πέταλα ακέραια, κυματιστά ή αβαθώς οδοντωτά στα χείλη, χωρίς βλεφαρίδες…..	2
1α.	Πέταλα κροσσωτά με μακρές βλεφαρίδες στα χείλη…..R.chalepensis
2.	Βράκτια και σέπαλα στενούμενα σε αθέρα στην κορυφή…..R.montana
2α.	Βράκτια και σέπαλα λογχοειδή…..R.graveolens