SANTALACEAE

 

SANTALACEAE

Ημιπαρασιτικές πόες ή φρύγανα που παρασιτούν πάνω στις ρίζες ποικιλίας φυτών. Φύλλα κατ’εναλλαγήν, απλά, συνήθως στενά, παράφυλλα απουσιάζουν. Άνθη μικρά, ερμαφρόδιτα ή μονογενή, περιάνθιο απλό, σεπαλοειδές ή πεταλοειδές, 3-5-λοβο, σωληνοειδές ή χοανοειδές, υπάνθιο προεκτεινόμενο στην ωοθήκη. Στήμονες 3-5, αντίθετοι των λοβών του περιανθίου. Ωοθήκη υποβασταζόμενη από τον προεκτεινόμενο σωλήνα του περιανθίου, μονόχωρη, σπερματοβλάστες 1-3, στύλος 1. Καρπός με 1 σπέρμα, συνήθως πρασινωπό κάρυο ή δρύπη.

 

1.	Δίοικοι θάμνοι ή φρύγανα…..Osyris alba
1α.	Πολυετείς πόες ξυλώδεις στη βάση, ή ετήσιες. Άνθη ερμαφρόδιτα…..	2
2.	Άνθη σε πυκνό σκιαδόμορφο επάκριο απλό βότρυ. Τμήματα περιανθίου ελεύθερα πάνω από την ωοθήκη…..Comandra umbellata ssp. elegans
2α.	Άνθη ή μέρος της ταξιανθίας σε επιμηκυνόμενο απλό βότρυ. Περιάνθιο περικλείει τον σωλήνα πάνω από την ωοθήκη…..Thesium

 

Comandra umbellata ssp.elegans

Πολυετές, συνήθως 25-40 εκ. ύψους, με αρκετούς ποώδεις βλαστούς που εκφύονται από τις διακλαδώσεις του ξυλώδους κύριου βλαστού. Φύλλα 10-30×2-6 χιλ., ακέραια, στενώς λογχοειδή, οξέα έως αμβλέα, στενούμενα στη βάση. Ταξιανθία επάκριος πυκνός απλός βότρυς τα ανώτερα άνθη σχηματίζουν κύμα με 1-4 άνθη ανά ομάδα. Άνθη ερμαφρόδιτα. Περιάνθιο κωδωνοειδές, 4-5-λοβο, παραμένων στην κορυφής του καρπού, λοβοί ελεύθεροι, 2,5-3 χιλ., τριγωνικοί, πρασινωποί έως κρεμ. Στήμονες 4 ή 5. Στύλος απλός 1,5-2 χιλ., στίγμα κεφαλιό-μορφο. Καρπός σκληρό κάρυο. (300-1400 μ. Άνθ. 4-6, σποραδικά  Στερεά, ΒΔ, ΒΚ, ΒΑ)

 

Osyris alba

Δίοικος θάμνος ή θαμνίσκος, 25-120(-200) εκ., συνήθως πολυδιακλαδισμένος. Βλαστός και διακλαδώσεις πράσινες και γωνιώδεις στην νεότητα, αργότερα καστανωπές, ± κυλινδρικές, έως 10 χιλ. διαμέτρου. Φύλλα 8-25×1-4 χιλ., στενώς λογχοειδή ή στους ανθοφόρους βλαστούς μερικές φορές αντωοειδή, ακέραια, οξέα, με εμφανή μεσαία νεύρωση, υποδερματώδη. Άνθη εκπτυσσόμενα σε βλαστούς του προηγουμένου έτους, άρρενα φυτά με πολλές, πυκνές ομάδες νανωδών βλαστών, ο καθένας με 2-8 άνθη στις μασχάλες των φυλλόμορφων βρακτίων, θήλεα φυτά με λίγους νανώδεις ανθοφόρους βλαστούς, ο καθένας με ένα επάκριο άνθος και αρκετά φύλλα. Άνθη πρασινοκίτρινα ή ερυθρίζοντα με ένα κυπελλόμορφο δίσκο, λοβοί περιανθίου 3(-4), 1,5-2 χιλ., τριγωνικοί, σαρκώδεις, με κυρτή κορυφή. Άρρενα άνθη με 3(-4) τριχωτούς στήμονες, τα θήλεα με στημονώδη και 3-λοβο στίγμα. Καρπός σφαιρική δρύπη, 5-8 χιλ., λαμπρά ερυθρή στην ωρίμανση. (0-1200 μ. Άνθ. 3-7. Κοινό είδος)

Thesium

Πολυετείς, σπάνια ετήσιες ή διετείς πόες, συνήθως ξυλώδεις στη βάση, κύρια ρίζα διακλαδισμένη, σε μερικά είδη με υπόγειες παραφυάδες. Βλαστοί ποώδεις, αρκετοί έως πολλοί, κατακείμενοι έως όρθιοι. Φύλλα ακέραια, στενά. Ταξιανθία συνήθως ένας σύνθετος βότρυς από ποδισκοφόρα, 1-3(-7)-ανθή κύματα, σε μερικά είδη με πολύ βραχείς ποδίσκους ταξιανθίας δίνοντας την μορφή απλού βότρυ, ποδίσκοι συνήθως πολύ βραχείς. Βράκτια και βρακτίδια συνήθως μόνιμα, ± ενωμένα με τους ποδίσκους της ταξιανθίας και του άνθους. Άνθη ερμαφρόδιτα, 4-5-μερή, περιάνθιο λευκό έως πρασινωπό ή κιτρινοπράσινο, κατώτερο μέρος του περιανθίου περικλείει ένα βραχύ ποδίσκο κάτω από τον καρπό, επάκριο μέρος του περιανθίου παραμένει στον καρπό, με συνήθως βραχύ σωλήνα και ελεύθερους λοβούς.

Στην περιγραφή «σωλήνας» και «περιάνθιο», αναφέρεται μόνον στο μέρος πάνω από τον καρπό, «κάρυο» το τμήμα που φέρει τα σπέρματα περικλειόμενο στο υπάνθιο, «ποδίσκος» είναι ο ποδίσκος με τον περιβάλλοντα  σωλήνα.

 

1.	Άνθη 4-μερή, σωλήνας του καρποφόρου περιανθίου μεγαλύτερος από το κάρυο…..T.alpinum
1α.	Άνθη 5-μερή, σωλήνας του καρποφόρου περιανθίου βραχύτερος…..		2
2.	Ολόκληρα τα φυτά, με τα άνθη και τους καρπούς  τριχωτώς χνοώδη…..T.macedonicum
2α.	Τουλάχιστον τα ανθοφόρα τμήματα λεία…..		3
3.	Αρκετά τμήματα των ταξιανθιών με περισσότερα από 1 άνθη…..		4
3α.	Όλα ή σχεδόν όλα τα τμήματα των ταξιανθιών με 1 άνθος…..		6
4.	Κάρυα με προεξέχουσες δικτυωτές νευρώσεις…..T.bergeri
4α.	Κάρυα με  προεξέχουσες κατά μήκος και πλάτος αναστομούμενες νευρώσεις....		5
5.	Ταξιανθία με αρκετές πολυανθείς κατώτερες διακλαδώσεις. Φύλλα πολύ στενά με 1 νεύρο…..T.divaricatum
5α.	Ταξιανθία δευτερεύουσα με 1-4 άνθη μέρος της πρωτεύουσας.  Φύλλα με 1-5 νεύρα…..T.linophyllon
	a.	Φύλλα στενώς γραμμοειδή, με μια προεξέχουσα νεύρωση…..ssp.linophyllon
	aa.	Φύλλα ευρέως γραμμοειδή, με 3-5 ευκρινείς νευρώσεις....ssp.montanum
6.	Ετήσια με λεπτοφυή ρίζα. Παραφυάδες απουσιάζουν…..T.humile
6α.	Πολυετή με ξυλώδη κύρια ρίζα και κύριο βλαστό, μερικές φορές με παραφυάδες…..		7
7.	Κάρυο με έως 20 κατά μήκος νευρώσεις. Βλαστός τραχύς, τουλάχιστον προς τα πάνω…..T.arvense
7α.	Κάρυο με 10 κατά μήκος νευρώσεις. Βλαστός ομαλός, όχι τραχύς…..		8
8.	Μεγαλύτεροι ποδίσκοι άνω των 5 χιλ. Φυτά συνήθως άνω των 15 εκ. ύψους…..T.linophyllum
8α.	Μεγαλύτεροι ποδίσκοι μικρότεροι από 5 χιλ. Φυτά συνήθως έως 10 εκ. ύψους..		9
9.	Άνθη στις μασχάλες των μεγαλύτερων φύλλων. Φύλλα και ανώτερο μέρος του βλαστού θηλώδες, τραχύ…..T.procumbens
9α.	Τα μεγαλύτερα φύλλα δεν υποβαστάζουν άνθη. Φυτά ομαλά λίγο τραχέα προς τα πάνω…..		10
10.	Μερικοί ποδίσκοι τουλάχιστον 3 χιλ. Κάρυα ελλειψοειδή, 2,5-3×2-2,2 χιλ…..T.parnasii
10α.	Ποδίσκοι έως 1,5 χιλ. Κάρυα υποσφαιρικά, 2-2,2×1,7-2,0 χιλ…..T.viachlorum