Τετάρτη 31 Μαρτίου 2021

LILIACEAE

 

LILIACEAE

Πολυετείς πόες, με βολβό, κορμό, ριζώματα ή κονδύλους, μερικές φορές αναρριχώμενες, σπάνια ετήσια φυτά ή μικροί θάμνοι. Φύλλα στη βάση και/ή στον βλαστό, κατ’εναλλαγήν, αντίθετα ή σε σπονδύλους, με παράλληλη νεύρωση ή σπάνια με δικτυωτή. Άνθη συνήθως σε απλούς ή σύνθετους βότρεις, πιο σπάνια μονήρη, σε κύματα ή σκιάδια, κανονικά ή λίγο ζυγόμορφα, συνήθως ερμαφρόδιτα. Περιάνθιο σε 2 σπονδυλώματα το καθένα από (2-)3(-5) συνήθως πεταλοειδή τμήματα, ελεύθερα ή ποικίλως ενωμένα. Στήμονες 6, σπάνια 3,4, ή 8, απέναντι από τα τμήματα του περιανθίου. Ωοθήκη 3-χωρη, επιφυής, στύλοι 1 ή 3(-5). Καρπός κάψα ή ράγα.

1.

Άνθη μασχαλιαία, ή σε πλευρικές ταξιανθίες που ξεκινούν από εναέριους βλαστούς.....

2

1α.

Άνθη ή ταξιανθίες επάκριες σε εναέριους βλαστούς, ή βγαίνουν απευθείας από υπόγειο κορμοβολβό.....

5

2.

Φύλλα μειωμένα σε μικρά, μεμβρανώδη λέπια, κλαδώδια υπάρχουν.....

3

2α.

Φύλλα πράσινα, όχι λεπιόμορφα, κλαδώδια απουσιάζουν.....

4

3.

Άνθη που βγαίνουν από την εξωτερική πλευρά του ωοειδούς ή ελλειψοειδούς κλαδωδίου, νήματα στημόνων ενωμένα σε σωλήνα.....Ruscus

 

3α.

Άνθη που βγαίνουν από τον βλαστό ή από πλευρικές ταξιανθίες, κλαδώδια συνήθως γραμμοειδή, νήματα στημόνων ελεύθερα.....Asparagus

 

4.

Βλαστοί αγκαθωτοί, αναρριχώμενοι ή έρποντες.....Smilax aspera

 

4α.

Βλαστοί όχι αγκαθωτοί, όχι αναρριχώμενοι, συνήθως όρθιοι.....Polygonatum

 

5.

Άνθη που βγαίνουν από κορμοβολβό, βλαστός πολύ μικρός, ωοθήκη υπόγεια κατά την άνθηση.....

6

5α.

Άνθη από εμφανή ποδίσκο, ή βγαίνουν από φυλλώδεις εναέριους βλαστούς, ωοθήκη πάνω από το επίπεδο του εδάφους κατά την άνθηση.....

 

8

6.

Τμήματα περιανθίου ενωμένα στο κάτω μέρος, σχηματίζοντας έναν μακρύ, λεπτό σωλήνα.....Colchicum

 

6α.

Τμήματα περιανθίου ελεύθερα στην βάση, οι όνυχες σχηματίζουν υποτυπώδη σωλήνα, αλλά δεν είναι ενωμένοι.....

7

7.

Φύλλα που βγαίνουν από την κορυφή του βλαστού, αμέσως κάτω από τα άνθη, ωοθήκη στο ή λίγο κάτω από το επίπεδο του εδάφους, ανθήρες ενωμένοι με το νήμα κοντά στην μέση τους.....Androcymbium rechingeri

 

7α.

Φύλλα στην βάση, που βγαίνουν από την κορυφή του κορμοβολβού, ωοθήκη στην άνθηση αρκετά εκ. κάτω από το επίπεδο του εδάφους, ανθήρες ενωμένοι  με το νήμα κοντά στην βάση.....Merendera attica

 

8. 

Άνθη σε σκιάδια, έγκλειστα στον οφθαλμό σε ένα ή περισσότερα σπαθόμορφα βράκτια.....

9

8α. 

Άνθη μονήρη, ή σε απλούς βότρεις, σύνθετους βότρεις ή κύματα, ή, εάν είναι σκιαδόμορφα, δεν είναι έγκλειστα σε σπαθόμορφα βράκτια στον οφθαλμό.....

 

10

9. 

Φυτά συνήθως με οσμή κρεμμυδιού όταν συνθλίβεται, τμήματα περιανθίου ελεύθερα, στύλος γυνοβασικός.....Allium

 

9α.  

Φυτά χωρίς οσμή κρεμμυδιού, τμήματα περιανθίου ενωμένα στην βάση, στύλος επάκριος.....Nothoscordum gracile

 

10.  

Τμήματα περιανθίου ενωμένα στην βάση τουλάχιστον για το 1/5 του μήκους τους.....

11

10α. 

Τμήματα περιανθίου ελεύθερα, ή ενωμένα στην βάση για λιγότερο από το 1/5 του μήκους τους.....

15

11.  

Περιανθίου σωλήνας μεγαλύτερος από τους λοβούς ή τους οδόντες.....

12

11α.

Περιανθίου σωλήνας ίσος με τους λοβούς ή βραχύτερος.....

14

12.

Καρπός ράγα, με ρίζωμα.....Convallaria

 

12α.

Καρπός κάψα, με βολβό.....

13

13.  

Περιάνθιο κάπως συνεσφιγμένο στο στόμιο του σωλήνα, το οποίο είναι τουλάχιστον 4 φορές μεγαλύτερο του μήκους των λοβών.....Muscari

 

13α.

Περιάνθιο όχι συνεσφιγμένο στο στόμιο του σωλήνα, το οποίο είναι μικρότερο από 4 φορές του μήκους των λοβών.....Bellevalia

 

14.

Ποδίσκοι όλοι βραχύτεροι από τα άνθη.....Strangweia hyacynthoides

 

14α. 

Ποδίσκοι, τουλάχιστον οι κατώτεροι, μεγαλύτεροι από τα άνθη.....Chionodoxa

 

15.  

Στύλοι 3-4(-5), ελεύθεροι σε όλο το μήκος τους.....

16

15α.

Στύλος, εάν υπάρχει, απλός, μερικές φορές με τριμερή κορυφή.....

17

16.  

Φύλλα σε σπονδύλους.....Paris

 

16α.

Φύλλα κατ’εναλλαγήν ή όλα στην βάση.....Veratrum

 

17.  

Φύλλα όλα στην βάση (μερικές φορές 1 ή 2 περικλείου σαν κολεοί τον βλαστό).....

18

17α.

Μερικά φύλλα του βλαστού ή μεγάλα, φυλλόμορφα βράκτια υπάρχουν.....

22

18.

Φυτά με βολβό.....

19

18α.

Φυτά με διαφορετικής μορφής ρίζωμα, ή με ομάδα κονδυλωδών ριζών....

21

19.  

Σπέρματα επίπεδα, με πτερύγια, τμήματα περιανθίου με συνήθως ερυθρή ή ιώδη μεσαία νεύρωση.....Urginea maritima

 

19α. 

Σπέρματα χωρίς πτερύγια και μάλλον επίπεδα, τμήματα περιανθίου πολύχρωμα, ή με μεσαία πράσινη γραμμή.....

20

20.

Περιάνθιο λευκό, με κηλίδες πράσινου ή κίτρινου.....Ornithogallum

 

20α.

Περιάνθιο κυανό, ανοικτό ιώδες ή ρόδινο (σπάνια τελείως λευκό).....Scilla

 

21.

Ανθήρες ενωμένοι με το νήμα τους στο μέσον του μήκους τους.....Asphodelus

 

21α.

Ανθήρες ενωμένοι με το νήμα τους στην βάση του μήκους τους .....Anthericum liliago

 

22.

Στύλοι 3.....Androcymbium rechingeri

 

22α.

Στύλοι 1.....

23

23.  

Ανθήρες ενωμένοι με το νήμα τους στο μέσον του μήκους τους.....

24

23α. 

Ανθήρες ενωμένοι με το νήμα τους στην βάση του μήκους τους…..

25

24.  

Φύλλα με μια πλατιά, μεμβρανώδη, κολεόμορφη βάση, περιάνθιο ± τροχοειδές.....Asphodeline

 

24α. 

Φύλλα χωρίς κολεό, περιάνθιο κωδωνοειδές ή με ανακυρτούμενα τμήματα....Lilium

 

25. 

Φύλλα βλαστού 2, αντίθετα, με κηλίδες, τμήματα περιανθίου απότομα κυρτούμενα.....Erythronium

 

25α. 

Φύλλα βλαστού χωρίς κηλίδες, τμήματα περιανθίου όχι κυρτούμενα.....

26

26.  

Στίγμα επιφυές.....Tulipa

 

26α. 

Στίγμα καλά διαμορφωμένο.....

27

27.  

Άνθη κρεμάμενα, ποικίλως χρωματισμένα, αλλά συνήθως μη κηλίδες,  ιώδεις, καστανές ή πράσινες.....Fritillaria

 

27α. 

Άνθη όρθια ή οριζόντια, κίτρινα ή λευκά.....

52

28.  

Τμήματα περιανθίου κίτρινα (σπάνια λευκά).....

 

28α. 

Τμήματα περιανθίου λευκά, με ένα μικρό νεκτάριο στην βάση.....Lloydia graeca

 

Allium

Πολυετείς βολβώδεις πόες με ριζοκορμό, συνήθως με οσμή κρεμμυδιού ή σκόρδου. Βολβοί μονήρεις ή σε ομάδες, περικλειόμενοι από με 1- πολλά λέπια μορφής χιτώνα. Φύλλα επιφυή, πολύ σπάνια στενεύουν σε μίσχο, γραμμοειδή ή γραμμοειδώς λογχοειδή έως ωοειδή, μερικές φορές εκφύονται από κολεό στη βάση του βλαστού. Άνθη σε επάκριο σκιάδιο, ± κεφαλιόμορφο κλεισμένο αρχικά σε σπάθη, που μερικές φορές φέρει βολβίδια. Ποδίσκοι συχνά με βρακτίδια στη βάση. Τμήματα περιανθίου μόνιμα, ελεύθερα ή λίγο ενωμένα στη βάση, με 1-3 νεύρα. Στήμονες ελεύθεροι ή ενωμένοι στη βάση. Στύλος γυνοβασικός, στίγμα ακέραιο ή λίγο 3-λοβο. Καρπός μεμβρανώδης κάψα.

( από Τζανουδάκης Δημήτριος - Πανεπιστήμιο Πατρών - Τμήμα Βιολογίας)


1.

Βολβοί στενά ωοειδείς έως κυλινδρικοί, φυόμενοι πάνω σε ένα εμφανές ρίζωμα.....A.suaveolens (sect.Rhiziridium)

 

1α.

Φυτά χωρίς ρίζωμα και βολβοί όχι όπως παραπάνω.....

2

2.

Βλαστός υποτυπώδης ή εντελώς ανύπαρκτος.....A.chamaemoly (sect.Chamaeprason)

 

2α.

Φυτά με εμφανή βλαστό.....

3

3.

Που στενεύουν στην βάση τους σε έναν εμφανή μίσχο.....A.ursinum (sect.Arctoprassum)

 

3α.

Φύλλα χωρίς εμφανή μίσχο.....

4

4.

Φύλλα φυόμενα στην βάση ή μόνον στο κατώτερο ¼ του βλαστού.....

5

4α.

Φύλλα φυόμενα σε διαφορετικό ύψος επί του βλαστού και με τους κολεούς τους να καλύπτουν τουλάχιστον το κατώτερο ¼ του βλαστού.....

 

7

5.

Φύλλα με εμφανείς κολεούς, εμφανιζόμενα στο κάτω μέρος του βλαστού, ίσα ή μακρύτερα του βλαστού, συνήθως λιγότερα από 15 χιλ σε πλάτος. Ωοθήκη με 2 σπερματοβλάστες σε κάθε χώρο.....sect.Molium

 

A

5α.

Φύλλα χωρίς κολεούς, εμφανιζόμενα σχεδόν όλα στο επίπεδο του εδάφους, βραχύτερα από τον βλαστό και με πλάτος συνήθως περισσότερο των 15 χιλ. Ωοθήκη με 4-8 σπερματοβλάστες σε κάθε χώρο.....(sect. Melanocrommyoum)

 

6

6.

Φύλλα γραμμοειδή, πλάτους 10-30 χιλ, τέπαλα γραμμοειδή, πλάτους περίπου 1,5 χιλ, οξύληκτα, λευκοπράσινα, με συνεστραμμένο προς τα μέσα το άνω μέρος τους μετά την άνθηση.....A.cyrilli

 

6α.

Φύλλα λογχοειδή, πλάτους συνήθως μεγαλύτερου των 30 χιλ., τέπαλα ελλειψοειδή έως επιμήκως ωοειδή, πλατύτερα των 2 χιλ., λευκορόδινα, μη συστρεφόμενα όπως παραπάνω.....A.nigrum

 

7.

Σπάθη παραμένουσα, μερικώς μόνον διανοιγόμενη, σωληνοειδής στην βάση της εντός της οποίας οι ποδίσκοι των ανθέων είναι σχεδόν παράλληλοι, ταξιανθία στην μια μόνον πλευρά της σπάθης....sect.Brevispatha

 

B

7α.

Σπάθη πλήρως διανοιγόμενη έως την βάση της, παραμένουσα ή αποπίπτουσα κατά την ανθοφορία, ποδίσκοι ανθέων με ακτινωτή διάταξη από την βάση της ταξιανθίας.....

8

8. 

Οι τρείς εσωτερικοί στήμονες με νήμα εμφανώς τρισχιδές και τους ανθήρες να εμφανίζονται στο κεντρικό από τα τρία τμήματα, νήμα εξωτερικών στημόνων συνήθως απλό.....sect.Allium

E

8α. 

Όλοι οι στήμονες, εσωτερικοί και εξωτερικοί, με νήμα απλό.....

9

9. 

Σπάθη πλήρως ή μερικώς διαιρεμένη σε τμήματα τα οποία συνήθως είναι βραχύτερα της ταξιανθίας. Ωοθήκη με εμφανείς πόρους νεκταριοφόρων αδένων στην βάση της.....sect.Scordon

C

9α.  

Σπάθη πλήρως διαιρεμένη σε 2 τμήματα (βαλβίδες), τα οποία συνήθως χαρακτηρίζονται από μια γραμμοειδή απόληξη και το ένα τουλάχιστον από αυτά ξεπερνά κατά πολύ σε μήκος την ταξιανθία. Ωοθήκη όχι όπως παραπάνω.....sect.Codonoprassum


D

A.

Sect. Mollium

1.

Φύλλα και κολεοί φύλλων με εμφανή παρουσία τριχών.....

2

1α.

Φύλλα και κολεοί φύλλων λείοι.....

5

2.

Βλαστός τριχωτός, φύλλα με ελικοειδή περιέλιξη.....A.circinatum

 

2α.

Βλαστός λείος, φύλλα όχι όπως παραπάνω.....

3

3.

Ταξιανθία ημισφαιρική προς σφαιρική, περιγόνιο κυπελλοειδές, τέπαλα πλάτους 3-5 χιλ, ακρότμητα.....A.longanum

 

3α.

Ταξιανθία ομπρελοειδής, περιγόνιο ± αστερόμορφο, τέπαλα πλάτους 1-3 χιλ, με αμβλεία απόληξη…..

4

4.

Περιγόνιο εμφανώς αστερόμορφο, τέπαλα με αμβλεία απόληξη, λευκά, ανθήρες συνήθως καστανοί.....A.subhirsutum

 

4α.

Περιγόνιο αστερόμορφο προς κυπελλοειδές, τέπαλα περισσότερο οξύληκτα, ρόδινα, ανθήρες κίτρινοι.....A.trifoliatum

 

5.

Βλαστός τριγωνικός σε τομή, φύλλα με πλάτος έως 30 χιλ, σπάθη με ένα λοβό.....A.neapolitanum

 

5α.

Βλαστός κυκλικός σε τομή, πλάτος φύλλων λιγότερο των 20 χιλ., σπάθη συνήθως διαιρεμένη σε 2-4 λοβούς.....

5

6.

Εξωτερικοί χιτώνες των βολβών με κυψελοειδείς κοιλότητες, ταξιανθία με τα εξωτερικά άνθη συχνά κεκλιμένα προς τα κάτω, τέπαλα βραχύτερα των 10 χιλ, ρόδινα ή ροδόλευκα.....A.roseum

 

6α.

Εξωτερικοί χιτώνες των βολβών χωρίς κυψελοειδείς κοιλότητες, ταξιανθία με όλα σχεδόν τα άνθη όρθότροπα, τέπαλα περισσότερο από 10 χιλ σε μήκος, λευκά.....A.phthioticum

 

Β

sect. Brevispatha 

1.

Εξωτερικοί χιτώνες των βολβών αποτελούμενοι από στρώματα συχνά δικτυωτά πλεγμένων ινών.....

2

1α.

Εξωτερικοί χιτώνες των βολβών μεμβρανοειδείς.....

5

2.

Εξωτερικοί χιτώνες αποσχιζόμενοι από την βάση του βολβού, σχηματίζοντας μια στεφάνη γύρω από αυτή.....

3

2α.

Εξωτερικοί χιτώνες μη αποσχιζόμενοι από την βάση του βλαστού.....

4

3.

Κολεοί φύλλων περιβάλλοντες σχεδόν ολόκληρο τον βλαστοί, άνθη φθινοπωρινά.....A.ritsii

 

3α.

Κολεοί φύλλων περιβάλλοντες το κατώτερο ήμισυ του βλαστοί, άνθη ανοιξιάτικα ή πρώιμα φθινοπωρινά.....A.hirtovaginatum

 

4.

Βλαστός συνήθως μακρύτερος των 15 εκ., σπάθη ενιαία.....A.cupani

 

4α.

Βλαστός συνήθως βραχύτερος των 10 εκ., σπάθη μερικώς διαιρεμένη στο άνω μέρος της.....A,karistatum

 

5.

Βλαστός με μέγιστο ύψος 1-12 εκ., ταξιανθία με λιγότερα από 10 άνθη, τέπαλα ομοιόμορφα ροδόχροα.....A.chalkii

 

5α.

Βλαστός συνήθως υψηλότερος των 15 εκ., ταξιανθία με περισσότερα από 10 άνθη, τέπαλα ροδόλευκα με ερυθρωπό το ανώτερο τμήμα τους.....A.rhodiacum

 

 

C

sect.Scorodon 

1.

Βολβοί επιμήκως ωοειδείς, με εξωτερικούς χιτώνες εμφανώς ινώδεις.....

2

1α.

Βολβοί ωοειδείς έως σφαιρικοί, εξωτερικοί χιτώνες μεμβρανώδεις ή συχνά κατακερματισμένοι σε παράλληλες ίνες.....

4

2.

Ίνες των εξωτερικών χιτώνων των βολβών δικτυωτά πλεγμένες, σχηματίζοντας μια θυλακοειδή προεκβολή στο άνω μέρος του βολβού η οποία περιβάλλει εμφανώς το κατώτερο τμήμα του βλαστού. Ταξιανθία ομπρελοειδής, τέπαλα μακρύτερα των 6 χιλ.....A.moschatum

 

2α.

Ίνες των εξωτερικών χιτώνων των βολβών όχι όπως παραπάνω. Ταξιανθία ημισφαιρική προς σφαιρική, τέπαλα βραχύτερα των 6 χιλ.....

 

3

3.

Τέπαλα ροδόχροα οξύληκτα, μήκους 5-6 χιλ.....A.goulimyi

 

3α.

Τέπαλα ερυθροϊώδη, αμβύληκτα, βραχύτερα των 5 χιλ.....A.bornmuelleni

 

4.

Σπάθη διαιρημένη μέχρι την βάση της σε 2 διακριτές βαλβίδες, επιμήκως λογχοειδείς στην βάση τους και με εμφανή γραμμοειδή απόληξη.....

 

5

4α.

Σπάθη μερικώς ή πλήρως διαιρεμένη έως την βάση της σε 2 ωοειδή έως ευρέως ωοειδή τμήματα, χωρίς εμφανή γραμμοειδή απόληξη.....

6

5.

Η μια τουλάχιστον βαλβίδα της σπάθης ξεπερνά σε μήκος αυτό των ποδίσκων της ταξιανθίας, τέπαλα φαιοπράσινα, μήκους 5-7 χιλ.....A.frigidum

 

5α.

Αμφότερες οι βαλβίδες της σπάθης βραχύτερες των ποδίσκων της ταξιανθίας, τέπαλα ροδόλευκα, βραχύτερα των 5 χιλ.....A.maniaticum

 

6.

Τέπαλα μακρύτερα των 5 χιλ.....

7

6α.

Τέπαλα βραχύτερα των 5 χιλ.....

9

7.

Βαλβίδες της σπάθης πλήρως διαιρεμένες μέχρι την βάση, η μεγαλύτερη με 5 νευρώσεις.....A.meteoricum

 

7α.

Βαλβίδες της σπάθης όχι πλήρως διαχωρισμένες στην βάση τους, με 3 νευρώσεις ή λιγότερες..... 8

 

8. 

Ταξιανθία με περισσότερα από 10 άνθη, χαλαρή, με ποδίσκους ανθέων μακρύτερους των 10 χιλ.....A.lagorophyllum

 

8α. 

Ταξιανθία με λιγότερα από 10 άνθη, συμπαγής, με ποδίσκους ανθέων βραχύτερους των 10 χιλ.....A.calamophillon

 

9. 

Εξωτερικοί χιτώνες των βολβών τραχείς, ακέραιοι, νήματα εσωτερικών και εξωτερικών στημόνων ομοιόμορφα.....A.erythraeum

 

9α.  

Εξωτερικοί χιτώνες των βολβών μεμβρανώδεις, ακέραιοι ή κερματισμένοι  σε παράλληλα ινίδια, νήματα εσωτερικών στημόνων πεπλατυσμένα στην βάση τους, απότομα στενούμενα στο ανώτερο τμήμα τους.....

 

10

10.  

Ταξιανθία σφαιρική, συμπαγής, ποδίσκοι μικρότεροι των 10 χιλ., τέπαλα βραχύτερα των 4,5 χιλ., ανθήρες και ανώτερο τμήμα της ωοθήκης ιώδες.....A.runemarkii

 

10α. 

Ταξιανθία περισσότερο χαλαρή, ποδίσκοι μέχρι 25., τέπαλα μέχρι 5 χιλ, ανθήρες κιτρινωποί, ανώτερο τμήμα της ωοθήκης πρασινωπό.....A.thessalicum

 

D

Sect.Codonoprasum

1.

Ανθήρες (συχνά και νήματα στημόνων) εμφανώς προεξέχοντα του περιγονίου.....

2

1α.

Στήμονες (ιδιαίτερα τα νήματά τους) μη προεξέχοντα του περιγονίου.....

8

2.

Κολεοί των φύλλων και ιδιαίτερα των κατώτερων εμφανώς τριχωτοί.....A.hirtovaginum

 

2α.

Κολεοί των φύλλων λείοι.....

3

3.

Ωοθήκη στενά αντωοειδής, πολύ μεγαλύτερου μήκους από ότι πλάτους, περιγόνιο ερυθρωπό.....A.carinatum

 

3α.

Ωοθήκη περίπου σφαιρική, ελαφρώς μεγαλύτερου μήκους από ότι πλάτους, περιγόνιο κίτρινο, πρασινοκίτρινο, φαιοκίτρινο έως ρόδινο.....

 

4

4.

Ωοθήκη χωρίς εμφανή ποδίσκο.....

5

4α.

Ωοθήκη με μικρό αλλά εμφανή ποδίσκο.....

6

5.

Ταξιανθία αραιή, περίπου σφαιρική, τέπαλα φαιορόδινα με καστανοπράσινες κηλίδες.....A.dodecanesii

 

5α.

Ταξιανθία περισσότερο συνεπτυγμένη, τέπαλα ρόδινα ή ροδοϊώδη.....A.stamineum

 

6.

Νεύρα κολεών φύλλων πριονωτά, άνθη ρόδινα, νήματα στημόνων μόλις προεξέχοντα του περιανθίου.....A.candargyii

 

6α.

Κολεοί φύλλων όχι όπως παραπάνω, νήματα στημόνων εμφανώς προεξέχοντα του περιανθίου.....

7

7.

Ταξιανθία συνεπτυγμένη, περίπου σφαιρική, ποδίσκοι περίπου ίσοι μεταξύ τους και όχι μεγαλύτεροι των 12 χιλ., τέπαλα μήκους 3-4 χιλ.....A.hymettium

 

7α.

Ταξιανθία περισσότερο χαλαρή και διάχυτη, ποδίσκοι άνισοι, μέχρι 40 χιλ., τέπαλα 4-5 χιλ.....A.flavum

 

8. 

Τέπαλα μήκους 8-10 χιλ., ανθήρες μαύροι, ταξιανθία συχνά με άνθη και βολβίδια.....A.melanantherum

 

8α. 

Τέπαλα 3-8 χιλ., ανθήρες κίτρινοι ή ερυθρωποί, ταξιανθία συνήθως χωρίς βολβίδια.....

9

9. 

Κολεοί, συχνά και τα ελάσματα των φύλλων με τρίχωμα.....

10

9α.  

Κολεοί και ελάσματα των φύλλων χωρίς τρίχωμα.....

13

10.  

Βλαστός καλυπτόμενος σχεδόν ολόκληρος, ή στο μεγαλύτερο τμήμα του, από τους κολεούς των φύλλων, άνθη φθινοπωρινά.....A.archeotrichon

 

10α. 

Φύλλα συνήθως περιοριζόμενα στο κατώτερο μισό του βλαστού, άνθη εμφανιζόμενα αργά την άνοιξη ή νωρίς το καλοκαίρι.....

11

11.  

Συνήθως και οι δυο βαλβίδες της σπάθης βραχύτερες των ποδίσκων της ταξιανθίας, περιγόνιο ελαφρώς κανατοειδές, ρόδινο.....A.ionicum

 

11α.

Βαλβίδες της σπάθης, ή τουλάχιστον η μια από τις δυο, εμφανώς μακρύτερες από την ταξιανθία, άνθη καμπανοειδή έως χοανοειδή.....

12

12.

Βλαστός έως 15 εκ. ύψους, ανθήρες προεξέχοντες του περιγονίου, τέπαλα αμβλέα, ιώδη, 3-4 χιλ.....A.pilosum

 

12α.

Βλαστός έως 70 εκ. ύψους, ανθήρες μη προεξέχοντες του προγονιού, τέπαλα οξύληκτα, ρόδινα έως φαιορόδινα, συνήθως μακρύτερα των 5 χιλ.....A.rhodopaeum

 

13.  

Ταξιανθία διάχυτη, ποδίσκοι ανθέων άνισοι, 15-70 χιλ.....

14

13α.

Ταξιανθία ± συνεπτυγμένη, οι μεγαλύτεροι ποδίσκοι συνήθως βραχύτεροι των 20 χιλ.....

21

14.

Ταξιανθία με βολβίδια και λίγα ή καθόλου άνθη, ποδίσκοι ανθέων ελαφρά πεπλατυσμένοι.....A.oleraceum

 

14α. 

Ταξιανθία μόνον με άνθη, ποδίσκοι ανθέων όχι πεπλατυσμένοι.....

15

15.  

Περιγόνιο επιμήκως κωδωνοειδές (σχέση μήκους/πλάτους τουλάχιστον 2:1), τέπαλα στενώς επιμήκη, ρόδινα, στήμονες εμφανώς βραχύτεροι του περιανθίου.....A.sipyleum & A.brulloi

 

15α.

Περιγόνιο σχήματος ανεστραμμένου κώνου (σχέση μήκους/πλάτος μικρότερη από 1,5:1), τέπαλα ελλειπτικά έως ευρέως αντωοειδή, ροδίζοντα έως φαιοπράσινα, στήμονες ίσοι ή λίγο βραχύτεροι του περιανθίου.....

 

16

16.  

Ωοθήκη με μήκος λίγο μεγαλύτερο του πλάτους της, κυλινδρική, ακροτόμητη.....A.macedonicum

 

16α.

Ωοθήκη με μήκος διπλάσιο του πλάτους της, ελλειψοειδής, στενούμενη προς την κορυφή.....

17

17.  

Μήκος κυττάρων στις νευρώσεις των κολεών των φύλλων όσο περίπουκαι το πλάτος τους.....A.favosum

 

17α.

Μήκος κυττάρων στις νευρώσεις των κολεών των φύλλων μεγαλύτερο από το πλάτος τους.....

18

18.

Περιγόνιο ρόδινο ή σπανιότερα ροδόλευκο.....A.paniculatum

 

18α.

Περιγόνιο σκούρο καστανό, ακάθαρτο λευκό, ή με ερυθρωπές ραβδώσεις.....

19

19.  

Άνθη εμφανιζόμενα το φθινόπωρο.....A.savii

 

19α. 

Άνθη εμφανιζόμενα νωρίς το καλοκαίρι.....

20

20.

Βολβοί με πολυάριθμα μαύρα βολβίδια στην βάση τους, βαλβίδες σπάθης 2, τις περισσότερες φορές μακρύτερες από τους ποδίσκους των ανθέων, τέπαλα 5-6 χιλ.....A.dentiferum

 

20α.

Βολβοί χωρίς μαύρα βολβίδια στην βάση τους, βαλβίδες σπάθης λίγο μακρύτερες από τους ποδίσκους των ανθέων, τέπαλα 4-5 χιλ.....A.euboicum

 

21.

Άνθη εμφανιζόμενα το φθινόπωρο.....

22

21α.

Άνθη εμφανιζόμενα αργά την άνοιξη ή νωρίς το καλοκαίρι.....

25

22.

Άνθη σχήματος ανεστραμμένου κώνου.....

23

22α.

Άνθη κυλινδρικά, ελαφρώς κανατοειδή.....

24

23.  

Βλαστός συνήθως βραχύτερος των 20 εκ., περιβαλλόμενος στην βάση του από τους προεξέχοντες εξωτερικούς χιτώνες του βολβού. Βαλβίδες σπάθης στενώς τριγωνικές στην βάση τους, με μακριά γραμμοειδή απόληξη και τουλάχιστον η μία εμφανώς μακρύτερη της ταξιανθίας.....A.tardans

 

23α. 

Βλαστός συνήθως υψηλότερος των 30 εκ., εξωτερικοί χιτώνες βολβού όχι όπως παραπάνω. Βαλβίδες σπάθης ωοειδείς στην βάση τους, με βραχεία απόληξη και τουλάχιστον ίσες ή λίγο μακρύτερες της ταξιανθίας.....A.brachyspathum

 

24.  

Κολεοί των φύλλων καλύπτοντες το κατώτερο μισό του βλαστού, βαλβίδες σπάθης πεπλατυσμένες στην βάση και στενούμενες απότομα σε γραμμοειδή απόληξη, η μια μόνον βαλβίδα εμφανώς μακρύτερη από την ταξιανθία, τέπαλα σχεδόν λευκά, 6-7 χιλ....A.platakisii

 

24α. 

Κολεοί των φύλλων καλύπτοντες πολύ περισσότερο από το κατώτερο μισό του βλαστού, και οι δυο βαλβίδες της σπάθης μακρύτερες της ταξιανθίας και σταδιακά στενούμενες σε γραμμοειδή απόληξη, τέπαλα ρόδινα, 5-6 χιλ....A.aegilicum

 

25. 

Ωοθήκη μήκους όσο περίπου και το πλάτος της.....

26

25α. 

Μήκος ωοθήκης περίπου διπλάσιο του πλάτους της.....

27

26.  

Ταξιανθία πολύ συνεπτυγμένη, σχεδόν σφαιρική, με πολλά άνθη,  περιγόνιο λευκό ή ροδόλευκο, ανθήρες ρόδινοι, ωοθήκη με μικρό ποδίσκο.....A.staticiforme

 

26α. 

Ταξιανθία διάχυτη, με ορθότροπα και συνήθως λίγα άνθη, περιγόνιο κίτρινο, ωοθήκη σχεδόν σφαιρική, χωρίς εμφανή ποδίσκο.....A.luteolum

 

27.  

Μήκος περιγονίου 6-8 χιλ., ωοθήκη ακρότμητη και απότομα στενούμενη στην βάση σε υποτυπώδη ποδίσκο.....

28

27α. 

Μήκος περιγονίου μέχρι 5 χιλ., ωοθήκη ελλειψοειδής (στενούμενη και προς την κορυφή και προς την βάση) αλλά χωρίς εμφανή ποδίσκο.....

29

28.  

Τέπαλα συνήθως μακρύτερα των 6 χιλ., ομοιόμορφα ρόδινα σε όλη τους την επιφάνεια, ανθήρες ιώδεις.....A.parnassicum

 

28α. 

Τέπαλα συνήθως βραχύτερα των 6 χιλ., έντονα ροδίζοντα κατά μήκος του κεντρικού νεύρου και με αποχρώσεις ανοικτού καστανού ή λευκού στο υπόλοιπο τμήμα τους, ανθήρες κίτρινοι.....A.achaium

 

29.  

Ταξιανθία ημισφαιρική, ποδίσκοι ανθέων άνισοι, οι κεντρικοί ορθότροποι, οι περιφερειακοί συχνά κατακείμενοι, περιγόνιο καμπανοειδές προς κυλινδρικό, τέπαλα λευκωπά με καστανό εσωτερικό νεύρο.....A.sampthracicum

 

29α.

Ταξιανθία σχεδόν σφαιρική, ποδίσκοι ανθέsων περίπου ίσοι, περιγόνιο στενά καμπανοειδές, τέπαλα λευκά ή ροδίζοντα.....A.pallens

 

E

Sect.Allium

1.

Κολεοί φύλλων καλύπτοντες περισσότερο από το κατώτερο μισό του βλαστού.....

2

1α.

Κολεοί φύλλων συνήθως καλύπτοντες λιγότερο από το κατώτερο μισό του βλαστού.....

3

2.

Κολεοί φύλλων συνήθως καλύπτοντες ολόκληρο σχεδόν τον βλαστοί, μα το ανώτερο φύλλο να περιβάλλει την σπάθη, ταξιανθία σχεδόν σφαιρική, εσωτερικά και εξωτερικά τέπαλα του ιδίου μήκους.....A.chamaespathum

 

2α.

Κολεοί φύλλων συνήθως καλύπτοντες το κατώτερο ½-4/5 του βλαστού, ταξιανθία ημισφαιρική και με λιγότερα άνθη, εσωτερικά τέπαλα εμφανώς μακρύτερα από τα εσωτερικά.....A.dilatatum

 

3.

Νήματα 3 εσωτερικών στημόνων πεντασχιδή.....A.junceum

 

3α.

Νήματα 3 εσωτερικών στημόνων τρισχιδή.....

4

4.

Τέπαλα μήκους 7-10 χιλ, ακιδόληκτα.....A.heldreichii

 

4α.

Τέπαλα βραχύτερα των 7 χιλ., όχι εμφανώς ακιδόληκτα.....

5

5.

Ταξιανθία συνεπτυγμένη 0,5-2,5 εκ. διαμέτρου, μήκος ποδίσκων ίσο ή βραχύτερο του μήκους του περιγονίου.....

6

5α.

Ταξιανθία συνεπτυγμένη έως χαλαρή, συχνά διαμέτρου μεγαλύτερης των 1-10 εκ., μήκος ποδίσκων εμφανώς μεγαλύτερο του μήκους του περιγονίου.....

 

8

6.

Εξωτερικοί χιτώνες των βολβών δικτυωτά νηματοειδείς, περιγόνιο μήκους 5,5-6 χιλ.....A.gomphrenoides

 

6α.

Εξωτερικοί χιτώνες των βολβών μεμβρανώδεις, ακέραιοι ή σπασμένοι σε παράλληλες ίνες, περιγόνιο μήκους 4-5(-6,5) χιλ.....

7

7.

Νήματα στημόνων εξερχόμενα κατά πολύ του περιγονίου.....A.sphaerocephalon

 

7α.

Νήματα στημόνων μη εξερχόμενα του περιγονίου.....A.rurovitatum

 

8. 

Στήμονες και ιδιαίτερα το νήμα τους, μη προεξέχοντες του περιγονίου.....

9

8α. 

Στήμονες (νήμα και ανθήρας) εμφανώς προεξέχοντες του περιγονίου.....

12

9. 

Φύλλα κοίλα εσωτερικά, κυκλικής εγκάρσιας διατομής, πλάτους μέχρι 2 χιλ.....

10

9α.  

Φύλλα συμπαγή, επίπεδα, ή συχνά αυλακωτά, πλάτους 3-40 χιλ.....

11

10.  

Σπάθη με μια βαλβίδα, αποπίπτουσα κατά την ανθοφορία, ταξιανθία με άνθη και βολβίδια, ή μόνον με βολβίδια.....A.vineale

 

10α. 

Σπάθη με δυο βαλβίδες, παραμένουσα κατά την ανθοφορία, ταξιανθία χωρίς βολβίδια.....A.integerimum

 

11.  

Μερικοί τουλάχιστον από τους ποδίσκους των ανθέων μακρύτεροι των 20 χιλ., στήμονες ισομήκεις με το περιγόνιο, βολβίδια γύρω από τον κεντρικό βολβό, κίτρινα.....A.ampeloprassum

 

11α.

Ποδίσκοι ανθέων βραχύτεροι των 20 χιλ, στήμονες πολύ βραχύτεροι από το περιγόνιο, βολβίδια γύρω από τον κεντρικό βολβό, μαύρα.....A.scordoprasum

 

12.

Φύλλα όχι πλατύτερα των 4 χιλ., συχνά κυκλικά σε εγκάρσια τομή.....

13

12α.

Φύλλα συνήθως πλατύτερα των 4 χιλ.....

17

13.  

Σπάθη διαιρεμένη σε 2-4 τμήματα, παραμένουσα.....

14

13α.

Σπάθη αδιαίρετη (με μια βαλβίδα), αποπίπτουσα.....

15

14.

Ταξιανθία συνεπτυγμένη και ωοειδής, με άνθη ρόδινα προς ερυθροϊώδη, ή περισσότερο χαλαρή και σφαιρική με άνθη πράσινα ή λευκοπράσινα.....A.spharocephalon

 

14α. 

Ταξιανθία περισσότερο χαλαρή και σφαιρική, με άνθη ερυθροϊώδη προς ιώδη.....A.proponticum

 

15.  

Ταξιανθία συνήθως με βολβίδια, εξωτερικά τέπαλα στενώς ωοειδή.....A.vineale

 

15α.

Ταξιανθία χωρίς βολβίδια, εξωτερικά τέπαλα στενώς επιμήκη ή σπαθοειδή.....

16

16.  

Εξωτερικά και εσωτερικά τέπαλα σχεδόν ισομήκη, κεντρικό τμήμα του νήματος των εσωτερικών στημόνων μακρύτερο κατά το ½ του ενιαίου βασικού τμήματος.....A.guttatum

 

16α.

Εξωτερικά και εσωτερικά τέπαλα εμφανώς μακρύτερα από τα εξωτερικά, ανθοφόρο τμήμα του νήματος των εσωτερικών στημόνων ίσο ή λίγο μακρύτερο από το ενιαίο βασικό τμήμα.....A.anethystinum

 

17.  

Φύλλα κοίλα εσωτερικά.....

18

17α.

Φύλλα συμπαγή, επίπεδα ή αυλακοειδή.....

21

18.

Σπάθη ενιαία, αποπίπτουσα. Ταξιανθία εμφανώς σε δυο επίπεδα, με τους ποδίσκους των κεντρικών ανθέων μακρύτερους και όρθιους και αυτούς των περιφερειακών κατακείμενους.....A.amethystinum

 

18α.

Σπάθη με 2 βαλβίδες, παραμένουσα.....

19

19.  

Ταξιανθία συνεπτυγμένη, ωοειδής έως υποσφαιρική, συνήθως λιγότερο των 3 εκ. σε διάμετρο.....

20

19α. 

Ταξιανθία περισσότερο χαλαρή, ημισφαιρική έως σφαιρική.....A.proponticum

 

20.

Βλαστός συνήθως βραχύτερος των 10 εκ., ταξιανθία το πολύ 1,5 εκ., διαμέτρου, τέπαλα σκούρα ερυθρά ή πορφυρά, τα εξωτερικά με εμφανή επάρματα.....A.reuterianum

 

20α.

Βλαστός μακρύτερος των 20 εκ., ταξιανθία ένα 3 εκ. διαμέτρου, τέπαλα όχι όπως παραπάνω.....A.sphaerocephalon

 

21.

Τέπαλα βραχύτερα των 3 χιλ., λευκά με πρασινωπό νεύρο.....A.sandrasicum

 

21α.

Τέπαλα μακρύτερα των 3 χιλ., ποικίλλων αποχρώσεων.....

22

22.

Εξωτερικοί χιτώνες των βολβών διηρημένοι σε παράλληλες ίνες, τέπαλα σκούρα πορφυρά έως καστανόμαυρα.....A.atroviolaceum

 

22α.

Εξωτερικοί χιτώνες βολβών μεμβρανώδεις έως δερματώδεις, τέπαλα χρώματος λευκού, ρόδινου, πορφυρού ιώδους, ή ανοιχτού πράσινου.....

23

23.  

Βολβός με πολυάριθμα κίτρινα βολβίδια τα οποία έχουν σχήμα σφαιρικό ή ημισφαιρικό και μέγεθος 4-10 χιλ, τέπαλα με μέγιστο πλάτος περίπου στο μέσον τους.....A.ampeloprasum

 

23α. 

Βολβός με λιγότερα, κίτρινα ή καστανά, περισσότερο επιμήκη και μεγαλύτερα (7-16 χιλ) βολβίδια, τέπαλα με μέγιστο πλάτος κοντά στην βάση τους.....

24

24.  

Εξωτερικοί στήμονες τρισχιδείς, εσωτερικά τέπαλα στενώς αντωοειδή.....A.commutatum

 

24α. 

Εξωτερικοί στήμονες απλοί, εσωτερικά τέπαλα στενώς επιμήκη.....A.boutgeaui

 

Anthericum liliago

Λεία πολυετής πόα χωρίς βολβό και κάπως σαρκώδες ρίζωμα. Βλαστός 20-70 εκ. φύλλα επίπεδα ή κάπως διπλωμένα. Ταξιανθία απλός βότρυς με 6-10 άνθη, σπάνια με λίγες βραχείες διακλαδώσεις στη βάση. Μίσχοι 9-12 χιλ. στην άνθηση, προεκτεινόμενοι των βρακτίων. Τμήματα περιανθίου στενώς ελλειπτικά. Στήμονες 9-13 χιλ., στύλος κυρτός. Κάψα ωοειδής, σπέρματα τριγωνικά. Το γένος ταξινομήθηκε πρόσφατα στην νέα οικογένεια Anthericaceae

Asparagus

Ριζωματώδεις πολυετείς πόες με συνήθως νηματοειδείς κονδύλους. Βλαστός μερικές φορές αειθαλής. Φύλλα μικρότατα που μοιάζουν με λέπια και έχουν στη βάση ένα αγκάθι, από την μασχάλη κάθε τέτοιου φύλλου εκφύεται μια δέσμη (2-4) από γραμμοειδή και συνήθως αιχμηρώς-αγκαθωτά κλαδώδια. Μίσχοι αρθρωτοί, συνήθως με βράκτια στη βάση. Περιάνθιο κωδωνοειδές έως τροχοειδές, τα 6 τμήματά του βραχέως ενωμένα στη βάση. Στήμονες 6, έγκλειστοι. Καρπός σφαιρική ράγα.

1.

Πλήκτρο φύλλων πλάτους 5 χιλ. ή μεγαλύτερο, έντονα αγκαθωτό, απλωτό.....A.albus

 

1α.

Πλήκτρο φύλλων πλάτους μικρότερου των 5 χιλ., αραιά αγκαθωτό, σε επαφή με τον βλαστό ή ορθίως απλωτό.....

2

2.

Κλαδώδια τριγωνικά.....

3

2α.

Κλαδώδια όχι τριγωνικά.....

4

3.

Κλαδώδια έντονα τριγωνικά, με 3 οξείες νευρώσεις.....A.verticillatus

 

3α.

Κλαδώδια πολύ λίγο τριγωνικά, σε ομάδες των 10-13, πλήκτρο φύλλων περιστασιακά αγκαθωτό.....A.setaceus

 

4.

Κλαδώδια έντονα αγκαθωτά, βλαστός ξυλώδης.....

5

4α.

Κλαδώδια όχι έντονα αγκαθωτά, βλαστός ποώδης.....

8

5.

Βάση ποδίσκων με 0-2 μικρά βρακτίδια, κλαδώδια σε ομάδες των 1-3.....A.horribus

 

5α.

Βάση ποδίσκων υποβαστάζεται από βρακτίδια, κλαδώδια σε ομάδες  των 3-30(-50).....

6

6.

Κλαδώδια σχεδόν ίσα, μικρότερα των 10 χιλ., σε ομάδες των (5-)10-30(-50).....A.acutifolius

 

6α.

Κλαδώδια ευκρινώς άνισα, συνήθως μεγαλύτερα των 10 χιλ., σε ομάδες των1-7.....

7

7.

Ράγα μελανή.....A.aphyllus

 

7α.

Ράγα ερυθρή.....A.densiflorus

 

8. 

Ανθήρες 0,4-ο,5 χιλ, ¼-1/6 του μήκους των νημάτων, κλαδώδια πλάτους μικρότερου των 0,2 χιλ.....A.tenuifolius

 

8α. 

Ανθήρες 0,7-1,6 χιλ., ίσου περίπου μήκους με τα νήματα των στημόνων.....

9

9.  

Βλαστός και διακλαδώσεις μαλακές και με ελαφρές ραβδώσεις.....A.litoralis

 

9α.  

Βλαστός και διακλαδώσεις με επιμήκεις νευρώσεις  με χόνδρινες θηλές....A.maritimus

 

 

Asphodeline

Λείες πολυετείς πόες με βραχεία, χωρίς βολβό αλλά με σαρκώδες ρίζωμα. Φύλλα γραμμοειδή, κατ’εναλλαγήν, με ευρύ μεμβρανώδη κολεό στη βάση. Άνθη πολυάριθμα, κίτρινα ή λευκά, σε πυκνό επάκριο απλό βότρυ, βράκτια μόνιμα, μεμβρανώδη, το καθένα υποβαστάζει 1-3(-5) άνθη. Μίσχοι αρθρωτοί. Περιάνθιο με πολύ βραχύ σωλήνα και στενά, απλωτά, 3-νευρα τμήματα. Στήμονες και στύλος κυρτοί, νήματα άνισα διογκωμένα στη βάση. Καρπός κάψα, σπέρματα 6.

1.

Άνθη που ανοίγουν αργά το απόγευμα έως το επόμενο πρωινό....A.brevicaulis

 

1α.

Άνθη που ανοίγουν την ημέρα.....

2

2.

Άνθη λευκά.....A.taurica  

 

2α.

Άνθη κίτρινα.....

3

3.

Βλαστός με φύλλα μέχρι τη βάση της ταξιανθίας.....A.lutea

 

3α.

Βλαστός με φύλλα μόνο στο κατώτερο μέρος.....A.liburnica

 

Asphodelus

Ετήσιες ή ριζωματώδεις πολυετείς πόες. Φύλλα γραμμοειδή, όλα στη βάση. Άνθη λευκά ή ελαφρώς ρόδινα, πολυάριθμα, σε πυκνό βότρυ, βράκτια μόνιμα, μεμβρανώδη. Μίσχοι αρθρωτοί. Τμήματα περιανθίου 6, απλωτά, ελεύθερα ή ενωμένα μόνο στη βάση. Στήμονες 6, ελεύθεροι, νήματα απλωτά στη βάση. Καρπός κάψα.

1.

Φυτά λεπτοφυή, γενικά ύψους μικρότερου των 70 εκ., φύλλα σταχυόμορφα, σωληνοειδή, ρίζες χωρίς κονδύλους, τμήματα περιανθίου 2-2,5 χιλ. πλάτους

 

2

1α.

Εύρωστα πολυετή με επίπεδα φύλλα και σαρκώδεις ή ινώδεις ρίζες πάνω σε βραχύ ρίζωμα, κάψα (5-)6-18 διαμέτρου χιλ.....

3

2.

Φυτά πολυετή με σαρκώδεις ρίζες, τμήματα περιανθίου 12-14 χιλ. μήκους, ποδίσκοι καρπού 8-10 χιλ. μήκους, κάψα διαμέτρου περ. 5 χιλ.....A.fistulosus

 

2α.

Φυτά πολυετή με ινώδεις ρίζες, τμήματα περιανθίου 4-7 χιλ. μήκους, ποδίσκοι καρπού 5-8 χιλ. μήκους, κάψα διαμέτρου περ. 3-4 χιλ.....A.tenuifolius

 

 

3.

Βράκτια σκούρα καστανά, ταξιανθία συνήθως απλή….A.albus

 

3α.

Βράκτια λευκωπά, μερικές φορές καστανά στη ξήρανση, ταξιανθία συνήθως      διακλαδισμένη….

4

4.

Κάψα 8-14 χιλ., ωοειδής , ταξιανθία πολυδιακλαδισμένη, οι επάκριες διακλαδώσεις, μόλις προεξέχουσες των πλευρικών….A.ramosus

 

4α.

Κάψα  16-20 χιλ., σφαιρική, ταξιανθία αδιακλάδιστη ή λίγες, βραχείες πλευρικές διακλαδώσεις….A.albus

 

Bellevalia

Λείες πολυετείς, με ανθοφόρα στελέχη πολυετή. Βολβός με μεμβρανώδεις χιτώνες. Φύλλα αρκετά, όλα στη βάση. Ταξιανθία απλός βότρυς, με πολυάριθμα λευκά ή κυανά έως ιώδη άνθη τα οποία μετά την άνθηση γίνονται καστανά, πρασινωπά ή κιτρινωπά. Βράκτια συνήθως μικρά, μεμβρανώδη. Περιάνθιο σωληνοειδές, κωδωνοειδές ή χοανοειδές, βαθειά διηρημένο σε 6 ± απλωτούς λοβούς. Στήμονες 6, στη βάση των λοβών του περιανθίου, κυανοί. Καρπός τριγωνική κάψα με 3 προεξέχουσες γωνίες.

1.

Σωλήνας περιανθίου βραχύτερος από τους λοβούς, σπέρματα αχλοδόμορφα.....B.hyacinthoides

 

1α.

Σωλήνας περιανθίου ίσος ή μεγαλύτερος από τους λοβούς, σπέρματα  ευρέως ελλειψοειδή έως γλοβοειδή.....

2

2.

Απλοί βότρεις κωνική κατά την άνθηση.....B.ciliata

 

2α.

Απλοί βότρεις κυλινδρικοί, ελλειψοειδείς έως κυλινδρικοί ή επιμήκεις κατά την άνθηση.....

3

3.

Ανθήρες κίτρινοι.....B.edirnensis

 

3α.

Ανθήρες ιώδεις.....B.dubia

4

4.

Φύλλα κατακείμενα, περιάνθιο κυανοϊώδες με λευκοπράσινες  νευρώσεις στους λοβούς.....

 

4α.

Φύλλα όρθια ή κυρτά, περιάνθιο όχι κυανοϊώδες λευκοπράσινες νευρώσεις στους λοβούς.....

5

5.

Ποδίσκοι μεγαλύτεροι των 3 χιλ.....

6

5α.

Ποδίσκοι βραχύτεροι του 1,5 χιλ....

8

6.

Απλοί βότρεις κυλινδρικοί, σωλήνας περιανθίου σωληνοειδώς κωδωνοειδής, με τον σωλήνα να έχει ιώδη βάση.....B.trifoliata

 

6α.

Απλοί βότρεις επιμήκεις, σωλήνας περιανθίου ατρακτοειδής, με τον σωλήνα να είναι λευκωπός.....

7

7.

Φύλλα 2-3, περ. 4 εκ. πλάτους με περιθώριο ελαφρώς κυματοειδές και με μικρές βλαφαρίδες, ποδίσκοι απλωτοί κατά την άνθηση.....B.juliana

 

7α.

Φύλλα 3-6, περ. 1,5 εκ. πλάτους, με περιθώριο λείο....B.romana

 

8. 

Φύλλα με κυματοειδή περιφέρεια με δυσδιάκριτες παράλληλες νευρώσεις, βαλβίδες της κάψας αντωοειδείς έως ελλειψοειδείς.....B.brevipedicellata

 

8α. 

Φύλλα χωρίς κυματοειδή περιφέρεια, με εμφανείς παράλληλες νευρώσεις, βαλβίδες της κάψας υποκυκλικές.....B.sitiaca

 

Chionodoxa

Λείο βολβώδες πολυετές. Άνθη μονήρη ή λίγα σε βότρυ όρθια. Περιάνθιο τροχοειδές, τα 6 τμήματα, λίγο ενωμένα στη βάση δημιουργώντας ασκοειδή σωλήνα. Στήμονες στη βάση του σωλήνα, ανθήρες ίσοι με τα νήματα, κίτρινοι. Καρπός κάψα, σπέρματα λίγα. Το γένος Chionodoxa συγχωνεύθηκε πρόσφατα με το γένος Scilla το οποίο ανήκει στην νέα οικογένεια Hyacynthaceae

1.

  a.

Περιάνθιο 9-12 χιλ, λευκωπό, ιώδες στην κορυφή, σωλήνας 2-3×2-3 χιλ., βλαστός κοκκινωπός στο κάτω μέρος , επίσης με κοκκινωπό περιθώριο φύλλων....C.nana ssp.nana

 

aa.

Περιάνθιο λευκό < των 20 χιλ. πλάτους, μερικές φορές ανοιχτό ιώδες στην κορυφή, κάτω μέρος του βλαστού και περιθώριο φύλλων όχι κοκκινωπά.....C.nana ssp.albescens

1α.

Περιάνθιο (12-)14-19 χιλ., σωλήνας 3,5-5×περ. 2 χιλ......C.cretica

 

Colchicum

Πολυετείς πόες, βλαστός ή ριζοκορμός, περιστασιακά με στόλονες, που εκτείνονται μέσα από τον λαιμό του ριζοκορμού. Άνθη μονήρη ή σε δέσμες, το καθένα υποβαστάζεται από ένα μικρό βράκτιο και πολύ μικρό ποδίσκο, πορφυρά, ρόδινα ή λευκά, μερικές φορές με εναλλασσόμενες ανοικτόχρωμες ή σκουρόχρωμες λωρίδες. Περιάνθιο σε 2 σειρές από ίσα ή σχεδόν ίσα τμήματα ενωμένα κάτω σε μακρύ, στενό σωλήνα. Στήμονες κοντά στη βάση του περιανθίου, συνήθως σε 2 σειρές, ανθήρες πολύπλευροι, νήματα λεπτοφυή. Στύλοι 3, ελεύθεροι. Ωοθήκη υποφυής. Καρπός κάψα.

1.

Όνυχες των τμημάτων του περιανθίου χαλαρά συνδεδεμένοι στα νεαρά άνθη, αργότερα διαχωρίζονται πλήρως.....

2

1α.

Όνυχες των τμημάτων του περιανθίου μόνιμα ενωμένοι σχηματίζοντας ένα μακρύ, λεπτό σωλήνα.....

3

2.

Κορμοβολβός επιμήκως ωοειδής. Χείλος των τμημάτων του περιανθίου χωρίς προσαρτήματα στην βάση…..C.atticum

 

2α.

Κορμοβολβός ριζωματώδης. Χείλος των τμημάτων του περιανθίου με 2 γραμμοειδή, μειούμενα προσαρτήματα.....C.soboliferum

 

3.

Φύλλα πράσινα και ± καλά διαμορφωμένα στην άνθηση. Άνθη εμφανιζόμενα το φθινόπωρο, χειμώνα ή πρώιμα την άνοιξη.....

4

3α.

Φύλλα απουσιάζουν κατά την άνθηση (εμφανίζονται αργότερα). Άνθη εμφανιζόμενα αργά το καλοκαίρι ή το φθινόπωρο.....

8

4.

Κορμοβολβός μορφής ριζώματος, οριζόντιος, συνήθως 20-50× περ. 5 χιλ., κάπως διογκωμένος και οξύληκτος στην κορυφή.....C.zahnii

 

4α.

Κορμοβολβός μορφής τυπικού βολβού, ωοειδής.....

5

5.

Κορμοβολβού χιτώνες δερματώδεις, με ευκρινείς κατά μήκος αυλακώσεις. Φύλλα συνήθως 3. Νήματα στημόνων με χνούδι τουλάχιστον κοντά στην βάση.....C.burtii

 

Κορμοβολβού χιτώνες παπυρώδεις. Φύλλα συνήθως 2. Νήματα στημόνων λεία.....C.doerfleri

5α.

Κορμοβολβού χιτώνες παπυρώδεις ή λίγο δερματώδεις, χωρίς ευκρινείς κατά μήκος αυλακώσεις. Νήματα στημόνων λεία.....

6

6.

Φύλλα 2(-3), λογχοειδή. Σωλήνας περιανθίου διπλάσιος σε μήκος από τα τέπαλα.....C.cupanii

 

6α.

Φύλλα 4-8(-12), στενώς γραμμοειδή έως γραμμοειδώς λογχοειδή. Σωλήνας περιανθίου πολύ λεπτός, 2-4 φορές μεγαλύτερος των τεπάλων.....

 

7

7.

Ώριμα φύλλα 70-110×2-4 χιλ. περιάνθιο λευκό έως ωχρώς ιώδες. Ανθήρες φαιώς πορφυροί. (Αιγαίο).....C.pusillum

 

Φυτά από την Κρήτη  με λίγο μεγαλύτερους ανθήρες και με φύλλα που συχνά αναπτύσσονται μετά την άνθηση περιγράφονται ως.....C.cretense

Ανθήρες κίτρινοι, περιάνθιο λαμπρά ροδόϊώδες, τμήματα περιανθίου 30×9 χιλ.....C.peloponnesiacum

Ώριμα φύλλα 120-150×4-8(-10) χιλ., περιάνθιο ροδοϊώδη. Ανθήρες μελανοϊώδεις ή πρασινοϊώδεις.(Στερεά, Πελοπόννησος).....C.triphyllum

7α.

Ώριμα φύλλα σπάνια πλάτους μεγαλύτερου των 2 χιλ. περιάνθιο λαμπρά πορφυροϊώδες. Ανθήρες κίτρινοι.(Καστελόριζο).....C.stevenii

 

8.

Στίγματα κεφαλιόμορφα.....

9

8α.

Στίγματα όχι κεφαλιόμορφα, επεκτεινόμενα προς τα κάτω....

10

9.

Κορμοβολβός με υπόγειες παραφυάδες.....C.boissieri

 

9α.

Κορμοβολβός χωρίς υπόγειες παραφυάδες.....C.parlatoris

 

10.

Άνθη όχι ψηφιδωτά…..

11

10α.

Άνθη ± ψηφιδωτά…..

13

11.

Άνθη βαθειά βυσσινοπορφυρά, περιστασιακά ανοικτότερα, φύλλα γλαυκά, βλεφαριδωτά…..C.turcicum

 

11α.

Άνθη ρόδινα έως πορφυρά ή λευκά, φύλλα ποτέ γλαυκά, όχι βλεφαριδωτά......

12

12.

Ανθήρες μελανοί…..C.haynaldii

 

12α.

Ανθήρες κίτρινοι…..autumnale group

 

 

a.

φύλλα όρθια ή ορθίως απλωτά…..C.autumnale

 

aa.

φύλλα τοξοειδή ή απλωτά…..

b

b.

Ανθήρες 10-17 χιλ. φύλλα 4-5, ελλειψοειδή έως γραμμοειδώς επιμήκη, συνήθως 4-6 εκ. πλάτους.....C.balansae

 

bb.

Ανθήρες 4-8 χιλ. φύλλα 3-9, γραμμοειδή-επιμήκη, έως 3,5 εκ. πλάτους....

c

c.

τμήματα περιγονίου μέχρι 4 χιλ. πλάτους…..C.lingulatum

 

cc.

τμήματα περιγονίου όχι στενότερο των 10 χιλ…..C.parnassicum

 

13.

Γύρις πράσινη, φύλλα έντονα πτυχωτά…..C.macrophyllum

 

13α.

Γύρις κίτρινη, φύλλα όχι πτυχωτά…..

14

14.

Περιάνθιο χοανοειδές…..C.variegatum

 

14α.

Περιάνθιο στενώς έως ευρέως κωδωνοειδές…..

15

15.

Φύλλα γλαυκά, βλεφαριδωτά…..C.turcicum

 

15α.

Φύλλα ποτέ γλαυκά ή βλεφαριδωτά…..

16

16.

Άνθη ± έντονα μορφής μωσαϊκού…..

17

16α.

Άνθη πολύ λίγο με μορφή μωσαϊκού, στενώς κωδωνοειδή..... autumnale group

 

17.

Άνθη συνήθως 2-5, με τμήματα περιανθίου 5,5-7 εκ. Φύλλα λογχοειδή, λαμπρά πράσινα....

18

17α.

Άνθη συνήθως 1-2, με τμήματα περιανθίου 3-5,5 εκ. Φύλλα σχετικά βραχύτερα και πλατύτερα, φαιοπράσινα.....C.chalcedonicum

 

18.

Εξωτερικοί χιτώνες ερυθροκαστανοί, μερικές φορές σχηματίζουν λαιμό 1-3 εκ., φύλλα 4-9, 20-30×1-3 εκ., τμήματα περιανθίου 5,5-7 εκ., ανθήρες πορφυροκαστανοί.....C.bivonae

 

18α.

Εξωτερικοί χιτώνες μελανοκαστανοί, σχηματίζουν λαιμό 7-13 εκ., φύλλα 3(-4), βραχύτερα και στενότερα, τμήματα περιανθίου στενότερα, ανθήρες κίτρινοι.....C.euboeum

 

Convallaria majalis

Φυτά 18-30 εκ, ύψους, λεία. Φύλλα 2 στη βάση με μακρούς(8-20 εκ.) κολεοφόρους μίσχους, έλασμα ελλειπτικώς λογχοειδές, οξύ, λείο. Βλαστός όρθιος, μη διακλαδισμένος. Ταξιανθία μονόπλευρος βότρυς μα 6-12 κατανεύοντα άνθη. Περιγόνιο λευκό ή ρόδινο, υποσφαιρικό ή ευρέως κωδωνοειδές με μέλη ενωμένα περίπου στο μέσο. Καρπός σφαιρική ερυθρή ράγα με 2-6 σπόρους. Άνθηση 5-6.

Fritillaria

Λείες βολβόριζες πολυετείς πόες. Βολβός συνήθως σφαιρικός. Φύλλα σε σπόνδυλο, αντίθετα ή κατ’εναλλαγήν, Άνθη μονήρη, σπάνια σε ολιγανθείς απλούς κατανεύοντες βότρεις. Περιάνθιο κωδωνοειδές, ή κωνικώς κωδωνοειδές, τα τμήματα συχνά μορφής μωσαϊκού, δηλ. φέρουν τετράγωνα ανοικτότερης και σκοτεινότερης απόχρωσης, και συχνά με διαμήκη λωρίδα ανοικτού πράσινου χρώματος στο μέσον. Νεκτάρια εμφανή στη βάση ή στο σημείο καμπής των τμημάτων του περιανθίου. Νήματα λίγο πάνω από τη βάση του ανθήρα. Στύλος ακέραιος ή 3-μερής, εύπτωτος. Καρπός 6-γωνική κάψα.

1.

Περιάνθιο στενό ή κωνικώς κωδωνοειδές, νεκτάρια στη βάση των τμημάτων του περιανθίου…..

2

1α.

Περιάνθιο ευρέως κωδωνοειδές, νεκτάρια στο σημείο καμπής των τμημάτων     του περιανθίου…..

 

2.

Περιάνθιο καθαρά κίτρινο…..

3

2α.

Περιάνθιο μελανωπό, πορφυρό ή πρασινωπό, συνήθως γλαυκό εξωτερικά…..

4

3.

Βλαστός 7-25 εκ., φύλλα λαμπρά πράσινα…..

 

a.

Στύλος λείος, έως το 1/3 τρισχιδής, με βραχίονες 2-5 χιλ.....F.conica

aa.

Στύλος τριχωτός, χονδρός, αδιαίρετος, αλλά τρίλοβος στην κορυφή....F.carica

3α.

Βλαστός 3-10 εκ., φύλλα γλαυκά.....

 

a.

Στύλος διηρημένος έως το 1/3.....F.euboeica

aa.

Στύλος διηρημένος έως το ½.....F.fitosia

4.

Στύλος αδιαίρετος….

 

a.

Άνθη μελανωπά, κάψα χωρίς πτερύγια.....F.ehrhartii

 

aa.

 Άνθη κιτρινοπράσινα......

b

b.

κάψα χωρίς πτερύγια.....F.sibthorpiana

 

 

bb.

κάψα με πτερύγια.....F.bithynica

 

4α.

Στύλος 3-μερής.....

5

5.

Φύλλα 4-5(-9), στύλος θηλώδης…..

 

a.

Φύλλα 4-6, νεκτάρια γραμμωτά, καστανά.....F.drenovskii

aa.

Φύλλα 4-10, νεκτάρια πράσινα…..F.elwesii

5α.

Φύλλα 8-20, στύλος χωρίς θηλές, ομαλός…..

6

6.

Στύλου διακλαδώσεις 2-3 χιλ., άνθη 1-2…..F.obliqua

 

6α.

Στύλου διακλαδώσεις 1-1,5 χιλ., άνθη 1-4(-6…..F.turnasia

 

7.

Νεκτάρια (6-)10-15 χιλ…..

8

7α.

Νεκτάρια 3-6 χιλ…..

10

8. 

Νεκτάρια ωοειδώς λογχοειδή…..

9

8α. 

Νεκτάρια γραμμοειδή έως γραμμοειδώς λογχοειδή….

 

a.

Νεκτάρια γραμμωτά. κιτρινοπράσινα, 1-1.6 εκ.×1,5-2 χιλ......F.montana

aa.

Νεκτάρια σκούρα καστανά ή πράσινα με καστανή βάση, 2-4(-6)×1-2(-3) χιλ.....F.mutabilis

9. 

Βλαστός 15-30 εκ., κατώτερα φύλλα 3-7 χιλ. πλάτους…..F.messanensis

 

9α.  

Βλαστός 4-10 εκ., κατώτερα φύλλα 5-18 χιλ. πλάτους…..F.epirotica

 

10.  

Περιάνθιο όχι μορφής μωσαϊκού…..

11

10α. 

Περιάνθιο μορφής μωσαϊκού…..

13

11.  

Στύλος θηλώδης, κάψα χωρίς πτερύγια…..F.rhodocanakis

 

11α.

Στύλος ομαλός, όχι θηλώδης, κάψα με πτερύγια…..

12

12.

Μερικά φύλλα αντίθετα ή σε σπονδύλους…..F.pontica

 

12α.

Όλα τα φύλλα κατ’εναλλαγήν…..F.gussichiae

 

13.  

Νεκτάρια λογχοειδή ή γραμμοειδή…..

14

13α.

Νεκτάρια τριγωνικά ή ωοειδώς λογχοειδή…..

 

a.

Κατώτερα φύλλα έως 15 χιλ. πλάτους, τμήματα περιανθίου ιώδη έως σκοτεινώς ιώδη, νεκτάρια λογχοειδή έως γραμμοειδή.....F.graeca

aa.

Κατώτερα φύλλα έως 25 χιλ. πλάτους, τμήματα περιανθίου πράσινα, νεκτάρια ωοειδή έως ωοειδώς λογχοειδή.....F.ionica

14.

Φύλλα συνήθως γλαυκά, τμήματα περιανθίου με λωρίδα διαφορετικού χρώματος…..F.graeca

 

14α. 

Φύλλα συνήθως όχι γλαυκά, τμήματα περιανθίου χωρίς λωρίδα διαφορετικού      χρώματος…..F.davisii

 






Gagea

Βολβώδεις πολυετείς μικρές πόες. Βολβός ωοειδής έως γλοβοειδής, καλυμμένος με χιτώνες  που προς την κορυφή σχηματίζουν λαιμό στην βάση των φύλλων και μερικές φορές με βολβίδια Φύλλα στη βάση ή επίσης στον βλαστό, γραμμοειδή έως νηματοειδή. Βλαστός όρθιος, μονήρης, αδιακλάδιστος, φυλλώδης. Άνθη μονήρη ή σε ολιγανθή σκιάδια ή απλούς βότρεις, που υποβαστάζονται από βράκτια, βρακτίδιο 1. Περιάνθιο κυλινδρικώς κωδωνοειδές έως τροχοειδές, από 6 ελεύθερα, συνήθως κίτρινα τμήματα, σε 2 σπονδύλους. Στήμονες 6, στη βάση του περιανθίου, έγκλειστοι, ίσοι ή οι 3 μεγαλύτεροι. Στύλος μάλλον μεγάλος, στίγμα κεφαλιόμορφο ή 3-λοβο. Καρπός κάψα με πολλά σπέρματα.

1.

Βολβοί (2-)3, ο καθένας με χωριστό χιτώνα…..G.pratensis

 

1α.

Βολβοί 1, ή 2 με κοινό χιτώνα…..

2

2.

Βολβός 1…..

3

2α.

Βολβοί 2 με κοινό χιτώνα…..

6

3.

Φύλλα βάσεως 2 ή περισσότερα…..G.graeca

 

3α.

Φύλλα βάσεως μονήρη……

4

4.

Τμήματα περιανθίου μακρώς αιχμηρά, βολβός συνήθως με ινώδες κολλάρο, φύλλα βάσεως υποκυλινδρικά…..G.reticulata

 

4α.

Τμήματα περιανθίου ± αμβλέα, βολβός χωρίς ινώδες κολάρο.....

5

5.

Βλαστός συνήθως 3-7 εκ. φύλλα βάσεως 1,5-3 χιλ. πλάτους, γραμμοειδή,  τμήματα περιανθίου περ. 13 χιλ…..G.pusilla

 

5α.

Βλαστός συνήθως 10-30 εκ., φύλλα βάσεως 7-15 χιλ. πλάτους, γραμμοειδώς      λογχοειδή, τμήματα περιανθίου 15-18 χιλ…..G.lutea

 

6.

Φύλλα βάσεως μονήρη, τμήματα περιανθίου με οξεία κορυφή…..G.minima

 

6α.

Φύλλα βάσεως συνήθως 2……

7

7.

Κατώτερα φύλλα βλαστού αντίθετα…..

8

7α.

Κατώτερα φύλλα βλαστού κατ’εναλλαγήν, σπάνια σχεδόν αντίθετα ή μονήρη... 

9

8.

Βλαστός λείος προς τα πάνω…..G.fragifera

 

8α.

Βλαστός ± τριχωτός προς τα πάνω…..arvensis group

 

 

a.

Τα πρώτα φύλλα ευρύτερα και διαφορετικά από της βάσεως. Τμήματα περιανθίου συνήθως βραχύτερα και με κατάληξη αμβλεία ή οξεία, εξωτερικά τμήματα περιανθίου λεία ή αραιά χνοώδη εξωτερικά, συχνά ±         με κυρτή κορυφή…..G.villosa

 

Τα πρώτα φύλλα του βλαστού γραμμοειδή, μορφολογικά παρόμοια με αυτά της βάσεως. Τμήματα περιανθίου 15-20 χιλ., οξύληκτα.....G.rigida

 

aa.

εξωτερικά τμήματα περιανθίου ± πυκνώς τριχωτά εξωτερικά, όχι κυρτά.....

b

 

b.

Βολβίδια δεν περιβάλλονται από κυρτούμενες ινώδεις ρίζες, τμήματα περιανθίου με βραχύ χνούδι, βολβίδια συνήθως απουσιάζουν.....G.dubia

 

 

bb.

Βολβίδια περιβάλλονται από κυρτούμενες ινώδεις ρίζες, τμήματα περιανθίου πυκνά λευκοχνοώδη, βολβίδια συνήθως υπάρχουν.....G.ramulosa

 

9.

Μίσχοι λείοι…..foliosa group

 

 

a.

φύλλα βάσεως επίπεδα, μη διαφέροντα από τα του βλαστού…..G.foliosa

 

aa.

φύλλα βάσεως νηματοειδή έως στενώς γραμμοειδή, διαφέρουν σημαντικά από τα πλατύτερα του βλαστού.....

b

b.

τμήματα περιανθίου ελλειπτικά, ± αμβλέα, Φύλλα βάσεως επίπεδα, μονήρη. Ταξιανθία των παλαιών φυτών με πάνω από 15 άνθη…..G.amblyopetala

 

Φύλλα βάσεως γωνιώδη, αρχίζουν να γίνονται σωληνοειδή με τον καιρό. Ταξιανθία των παλαιών φυτών με πάνω από 5 άνθη.(Δ.Κρήτη).....G.omalensis

 

bb.

τμήματα περιανθίου λογχοειδή έως γραμμοειδώς επιμήκη, συχνά οξέα.....G.peduncularis

 

9α.

Μίσχοι τριχωτοί…..

10

10.

Βολβός συνήθως με πολυάριθμες κυρτές ινώδεις ρίζες, φυτά συνήθως 8-20 εκ..….foliosa group

 

10α.

Βολβός με λίγες ή όχι κυρτές ινώδεις ρίζες, φυτά συνήθως 2-8  εκ……G.bohemica

 

Hyacinthella leucophaca

Ανθοφόρο στέλεχος έως 25 εκ. Φύλλα 2(-3), γραμμοειδώς λογχοειδή, όρθια, επίπεδα, με προεξέχοντα νεύρα. Βότρεις με 10-20(-30) χαλαρά άνθη, μίσχοι ορθίως απλωτοί Περιάνθιο σωληνοειδώς κωδωνοειδές, ανοικτώς κυανό, σπάνια λευκό, συχνά πρασινωπό μετά την άνθηση, λοβοί ωοειδώς ελλειπτικοί, αμβλείς. Νήματα στημόνων στο ανώτερο τμήμα του σωλήνα. 

Lilium

Βολβώδεις πολυετείς πόες. Βολβοί από πολλά στεγοειδή, σαρκώδη λέπια, χωρίς χιτώνες. Βλαστός όρθιος, φυλλώδης. Φύλλα πολυάριθμα, σε σπονδύλους ή διάσπαρτα, συνήθως με ελαττωμένο μέγεθος προς την κορυφή του βλαστού. Άνθη μονήρη ή σε απλό βότρυ, όρθια ή κατανεύοντα. Τμήματα περιανθίου 6, ελεύθερα, πεταλοειδή, όρθια έως πολύ κυρτά, εύπτωτα. Νεκταριοφόροι αύλακες υπάρχουν. Στήμονες 6, νήματα σμηριγγοειδή ή νηματοειδή, μερικές φορές χνοώδη, μερικές φορές πεπλατυσμένα, ανθήρες ενωμένοι στο μέσον του νήματος. Στύλος μακρύς, στίγμα 3-λοβο. Καρπός κάψα αντωοειδής.

1.

Άνθη με όρθια ή απλωτά τμήματα περιανθίου…..L.candidum

 

1α.

Άνθη με ± έντονα κυρτά τμήματα περιανθίου…..

2

2.

Άνθη ρόδινα ή πορφυρά, ποτέ λευκά, φύλλα συνήθως σε σπονδύλους …..L.martagon

 

2α.

Άνθη κίτρινα, πορτοκαλί ή ερυθρά, φύλλα όχι σε σπονδύλους…..

3

3.

Τμήματα περιανθίου 8-12 εκ….L.rodopaeum

 

3α.

Τμήματα περιανθίου 3-7 εκ…..

4

4.

Φύλλα αλλάζουν απότομα όψη από απλωτά κάτω σε σχεδόν πιεσμένα στον βλαστό προς τα επάνω…..L.chalcedonicum     

 

4α.

Φύλλα αλλάζουν σταδιακά όψη προς το πάνω μέρος του βλαστού….. L.carniolicum

 

a.

Φυτά μικρά, έως 40 εκ., με κίτρινα τμήματα περιανθίου περ. 3 εκ., και με τα φύλλα λεία στις νευρώσεις τις κάτω πλευράς.....ssp.albanicum (μερικές φορές αναφέρεται ως ξεχωριστό είδος και όχι υποείδος)

aa.

Με φύλλα εξ’ολοκλήρου χνοώδη στις νευρώσεις της κάτω πλευράς και άνθη κίτρινα με , μερικές φορές με κηλίδες…..ssp.jankae (και αυτό αναφέρεται ως ξεχωριστό είδος και όχι υποείδος)

 

Merendera

Φυτά πολυετή. Κορμοβολβός με παχείς, μελανούς χιτώνες. Φύλλα όλα στην βάση. Κατώτερο μέρος των φύλλων και ανθέων καλυμμένα με μεμβρανώδεις κυλινδρικούς κολεούς. Άνθη μονήρη ή σε ομάδες, επάκρια, σχεδόν επιφυή, ροδοϊώδη. Τμήματα περιανθίου ελεύθερα, με μακρύ, στενό όνυχα και βραχύτερο, πλατύτερο, στενώς ελλειπτικό χείλος. Στήμονες στην βάση του χείλους. Στύλοι ελεύθεροι. Κάψα επιμήκης, ημιελλειπτική με 3 επάκριες βαλβίδες.

Το γένος συγχωνεύθηκε πρόσφατα με το γένος Colchicum το οποίο ανήκει στην νέα οικογένεια Colchicaceae

1.

Χείλος τμημάτων περιανθίου με 2 εκφύσεις στην βάση, φυτά με υπόγειες παραφυάδες......M.attica (συνώνυμο Colchicum atticum)

 

1α.

Χείλος τμημάτων περιανθίου χωρίς εκφύσεις στην βάση, φυτά χωρίς παραφυάδες.....M.sobolifera (συνώνυμο Colchicum soboliferum)

 

Muscari

Λεία, βολβώδη, πολυετή. Φύλλα (1-)2-7, όλα στη βάση. Άνθη σε επάκριους απλούς βότρεις ή στάχεις, τα επάκρια άνθη συχνά άγονα και διαφορετικού χρώματος από τα κατώτερα γόνιμα άνθη. Περιάνθιο σφαιρικό έως ωοειδώς επίμηκες ή κωδωνοειδές, συνήθως συνεσφιγμένο στην περιοχή των οδόντων, κυανό ή καστανωπό ή κίτρινο, οδόντες 6, βραχείς, συχνά διαφορετικού χρώματος από τον σωλήνα. Ανθήρες (1-)2-σειροι, έγκλειστοι στον σωλήνα. Καρπός κάψα. Σπέρματα 2 σε κάθε χώρο. (ανήκει πλέον στην νέα οικογένεια Hyacynthaceae)

1.

Σωλήνας ώριμων γόνιμων ανθέων ανοικτώς έως μελανώς κυανός.....

2

1α.

Σωλήνας ώριμων γόνιμων ανθέων καστανωπός, κίτρινος, λευκωπός ή πρασινωπός.....  

6

2.

Περιάνθιο ανοικτώς κυανό με σκοτεινότερες κυανές λωρίδες πάνω από τους  ± συγκλίνοντες οδόντες, άνθηση φθινοπωρινή.....M.parviflorum

 

2α.

Περιάνθιο λαμπρώς ή σκοτεινώς κυανό, άνθηση εαρινή.....

3

3.

Περιάνθιο ομοιόχρωμο, σκοτεινώς κυανό.....M.commulatum

 

3α.

Περιάνθιο δίχρωμο, οδόντες ανοικτότερου χρώματος, συχνά λευκοί.....

4

4.

Περιάνθιο σφαιρικό, φύλλα 2-3(-4), βότρυς συνήθως χαλαρός.....M.botryoides 

 

4α.

Περιάνθιο ωοειδές ή αντωοειδές, φύλλα (2-)3-7, βότρυς συνήθως πυκνός.....

5

5.

Άνθη λαμπρώς κυανά, μερικές φορές στικτά με πορφυρό.....M.armeniacum

 

5α.

Άνθη πολύ σκοτεινώς ή μελανώς κυανά.....M.neglectum

 

6.

Σωλήνας κίτρινος ή πρασινωπός έως λευκός, άγονα άνθη συνήθως απόντα.....

7

6α.

Σωλήνας καστανός, κιτρινωπός ή πρασινωπός, άγονα άνθη συνήθως πολλά.....  

8

7.

Σωλήνας περιγονίου κίτρινος, σωλήνας ασκοειδής.....M.macrocarpum

 

7α.

Σωλήνας περιγονίου πρασινωπός έως λευκωπός, στενά ασκοειδής.....M.moschatum

 

8.

Οδόντες περιανθίου μελανωποί.....M.tenuiflorum

 

8α.

Οδόντες περιανθίου λευκωποί, κρεμ ή κίτρινοι.....

9

9.

Περιανθίου οδόντες κρεμ ή ανοικτώς κιτρινοκαστανοί, άγονα άνθη ανιόντα.....M.comosum

 

9α.

Περιανθίου οδόντες κίτρινοι, άγονα άνθη ± απλωτά ή επιφυή.....

10

10.

Γόνιμα άνθη επιφυή ή με ποδίσκο έως 1,5 χιλ.....M.cycladicum

 

10α.

Γόνιμα άνθη με ποδίσκο άνω των 2 χιλ.....

11

11.

Ταξιανθία κωνική, με ανιόντες ποδίσκους, γόνιμα άνθη σκούρα πρασινοκαστανά, άγονα άνθη λίγα ή απουσιάζουν.....M.spreitzenhoferi

 

11α.

Ταξιανθία κυλινδρική, με ± απλωτούς ποδίσκους, γόνιμα άνθη καστανά έως      κιτρινοκαστανά, άγονα άνθη πολυάριθμα.....M.weissii  

 

Ornithogalum

Πολυετείς βολβόριζες πόες. Βολβοί συνήθως ωοειδείς, από ελεύθερα συναυξανόμενα ομόκεντρα λέπια, που ανανεώνονται κάθε χρόνο ή σταδιακά ανά 2-4 χρόνια. Φύλλα όλα στη βάση. Άνθη σε κορυμβόμορφους ή επιμήκεις απλούς βότρεις. Τμήματα περιανθίου 6, ελεύθερα ή μόλις ενωμένα στη βάση, πεταλοειδή. Στήμονες 6, νήματα απλά ή 3-οδοντωτά. Καρπός κάψα, σπέρματα πολυάριθμα. (ανήκει πλέον στην νέα οικογένεια Hyacynthaceae)

1.

Νήματα ενωμένα σχηματίζοντας κύλινδρο, τα 3 εσωτερικά με 3 ακίδες. Άνθη σε χαλαρό απλό βότρυ, κρεμάμενα στην καρποφορία.....

2

1α.

Νήματα μόλις ενωμένα, όλα ακέραια. Άνθη σε ποικίλες ταξιανθίες, σπάνια κρεμάμενα στην καρποφορία.....

3

2.

Φύλλα 4-6, ίσα ή προεξέχοντα του ανθοφόρου στελέχους, .εσωτερικά νήματα των στημόνων με μεσαία ράχη χωρίς οδόντες.....O.nutans

 

2α.

Φύλλα 3-4, βραχύτερα του ανθοφόρου στελέχους. Εσωτερικά νήματα των στημόνων με επάκριους οδόντες στην μεσαία ράχη.....O.boucheanum

 

3.

Τμήματα περιανθίου λευκά χωρίς πράσινη λωρίδα στην κάτω πλευρά. Ωοθήκη μελανοβιολετί.....O.arabicum

 

3α.

Τμήματα περιανθίου με πράσινη λωρίδα στην κάτω πλευρά. Ωοθήκη πρασινωπή ή κιτρινωπή.....

4

4.

Ταξιανθία επιμήκης-κυλινδρική, συνήθως με 20-80 άνθη, μίσχοι όλοι σχεδόν ίσοι.....

5

4α.

Ταξιανθία ± κορυμβόμορφη, με (2-)4-15(-30) άνθη, κατώτεροι μίσχοι μεγαλύτεροι από τους ανώτερους.....

10

5.

Χείλη των τμημάτων του περιανθίου μετά την άνθηση τυλίγονται σχηματίζοντας ρολό.....

6

5α.

Χείλη των τμημάτων του περιανθίου παραμένουν ± επίπεδα μετά την άνθηση.....

8

6.

Τμήματα περιανθίου με γαλακτώδες λευκό χρώμα από πάνω. Στύλος ίσος με το ½ του μήκους της ωοθήκης.....O.brachystylum

 

6α.

Τμήματα περιανθίου ωχροπράσινα από πάνω. Στύλος συνήθως ίσος με την ωοθήκη.....

7

7.

Τμήματα περιανθίου γραμμοειδώς επιμήκη, ωχροπράσινα και στις δυο πλευρές. Ωοθήκη σχεδόν σφαιρική....O.creticum

 

7α.

Τμήματα περιανθίου στενώς ελλειψοειδή, λευκοπράσινα από πάνω με λευκό περιθώριο. Ωοθήκη ευρέως κυλινδρική.....O.pyrenaicum

 

Τμήματα περιανθίου πρασινοκίτρινα, ωοθήκη ωοειδής, λεπτυνόμενη κωνικώς προς την κορυφή.....O.visianicum

8.

Ωοθήκη κωνικώς ωοειδής, λεπτυνόμενη σε στύλο.....O.prasinantherum

 

8α.

Ωοθήκη ακρότομη, στύλος εκφύεται λεπτός από την κορυφή της ωοθήκης....

9

9.

Ανθήρες ωχροκίτρινοι. Ωάρια 5-7 σε κάθε καρπόφυλλο....

 

a.

Ωοθήκη 2,1-2,5 χιλ., στύλος συνήθως βραχύτερος της ωοθήκης, κωνικός στην βάση, υπάρχει λογχοειδής πράσινη λωρίδα στην εξωτερική πλευρά των εξωτερικών τμημάτων του περιανθίου.....O.brevistylum

aa.

Ωοθήκη (2,5)3-5,5 χιλ., στύλος συνήθως μεγαλύτερος της ωοθήκης, νηματοειδής, υπάρχει λεπτή πράσινη λωρίδα στην εξωτερική πλευρά των εξωτερικών τμημάτων του περιανθίου.....O.nabrodense

9α.

Ανθήρες ερυθρωποί,. Ωάρια 10-16 σε κάθε καρπόφυλλο.....O.spetae

 

10.

Φύλλα στενώς γραμμοειδή, πλάτους μικρότερου των 2 χιλ., συνήθως μαραινόμενα στην άνθηση.....

11

10α.

Φύλλα γραμμοειδή έως στενώς ελλειψοειδή, πλάτους μεγαλύτερου των 2 χιλ., συνήθως παρόντα στην άνθηση.....

14

11.

Φύλλα  χωρίς λευκή λωρίδα στο μέσον της εξωτερικής πλευράς.....

12

11α.

Φύλλα με λευκή λωρίδα  στο μέσον της εξωτερικής πλευράς, συχνά μη ορατή στην μάρανση.....

16

12.

Κάψα στην ωρίμανση με ± πτερυγιοφόρες γωνίες, κρεμαστή…....O.oligophyllum

 

12α.

Κάψα στην ωρίμανση με αμβλείες ή τροπιδοφόρες γωνίες, όρθια…..

13

13.

Φύλλα χνοώδη ή με βλεφαρίδες (μερικές φορές πολύ μικρές)…..

14

13α.

Φύλλα λεία, χωρίς βλεφαρίδες, αλλά μερικές φορές με τραχύ περιθώριο…..

15

14.

Φύλλα με λεπτές, βραχείες βλεφαρίδες, λεία στην επιφάνεια…..O.pannonicum

 

14α.

Φύλλα εντελώς λεία....O.gussonei

 

14β.

Φύλλα χνοώδη τουλάχιστον από κάτω ή μόνο βλεφαριδωτά…..O.fimbriatum

 

15.

Φύλλα πράσινα ή λίγο γλαυκά, επίπεδα…..O.montanum

 

Βολβός στενώς ωοειδής, φύλλα γραμμοειδή, εναέριο μέρος του ανθοφόρου στελέχους πολύ βραχύ, ταξιανθία ± σε επαφή με το έδαφος, τμήματα περιανθίου 10-15 χιλ....O.pumilum

Φυτά από την Χίο και την Σύμη ονομάζονται O.pascheanum, αργότερα θεωρήθηκε λάθος ή τοποθεσία του ενδημικού στην Τουρκία είδους..

15α.

Φύλλα γλαυκά, μερικές φορές συνεστραμμένα…..O.atticum

 

16.

Φύλλα χνοώδη από κάτω…..O.armeniacum

 

16α.

Φύλλα λεία, μερικές φορές βλεφαριδωτά…..

17

17.

Ωοθήκη και κάψα με 3 ευδιάκριτα ζεύγη πτερυγίων…..O.wiedemannii

 

17α.

Ωοθήκη και κάψα ομαλές ή με τρόπιδα, αλλά χωρίς πτερύγια…..

18

18.

Μίσχοι κυρτοί στην καρποφορία, μερικές φορές σε ε\στρωτοί στον άξονα της καρποφορίας, με διόγκωση στη βάση, εναέριο μέρος του ανθοφόρου στελέχους βραχύ ή απουσιάζει…..

 

19

18α.

Μίσχοι ανιόντες έως ± απλωτοί στην καρποφορία, χωρίς διόγκωση στη βάση, εναέριο μέρος του ανθοφόρου στελέχους συνήθως μακρύ…..

21

19.

Βολβός με λέπια που συναυξάνονται και περιβάλλονται από ικανό αριθμό βολβιδίων.....C.refractum

 

19α.

Βολβός με ελεύθερα λέπια, χωρίς βολβίδια ή με λίγα τα οποία αποπίπτουν μέσα στην ίδια περίοδο....

20

20.

Ποδίσκοι μετά την άνθηση (αλλά ενώ είναι ακόμη πράσινοι) με αδύναμες αυλακώσεις προς την κορυφή, ωοθήκη ωοειδής, ίση ή λίγο μεγαλύτερη του στύλου.....O.sibthorpii

 

20α.

Ποδίσκοι μετά την άνθηση (αλλά ενώ είναι ακόμη πράσινοι) ισχυροί και ± κυλινδρικοί, ωοθήκη λογχοειδής, ίση ή βραχύτερη του στύλου.....O.exscapum

 

21.

Κάψα πριν το άνοιγμα με 6 σκληρές παχιές γωνίες, διαχωρίζεται με βαθειές αυλακώσεις, τα βολβίδια βλαστάνουν την άνοιξη.....O.exaratum

 

21α.

Κάψα πριν το άνοιγμα με 6 ασθενείς ή παχιές γωνίες, τρόπιδες ή κυκλικές γωνίες, διαχωρίζεται με ασθενείς αυλακώσεις, βολβίδια βλαστάνουν το φθινόπωρο.....

 

22

22.

Βολβοί περιβάλλονται από βολβίδια τα οποία παραμένουν για τουλάχιστον 1 χρόνο, καρποφόροι ποδίσκοι απλωτοί ή ± κυρτοί.....O.divergens

 

22α.

Βολβοί χωρίς βολβίδια, καρποφόροι ποδίσκοι ανιόντες ή απλωτοί, σπάνια κυρτοί.....

23

23.

Λέπια βολβού ελεύθερα....O.collinum

 

23α.

Λέπια βολβού συναυξανόμενα με τον βολβό.....O.kochii

 

Paris quadrifolia

Ρίζωμα έρπον, καλυμμένο με λέπια. Βλαστός 10-40 εκ. Φύλλα σε σπόνδυλο, συνήθως 4 ή 5, 5-10×2,5-5 εκ., αντωοειδή, σφηνοειδή στη βάση, με μικρό μίσχο, με 3-4 προεξέχοντα νεύρα και ρυτιδώσεις ανάμεσά τους. Ποδίσκος άνθους 7-10 εκ. Εξωτερικά τέπαλα 4, οριζόντια απλωτά, πράσινα, ωοειδώς λογχοειδή, 2-3×5-9 χιλ, τα εσωτερικά από αυτά κιτρινοπράσινα, νηματοειδή-γραμμοειδή, 1,5-3 εκ.×1-2 χιλ. Στήμονες 8, νήματα 3-5 χιλ, ανθήρες 3-6 χιλ. Ωοθήκη ερυθροϊώδης, σφαιρική, διαμέτρου 4-8 χιλ. Στιγματικοί λοβοί 4 ή 5, λεπτοί. Καρπός σφαιρική γλαυκώς μελανή ράγα όμοια με κάψα, πολύσπερμη.

Polygonatum

Ριζωματώδεις, λείες πολυετείς πόες. Ρίζωμα παχύ, έρπων, αδιακλάδιστο λίγο διακλαδισμένο, λευκωπό, με εμφανείς, κυκλικές ουλές των βλαστών του προηγούμενου έτους. Βλαστοί απλοί, αδιακλάδιστοι. Φύλλα όλα στον βλαστό, αρκετά έως πολυάριθμα, κατ’εναλλαγην ή σε σπονδύλους, ακέραια, επιφυή ή με βραχύ μίσχο, στενώς λογχοειδή, λογχοειδή έως ευρέως ωοειδώς ελλειψοειδή. Ταξιανθίες μικρές, μασχαλιαίες, με 1-6 άνθη, άνθη κρεμάμενα. Περιάνθιο σωληνοειδές έως στενώς χοανοειδές, λευκό ή λευκοπράσινο, με 6 ωοειδώς τριγωνικούς χνοώδης λοβούς. Στήμονες 6 έγκλειστοι, νήματα απλά, προεκτεινόμενα στο περιάνθιο για το μεγαλύτερο του μήκους τους, ανθήρες επιμήκεις, συνδεδεμένοι κοντά στην βάση, κίτρινοι. Στύλος νηματοειδής, ευθύς, σχεδόν ίσος με τους στήμονες, στίγμα μικρό, 3-λοβο. Ωοθήκη ωοειδώς ελλειψοειδής, διαμορφούμενη σε σφαιρική ράγα, σπερματοβλάστες 4-6 σε κάθε χώρο. (ανήκει στην νέα οικογένεια Convallariaceae)

1.

Μεσαία και ανώτερα φύλλα σε σπονδύλου…..P.verticillatum

 

1α.

Φύλλα κατ’εναλλαγήν…..

2

2.

Φύλλα ελαφρώς τριχωτά στα κάτω νεύρα…..P.hirtum

 

2α.

Φύλλα λεία…..

3

3.

Ποδίσκοι του κατώτερου 1/2 της ταξιανθίας με 2-6 άνθη, άνθη άοσμα…..P.multiflorum

 

3α.

Ποδίσκοι συνήθως με 1-2 άνθη, άνθη εύοσμα…..P.odoratum  

 

Ruscus

Αειθαλείς, ριζωματώδεις. Πολυετείς πόες ή μικροί θάμνοι με απλό ή διακλαδισμένους βλαστούς μικρής ανάπτυξης που εκφύονται από τις μασχάλες των λεπίων του ριζώματος. Φύλλα βλαστού μικρά, μεμβρανώδη, ή ως φυλλόμορφα κλαδώδια. Ταξιανθία ένας συμπισεμένος απλός βότρυς στην μασχάλη των βρακτίων στο μέσον των κλαδωδίων. Άνθη ερμαφ΄ροδιτα, απλά, τμήματα περιανθίου 4-5 χιλ., ελεύθερα, πρασινωπά, με ιώδεις κηλίδες. Στ’ημονες με νήματα ενωμένα σε σκοτεινώς ιώδη στήλη. Καρπός ερυθρά ράγα 10-15 χιλ, σπέρματα 1-4. (το είδος ανήκει πλέον στην νέα οικογένεια Ruscaceae)

1.

Κλαδώδια συνήθως όχι μεγαλύτερα των 4 εκ., αγκαθωτά στην κορυφή, βλαστοί πολυδιακλαδισμένοι.....R.aculataus

 

1α.

Κλαδώδια συνήθως μεγαλύτερα των 4 εκ., βλαστοί απλοί ή με μια μόνον πλευρική διακλάδωση.....

2

2.

Βράκτια 1-2 χιλ πλάτους, λογχοειδή ή γραμμοειδή, συχνά μεμβρανώδη.....R.hypophyllum

 

2α.

Βράκτια 3,5-13 χιλ. πλάτους, ωοειδή έως λογχοειδή, ποώδη.....R.hypoglossum

 

Scilla

Βολβώδες πολυετές. Βολβός ωοειδής ή σφαιρικός, με πολυάριθμα ελεύθερα λέπια. Άνθη μονήρη ή σε απλό βότρυ ή κόρυμβο. Βράκτια 0 ή 1 υποβαστάζοντα κάθε άνθος, βρακτίδια απουσιάζουν. Τμήματα περιανθίου ελεύθερα, συνήθως κυανά ή πορφυρά, σπάνια λευκά. Νήματα στημόνων ελεύθερα, συνήθως λεπτοφυή. Κάψα 3-λοβη. (το γένος ανήκει πλέον στην νέα οικογένεια Hyacynthaceae ή Asparagaceae)

A.

Βράκτια μεγαλύτερα των 4 χιλ., γραμμοειδώς λογχοειδή, γραμμοειδή ή σουβλοειδή.....S.peruviana

 

B.

Βράκτια απουσιάζουν ή έως 2(-3) χιλ., ωοειδή έως τριγωνικά.....

1

1.

Άνθηση φθινοπωρινή, φύλλα υστερανθή..(συν.Prospero autumnale)..S.autumnalis

 

1α.

Άνθηση ανοιξιάτικη, φύλλα συνανθή.....

2

2.

Άνθη από 15-100 ανά βότρυ.....S.hyacinthoides 

 

2α.

Άνθη λίγα, μέχρι 14 ανά βότρυ.....

3

3.

a.

Άνθη (2-)4-12 ανά βότρυ, τμήματα περιανθίου 3-5 χιλ., ανθήρες με σκούρο κυανό χρώμα. Φύλλα συνήθως 2(-3), ευρέως γραμμοειδή, 3-10 χιλ. πλάτους, λίγο καναλιόμορφα.....S.bifolia

Το S.bifolia είναι πολυπλοειδές και διαχωρίστηκε από τον Spetα στα είδη S.andria, S.cydonia, S.longistylosa, S.nivalis, S.pneumonanthe τα οποία δεν είναι εύκολο να διακριθούν μορφολογικά (A.Strid, Atlas of the Aegean Flora)

 

aa.

Άνθη (1-)3-5 ανά (χαλαρό) βότρυ, τμήματα περιανθίου 9-16 χιλ., ανθήρες κίτρινοι.....S.nana

3α.

Φύλλα από 4-8, άνθη μέχρι 14 ανά βότρυ.....S.messeniaca

 

Smilax

Θάμνος 1 μ.  περίπου, πολύκλαδος με βλαστούς λεπτούς, γωνιώδεις, αναρριχώμενους  με αγκάθια μέχρι 15 εκ. μήκους. Φύλλα κατ'εναλλαγήν, αειθαλή, βελοειδή στη βάση, οξέα με 5-7 νευρώσεις δερματώδη, γυαλιστερά, μερικές φορές στικτά με λευκές κηλίδες, αραιώς αγκαθωτά στα χείλη και στον μίσχο που έχει στη βάση του 2 έλικες. Άνθη πρασινοκίτρινα,  δίοικα σε επιφυή σκιάδια που σχηματίζουν βότρεις. Περιγόνιο εύπτωτο με 6 απλωτά λογχοειδή τμήματα. Στήμονες 6. Στίγματα 3 επιφυή. Ράγα ερυθρή, τρίχωρη. Κοινό είδος της Ελληνικής χλωρίδας. Το παρόμοιο S.excelsa έχει φύλλα κυκλικά ή υποκαρδιοειδή στη βάση και άνθη μονήρη μασχαλιαία σε μακρυπόδισκα σκιάδια και βρίσκεται κυρίως στις ανατολικές περιοχές.

Strangweja spicata (συν. Bellevalia spicata)

Βολβόριζη πόα με άφυλλο βλαστό 10-15 εκ. Φύλλα 4-8 γραμμοειδώς λογχοειδή, μεγαλύτερα του βλαστού και τριχωτά στα χείλη. Ταξιανθία πυκνός στάχυς με άνθη κυανά ανά 5-10. Περιγόνιο 7-10 χιλ μήκους. Νήματα στημόνων 3-οδοντωτά. Ανθήρες σκοτεινού μπλε χρώματος. Καρπός κάψα.

Tulipa

Πολυετείς βολβόριζες πόες. Χιτώνες βολβού με τρίχες εσωτερικά, περιστασιακά λείοι. Βλαστός απλός ή περιστασιακά διακλαδισμένος Φύλλα στη βάση και τον βλαστό, του βλαστού, λίγα, κατ’εναλλαγήν, κάπως σαρκώδη, με ελαττούμενο μέγεθος προς το πάνω μέρος του βλαστού. Άνθη συνήθως μονήρη, περιστασιακά έως 4. Τμήματα περιανθίου 6, ελεύθερα, πεταλοειδή, εύπτωτα. Νεκτάρια απουσιάζουν. Στήμονες 6, ίσοι ή οι 3 μεγαλύτεροι, νήματα στημόνων διογκωμένα προς τη βάση. Στύλος βραχύς ή απουσιάζει, στίγμα 3-λοβο.

1.

Νήματα στημόνων λεία, περιάνθιο όχι απότομα στενό κοντά στη βάση…..

2

1α.

Νήματα στημόνων τριχωτά στη βάση, περιάνθιο απότομα στενό στη βάση…..  

4

2.

Χιτώνες βολβού καλυμένοι εσωτερικά με ευθείες τρίχες ή σχεδόν λείοι…..T.scardica   (συνώνυμο του είδους και το T.undulatifolia)

 

2α.

Χιτώνες βολβού με μεγάλες κυματοειδείς πιληματώδεις τρίχες εσωτερικά που σχηματίζουν μια πυκνή στρώση.....

3

3.

Φύλλα πλάτους μικρότερου του 1 χιλ., τμήματα περιανθίου λευκά με ερυθρή λωρίδα εξωτερικά, χιτώνες με ομάδες εριωδών τριχών που προεξέχουν από την άκρη του κορμοβολβού.....T.clusiana

 

3α.

Φύλλα, τουλάχιστον της βάσεως μεγαλύτερου πλάτους από 1,5 χιλ., τμήματα περιανθίου ερυθρά ή πορτοκαλί στικτό με πράσινο ή φαιό εξωτερικά, χιτώνες όχι όπως πιο πάνω.....T.agenensis (συνώνυμο του είδους και το T.radii)


 

4.

Χιτώνας με πυκνό πίλημα κυματοειδών τριχών εσωτερικά.....T.goulimyi (συνώνυμο και το είδος T.hageri)

 

4α.

Χιτώνας λείος ή αραιά τριχωτός εσωτερικά με ευθείες τρίχες, ιδιαίτερα προς την κορυφή…..

5

5.

Τμήματα περιανθίου κίτρινα, σπάνια κρεμ μερικές φορές με πράσινη, ροζ ή  ερυθρά κηλίδα εξωτερικά στη βάση, νήματα στημόνων 5-14 χιλ., ανθήρες 2,5-9 χιλ.....T.sylvestris

-Τμήματα περιανθίου με ροζ ή ερυθρά κηλίδα εξωτερικά, νήματα στημόνων 5-8 χιλ., ανθήρες 2,5-4 χιλ.....T.australis

 

5α.

Τμήματα περιανθίου λευκά, ρόδινα, πορφυρά ή πορτοκαλοκαστανά, συνήθως με κηλίδα ή ζώνη εσωτερικά στη βάση.....

6

6.

Ανθήρες έως 3 χιλ, τμήματα περιανθίου έως 30 χιλ., φυτά συνήθως χωρίς παραφυάδες....T.cretica

 

6α.

Ανθήρες τουλάχιστον 5 χιλ., εσσωτερικά τμήματα περιανθίου μεγαλύτερα των 35 χιλ., φυτά συνήθως με παραφυάδες....

    7

7.

Φύλλα λαμπρά-στίλβοντα πράσινα από πάνω, ± επίπεδα, εσωτερικά τμήματα περιανθίου ιώδη, ρόδινα ή πορφυρά, με κίτρινη κηλίδα στο κατώτερο 1/3, ανθήρες καστανωποί.....T.saxatilis

 

Φύλλα λιγότερο-στίλβοντα λαμπρά. Εσωτερικά τμήματα περιανθίου βαθειά πορφυρορόδινα ή πορφοροϊώδη, με κίτρινη κηλίδα στην βάση που εκτείνεται στο κατώτερο 1/5-1/3 και ρόδινη στεφάνη γύρω της. Ανθήρες συνήθως χρυσοκίτρινη.....T.bakeri

7α.

Φύλλα σκοτεινώς πράσινα από πάνω, αυλακωτά…..

 

8.

Τμήματα περιανθίου πορτοκαλοκαστανά ή πορτοκαλοκίτρινα…..T.orphanidea

 

8α.

Τμήματ περιανθίου ερυθρωπά.....

9

9.

Τμήματα περιανθίυ ελλειψοειδή, σχεδόν αμβλέα.....T.doerfleri

 

9α.

Τμήματα περιανθίου συνήθως ελλειψοειδή, οξύληκτα.....T.bothynica

 

Urginea maritima (συνώνυμο:Drimia maritima)

Βολβόριζη πόα παραθαλάσσιων περιοχών με βλαστό 50-130 εκ. ύψους, άφυλλο, λείο και βολβό μεγάλο, διαμέτρου 10-15 εκ. Φύλλα παράρριζα που εκπτύσσονται μετά την άνθηση και είναι λογχοειδή, παχιά, βραχύτερα του βλαστού, 4-10 εκ. πλάτους. Άνθη ανά 50-100 σε μακρύ βότρυ, 30-50 εκ. ύψους και 3-4 εκ. πλάτους. Περιγόνιο με λευκοπράσινο χρώμα και πράσινη ή ρόδινη νεύρωση, Ανθήρες πρασινωποί. Κάψα μεγάλη αντωοειδής, τριγωνική. Άνθηση 8-9.

Veratrum

Εύρωστες, ριζωματώδεις πολυετείς πόες, ρίζωμα που δημιουργείται πάνω στα υπολείμματα των μίσχων των φύλλων. Βλαστός απλός, σωληνοειδής, φυλλοφόρος. Φύλλα κατ’εναλλαγήν, ευρέως ωοειδή έως ελλειπτικά, πολύνευρα, που στενεύουν μέσα σε επιμήκη κολεό. Άνθη πολυάριθμα σε επάκτιο απλό ή σύνθετο βότρυ, ερμαφρόδιτα ή περιστασιακά θηλυκά. Τμήματα περιανθίου ευρέως απλωτά, λευκά, πρασινωπά, ερυθροκάστανα ή μελανά, ελλειπτικά έως λογχοειδή, ελεύθερα στη βάση, παρόντα στην καρποφορία. στήμονες 6, έγκλειστοι στη βάση του περιανθίου. Καρπός κάψα. (ανήκει στην νεα οικογένεια Melanthiaceae)

1.

Άνθη λευκά έως πρασινωπά ή κίτρινα, μίσχοι πολύ βραχύτεροι των βρακτίων.....  V.lobelianum

 

1α.

Άνθη μελανοπορφυρά  ή μελανά, με μίσχο ίσο ή λίγο μεγαλύτερο  των βρακτίων…..V.nigrum

 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου